«Θα ενισχύσουμε την εγχώρια βιομηχανική μας βάση, θα ανοίξουμε τις ξένες αγορές και θα σπάσουμε τους φραγμούς στο εξωτερικό εμπόριο», δήλωσε ο Donald Trump κατά τη διάρκεια των σχεδόν πανηγυρικών εκδηλώσεων για την επιβολή δασμών εκ μέρους των ΗΠΑ ουσιαστικά εναντίον ολόκληρου του υπόλοιπου κόσμου. «Τελικά, περισσότερη παραγωγή στο εσωτερικό θα σημαίνει ισχυρότερο ανταγωνισμό και χαμηλότερες τιμές για τους καταναλωτές».
Αν και ο Trump αναφέρθηκε συχνά στην αυτοκινητοβιομηχανία κατά τη διάρκεια της ομιλίας του, φέρνοντας ως παράδειγμα ότι η Toyota εξάγει ένα εκατομμύριο οχήματα στις ΗΠΑ, αλλά η General Motors και η Ford δεν πωλούν σχεδόν κανένα στην Ιαπωνία (λες και φταίει η Ιαπωνία γι’ αυτό), τα αυτοκίνητα δεν αποτελούν μέρος του σχεδίου αμοιβαίων δασμών.
Δεν θα προστεθούν δηλαδή στους ήδη ανακοινωθέντες δασμούς 25% στα οχήματα που εισάγονται στην αγορά των ΗΠΑ. Αυτό το τιμολόγιο ξεκίνησε ήδη στις 3 Απριλίου. Ο ίδιος δασμολογικός συντελεστής για σημαντικά εξαρτήματα όπως κινητήρες και κιβώτια ταχυτήτων αναμένεται να ξεκινήσει μέχρι τις 3 Μαΐου.
Επιπλέον, ο χάλυβας και το αλουμίνιο υπόκεινται σε υφιστάμενο φόρο εισαγωγής 25%, αλλά όχι στους νέους αμοιβαίους δασμούς. «Ενώ ο κλάδος μπορεί να αισθάνεται ότι απλώς απέφυγε μια σφαίρα, εξακολουθούμε να ανησυχούμε ότι οι δασμοί οχημάτων και ανταλλακτικών είναι εδώ για να μείνουν και θα προσθέσουν σημαντική επιβάρυνση κόστους στον τομέα», ανέφεραν αναλυτές της Bernstein Research σε σημείωμα προς τους επενδυτές.
Ο Καναδάς και το Μεξικό αντιπροσωπεύουν ειδικές περιπτώσεις με τις νέες εισφορές. Δεν θα υπόκεινται σε νέους αμοιβαίους δασμούς, αλλά οι υφιστάμενοι δασμοί 25% σε αγαθά από αυτές τις χώρες παραμένουν σε ισχύ. Ωστόσο, τα προϊόντα που πληρούν τους όρους της συμφωνίας Ηνωμένων Πολιτειών-Μεξικού-Καναδά εξακολουθούν να εξαιρούνται από τους εν λόγω δασμούς. Οι εξαιρέσεις αυτές καλύπτουν τα περισσότερα οχήματα και ανταλλακτικά που εισάγονται από τον Καναδά και το Μεξικό στις ΗΠΑ.
Σε περίπτωση που ο Trump άρει τους δασμούς στον Καναδά και το Μεξικό, τα προϊόντα που δεν συμμορφώνονται με την USMCA θα υπόκεινται σε δασμό 12%. Ο Trump δήλωσε ότι οι ΗΠΑ θα εφαρμόσουν έναν βασικό δασμό 10% στις εισαγωγές από όλες τις χώρες που θα τεθεί σε ισχύ στις 5 Απριλίου.
Ορισμένες χώρες θα υπόκεινται σε υψηλότερο ποσοστό από τις 9 Απριλίου. Οι ΗΠΑ θα επιβάλουν δασμούς 20% στις εισαγωγές από την Ευρωπαϊκή Ένωση, με τα αγαθά από την Ιαπωνία να υπόκεινται σε δασμό 24%. Οι κινεζικές εισαγωγές θα υπόκεινται σε νέο 34% επιπλέον των δασμών 20% που ήδη ισχύουν.
Οι αξιωματούχοι της αμερικανικής κυβέρνησης όρισαν μια δασμολογική διαβάθμιση με βάση το συνδυασμένο ποσοστό των συνολικών δασμών κάθε έθνους, των μη νομισματικών φραγμών και άλλων μορφών μη δασμολογικής παρεμπόδισης που ο Trump αποκάλεσε «εξαπάτηση». Στη συνέχεια, η διοίκηση επέβαλε αμοιβαίο τιμολόγιο στο μισό περίπου αυτής της αξίας.
«Θα τους χρεώσουμε περίπου το μισό από αυτό που μας χρεώνουν, οπότε οι δασμοί δεν θα είναι πλήρως αμοιβαίοι», είπε. «Θα μπορούσα να το είχα κάνει αυτό, ναι, αλλά θα ήταν δύσκολο για πολλές χώρες».
Η ανακοίνωση των δασμών είναι η τελευταία σε μια σειρά εμπορικών αποφάσεων που οι περισσότεροι αναλυτές λένε ότι θα διαλύσουν πολύπλοκες αλυσίδες εφοδιασμού αυτοκινήτων, θα αποδεκατίσουν την κερδοφορία των κατασκευαστών αυτοκινήτων και θα στείλουν τις τιμές των νέων οχημάτων στα ύψη.
Ήδη, η Volkswagen έχει σταματήσει τις σιδηροδρομικές αποστολές στις ΗΠΑ οχημάτων που κατασκευάζονται στο Μεξικό και σχεδιάζει να ενσωματώσει ένα πρόσθετο τέλος εισαγωγής στο στοιχείο γραμμής χρέωσης προορισμού στα αυτοκόλλητα παραθύρων.
Η γερμανική αυτοκινητοβιομηχανία δήλωσε ότι οι επερχόμενες αλλαγές δασμών θα επηρεάσουν όχι μόνο τα οχήματα που εισάγονται από το Μεξικό και την Ευρώπη αλλά και όσα κατασκευάζονται στο εργοστάσιό της στις ΗΠΑ.
Να υπενθυμίσουμε ότι την περασμένη χρονιά οι ΗΠΑ εισήγαγαν προϊόντα αυτοκινητοβιομηχανίας αξίας 474 δισεκατομμυρίων δολαρίων, συμπεριλαμβανομένων επιβατικών αυτοκινήτων αξίας 220 δισεκατομμυρίων δολαρίων. Το Μεξικό, η Ιαπωνία, η Νότια Κορέα, ο Καναδάς και η Γερμανία ήταν οι μεγαλύτεροι προμηθευτές.
«Υπάρχουν τόσοι πολλοί δασμοί που οι προμηθευτές θα μάθουν ποιο θα είναι το συνολικό τιμολόγιο όταν φτάσουν στα σύνορα», δήλωσε ο Michael Robinet, αντιπρόεδρος στρατηγικής προβλέψεων στην S&P Global Mobility.
Ο Trump βλέπει τους δασμούς ως έναν εργαλείο για να προσελκύσει τη μεταποίηση πίσω στις ΗΠΑ και να αυξήσει τα έσοδα για την ομοσπονδιακή κυβέρνηση. Ωστόσο, αναλυτές και στελέχη έχουν προειδοποιήσει ότι η εκτεταμένη αλυσίδα εφοδιασμού αυτοκινήτων δεν θα είναι εύκολο να ξεμπερδευτεί και ότι οι δασμοί θα οδηγήσουν σε υψηλότερο κόστος για τους καταναλωτές, τεταμένα οικονομικά για τους προμηθευτές και ενδεχομένως μαζικές περικοπές παραγωγής.
Οι αναλυτές δήλωσαν ότι οι αυτοκινητοβιομηχανίες θα αυξήσουν την τιμή των νέων οχημάτων κατά χιλιάδες δολάρια, αν και οι εκτιμήσεις ποικίλλουν και το τελικό μέγεθος των αυξήσεων των τιμών θα εξαρτηθεί από το πού κατασκευάζεται το όχημα και εάν οι αυτοκινητοβιομηχανίες αποφασίσουν να απορροφήσουν υψηλότερο κόστος.
Οι τιμές σε αυτοκίνητα χαμηλού κόστους που κατασκευάζονται στις ΗΠΑ, όπως το Honda Civic, το Chevrolet Malibu και το Ford Explorer, θα μπορούσαν να αυξηθούν από 2.500 έως 4.500 δολάρια. Τα μεσαίου μεγέθους οχήματα και τα pick-up που κατασκευάζονται στη Βόρεια Αμερική, συμπεριλαμβανομένων ορισμένων μοντέλων φορτηγών Jeep, Ram και Toyota, θα υπόκεινται σε αυξήσεις τιμών μεταξύ 5.000 και 8.500 δολαρίων.
Τα μεγάλα SUV και τα πολυτελή οχήματα που κατασκευάζονται στη Βόρεια Αμερική, όπως η Cadillac Escalade και η BMW X5, θα μπορούσαν να κοστίζουν 10.000 έως 12.000 δολάρια παραπάνω. Ορισμένα αμιγώς ηλεκτρικά οχήματα που κατασκευάζονται στη Βόρεια Αμερική θα ενδέχεται να υποστούν αυξήσεις τιμών της τάξης των 15.000 δολαρίων.
Αυτό συμβαίνει διότι, μολονότι κατασκευάζονται στην Αμερική πολλά από τα ανταλλακτικά τους (μπαταρίες, ημιαγωγοί, πλαστικό, ελαστικά, χάλυβας, αλουμίνιο) προέρχονται από χώρες στις οποίες επιβλήθηκαν βαρείς αμοιβαίοι δασμοί.
Οι τιμές των μικρότερων ευρωπαϊκών οχημάτων θα μπορούσαν να αυξηθούν έως και 10.000 δολάρια, ενώ τα πολυτελή σεντάν, τα SUV και τα σπορ οχήματα που κατασκευάζονται στο εξωτερικό θα μπορούσαν να κοστίζουν 20.000 δολάρια περισσότερο
«Εάν παραμείνουν σε ισχύ μακροπρόθεσμα, οι δασμοί θα κάνουν τα αυτοκίνητα όλων των εμπορικών σημάτων πιο ακριβά, επηρεάζοντας τις πωλήσεις, τις θέσεις εργασίας και τους οικογενειακούς προϋπολογισμούς», δήλωσε ο Cody Lusk, διευθύνων σύμβουλος της Αμερικανικής Διεθνούς Ένωσης Εμπόρων Αυτοκινήτων.
Συνεπακόλουθα, όπως επισημαίνει σε ανάλυσή της η Bank of America, εάν οι αυτοκινητοβιομηχανίες μετακυλήσουν όλο το κόστος ενός δασμού αυτοκινήτων 25% στους καταναλωτές, οι πωλήσεις νέων οχημάτων στις ΗΠΑ θα μειωθούν κατά περίπου 20%. Ακόμη και αν οι αυτοκινητοβιομηχανίες μετακυλήσουν μόνο όσο κόστος χρειάζεται για να ισοσκελίσουν το ισοζύγιο, ο χαμένος όγκος πωλήσεων θα είναι περίπου 15%.
«Οι δασμοί θα οδηγήσουν σε υψηλότερες τιμές για να αντισταθμίσουν την αύξηση του κόστους», εκτιμά ο αναλυτής της Bank of America John Murphy. «Κατά την άποψή μας, οι αυξήσεις των τιμών θα οδηγήσουν σε καταστροφή της ζήτησης, ιδιαίτερα καθώς η οικονομική προσιτότητα αποτελεί μείζον θέμα για όλους τους αγοραστές».
Οι αυτοκινητοβιομηχανίες θα μπορούσαν να αποφύγουν το αυξημένο δασμολογικό κόστος μεταφέροντας την παραγωγή σε εργοστάσια των ΗΠΑ με πλεονάζουσα παραγωγική ικανότητα. Σύμφωνα με την GlobalData, τα εργοστάσια συναρμολόγησης των ΗΠΑ λειτουργούσαν περίπου στο 70% της χωρητικότητάς τους το 2024. Αυτή η δυναμική είναι ένας από τους λόγους για τους οποίους οι δασμοί κέρδισαν την υποστήριξη του Συνδικάτου των εργατών της αμερικανικής αυτοκινητοβιομηχανίας UAW.
Η UAW πιστεύει ότι χιλιάδες θέσεις εργασίας μπορούν να επιστρέψουν στις ΗΠΑ σχεδόν αμέσως εάν οι αυτοκινητοβιομηχανίες αρχίσουν να γεμίζουν ανεκμετάλλευτα εργοστάσια, όπως το Warren Truck της Stellantis ή το Flat Rock Assembly της Ford.
Ο πρόεδρος της UAW, Shawn Fain, δήλωσε ότι οι αυτοκινητοβιομηχανίες μπορούν να αντέξουν οικονομικά να επενδύσουν στην παραγωγή των ΗΠΑ χωρίς να αυξήσουν τις τιμές.
Θα μπορούσε να αποδειχθεί πιο δύσκολο για τους προμηθευτές να μεταφέρουν τις δραστηριότητές τους λόγω της διαφοράς κόστους εργασίας μεταξύ των ΗΠΑ και των χωρών χαμηλού κόστους και της χαμηλής διαθεσιμότητας εργατικού δυναμικού που «καθιστά ουσιαστικά αδύνατη την επανατοποθέτηση των περισσότερων εξαρτημάτων αυτοκινήτων».
Αυτό ισχύει ιδιαίτερα για τους μικρούς και μεσαίους προμηθευτές, των οποίων τα περιθώρια κέρδους έχουν πληγεί ήδη από την πανδημία, την έλλειψη μικροτσίπ, τον πληθωρισμό και την ανώμαλη μετάβαση στον εξηλεκτρισμό.
«Ανησυχώ πολύ για την οικονομική υγεία των προμηθευτών», δήλωσε στέλεχος κορυφαίου προμηθευτή, το οποίο ζήτησε να μην κατονομαστεί δεδομένης της ευαίσθητης πολιτικής φύσης του θέματος «Αν εμείς δυσκολευόμαστε ως μεγάλη εταιρεία, μπορώ μόνο να φανταστώ πόσο δύσκολο είναι αυτό για τους μικρότερους προμηθευτές».
Διαβάστε ακόμη
Πάνω από 12 δισ. ευρώ αναμένονται οι συναλλαγές σε Μη Εξυπηρετούμενα Δάνεια το 2025 (πίνακες)
PwC: Η δυναμική του «ελατηρίου» διατηρείται στην Ελλάδα – Ρεκόρ στα deals και το 2025 (πίνακες)
Τι φοβούνται στην κυβέρνηση και στην ΤτΕ από τους δασμούς Τραμπ
Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο Θέμα