Με βάση τον δείκτη συναισθημάτων στα χρηματιστήρια, βρισκόμαστε ήδη σε εξαιρετικά υψηλά «επίπεδα κραχ» – ενώ οι υπερχρεωμένες ευρωπαϊκές χώρες σχεδιάζουν να συμπεριλάβουν στο ΑΕΠ τα έσοδα από την πορνεία και τα ναρκωτικά, γράφει το Analyst.gr.
Οι τιμές των εισηγμένων αμερικανικών επιχειρήσεων, συγκριτικά με τα κέρδη τους, έχουν φτάσει σε εξτρεμιστικά υψηλά επίπεδα, με αποτέλεσμα να αυξάνεται σημαντικά η απειλή ενός κραχ εντός του καλοκαιριού – αν και κατά την άποψη μας βρισκόμαστε στο μέσον της υπερβολής (φούσκας), χωρίς κανένας να γνωρίζει πόσο μπορεί ακόμη να μεγεθυνθεί ή πότε θα εκραγεί.
Με βάση τον προτιμώμενο δείκτη συναισθημάτων στα χρηματιστήρια, ο οποίος συνδέει την τιμή προς τα κέρδη των επιχειρήσεων (Ρ/Ε), καθώς επίσης τη μεταβλητότητα τους (γράφημα), βρισκόμαστε σε εξαιρετικά υψηλά επίπεδα – έχοντας φτάσει στη φάση της μανίας. Ο δείκτης της τιμής προς τα κέρδη (Ρ/Ε) στο δείκτη S&P έχει πλησιάσει το 18,9 – για τις επιχειρήσεις εκτός του χρηματοπιστωτικού κλάδου το 18,1.
Τα επίπεδα αυτά είναι σίγουρα υπερβολικά – η σχέση τους δε με τη μεταβλητότητα (1,66) αποδεικνύει ότι έχει ξεπερασθεί η φάση του εφησυχασμού, ενώ έχει ακολουθήσει αυτή της παρανοϊκής μανίας. Επομένως, είτε απέχει κανείς εντελώς, είτε επενδύει τα πάντα άμεσα – εάν πιστεύει πως η μανία θα συνεχισθεί, οπότε θα δημιουργηθεί μία μεγάλη φούσκα με «ημερομηνία λήξης» ορισμένων μηνών.
Το ότι οι επιχειρήσεις αγοράζουν τις δικές τους μετοχές (γράφημα που ακολουθεί), μη έχοντας άλλο τρόπο διάθεσης των μετρητών που ευρίσκονται στα ταμεία τους ή των φθηνών δανείων που εξασφάλισαν, μετά τις συνεχείς επεμβάσεις των κεντρικών τραπεζών (τύπωμα χρημάτων), είναι μάλλον θετικό για την εξέλιξη των δεικτών – οι οποίοι θα μπορούσαν να ανέλθουν σε δυσθεώρητα επίπεδα.
Περαιτέρω, οι υπερχρεωμένες ευρωπαϊκές χώρες αναζητούν απεγνωσμένα τρόπους για να ωραιοποιήσουν τη σχέση χρέος/ΑΕΠ – σχεδιάζοντας να συμπεριλάβουν στο ΑΕΠ τα έσοδα από την πορνεία, από τα ναρκωτικά, καθώς επίσης από τις δαπάνες έρευνας.
Η Μ. Βρετανία, η Ιρλανδία και η Ιταλία ανήκουν στις πρώτες από εκείνες τις χώρες που επιθυμούν να συμπεριλάβουν τις παράνομες δραστηριότητες στο ακαθάριστο εθνικό προϊόν τους – κάτι που για τη Μ. Βρετανία θα σήμαινε μία αύξηση έως 6,6 δις € ή 0,7% του ΑΕΠ της. Η Ιταλία θέλει να συμπεριλάβει και το λαθρεμπόριο, ξεκινώντας ήδη από αυτό το έτος – επειδή ο «κλάδος» αυτός είναι ιδιαίτερα ανεπτυγμένος στη χώρα.
Συνεχίζοντας, η ΕΕ σχεδιάζει να επιβάλλει έναν ομοιόμορφο τρόπο μέτρησης του ΑΕΠ σε όλες τις χώρες της – όπου όμως τα πλεονεκτήματα και οι μέθοδοι μέτρησης της σκιώδους οικονομίας δεν είναι αυτονόητοι. Οι παράνομες δραστηριότητες κρύβονται προφανώς από τον υπόκοσμο, ενώ χρησιμοποιούνται μετρητά χρήματα για τις συναλλαγές – τα οποία είναι πολύ δύσκολο να βρεθούν. Επειδή δε πρόκειται για αφορολόγητα έσοδα, δεν βοηθούν στην αύξηση των φόρων – οπότε δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την εξυπηρέτηση των δημοσίων χρεών.
Τα επιχειρήματα υπέρ της μέτρησης των παράνομων δραστηριοτήτων στο ΑΕΠ αφορούν κυρίως το ότι, εάν σε μία περιοχή το ήμισυ των διαθεσίμων εισοδημάτων καταναλώνεται για την αγορά ναρκωτικών, τότε το συμπέρασμα, σύμφωνα με το οποίο τα χρήματα αποταμιεύονται, είναι λανθασμένο – οπότε, κατ’ επέκταση, οι οικονομικοί δείκτες δεν είναι αντιπροσωπευτικοί.
Από τυχόν αλλαγή της μέτρησης του ΑΕΠ, οι μεγαλύτεροι κερδισμένοι θα ήταν η Σουηδία και η Φιλανδία – όχι φυσικά λόγω των παράνομων δραστηριοτήτων, αλλά επειδή οι υψηλές δαπάνες τους για έρευνα και ανάπτυξη, καθώς επίσης για τα προγράμματα φροντίδας των ηλικιωμένων, θα προσμετρούνταν στο ΑΕΠ.
Από την άλλη πλευρά, η κατάσταση στην πραγματική οικονομία γίνεται όλο και πιο προβληματική – γεγονός που τεκμηριώνεται από τον αριθμό των θέσεων εργασίας στην παραγωγή προϊόντων (γράφημα), ο οποίος στις Η.Π.Α. ήταν μόλις 19 εκ. ή 3 εκ. λιγότερες από το Δεκέμβριο του 2007 (-15%).
Σε σχέση με το 2000 οι συγκεκριμένες θέσεις εργασίας ήταν λιγότερες κατά 4,6 εκ. ή 23% – οπότε δύσκολα θα αποφευχθεί στο μέλλον η εκκωφαντική κατάρρευση της αμερικανικής οικονομίας, εν μέσω κοινωνικών εξεγέρσεων και εμφυλίων πολέμων. Εκτός εάν βέβαια καταφέρει η υπερδύναμη να εξάγει άμεσα τα προβλήματα της στο εξωτερικό, προκαλώντας πολέμους.
Ενδιαφέρον είναι σίγουρα το γεγονός της αύξησης της «οικονομίας περιορισμένου χρόνου εργασίας» (Part Time Economy) – κάτι που δεν συμβαίνει μόνο στις Η.Π.Α., αλλά σε ολόκληρη σχεδόν τη Δύση, κυρίως στη Γερμανία, η οποία προσπαθεί να καταπολεμήσει το πρόβλημα της ανεργίας με την μερική απασχόληση.
Περαιτέρω, το 2013 ήταν ένα πολύ καλό έτος για την Goldman Sachs – ειδικά για τις επενδύσεις της στις αναπτυσσόμενες χώρες, κυρίως στη Βενεζουέλα, από την οποία έχει αγοράσει πλήθος ομολόγων.
Όπως αναφέρεται, σε μία εποχή που η κυβέρνηση καθυστερεί την πληρωμή 25 δις $ και δυσκολεύει τους εισαγωγείς, ενώ οι πολίτες της περιμένουν πολλές ώρες στην ουρά για να αγοράσουν πόσιμο νερό, αναγκαζόμενοι να περάσουν τα σύνορα για να βρουν ιατρική περίθαλψη, ο πρόεδρος της δαπανά τα συναλλαγματικά αποθέματα της χώρας για να στηρίξει τους επενδυτές ομολόγων – οπότε είναι φυσικό να μειώνονται τα ασφάλιστρα κινδύνου (γράφημα).
Ολοκληρώνοντας, σε σχέση με την Ελλάδα, θεωρούμε λυπηρό εάν όχι τραγικό τον ανασχηματισμό, ο οποίος βασίσθηκε σε βαθιά κομματικά και μη αξιοκρατικά κριτήρια – με γνώμονα απλά και μόνο την παραμονή «με νύχια και με δόντια» στην εξουσία, χωρίς ίχνος ενδιαφέροντος για την επίλυση ή, έστω, για την καλύτερη διαχείριση των προβλημάτων της πατρίδας μας, από τους ικανότερους διαθέσιμους.
Ειδικότερα φαίνεται ότι, όποιος υποστηρίζει τυφλά και ανεπιφύλακτα τους δύο πρωθυπουργούς, όποιος προσθέτει ψήφους στο κόμμα ή όποιος απλά «δημαγωγεί ασύστολα» υπέρ της κυβερνητικής πολιτικής, δικαιούται να πάρει το αξίωμα – κανένας άλλος.
Οδυνηρές οι προβλέψεις λοιπόν και σκοτεινό το μέλλον μίας χώρας που αιώνια υποφέρει από τα ίδια της τα παιδιά – νόθα ή μη. Όπως έγραψε δε ο Παπαδιαμάντης,
“Η όρεξη γέννησε την αυθαιρεσία. Η αυθαιρεσία γέννησε την ληστεία. Η ληστεία γέννησε την πολιτική. Ιδού η αυθεντική καταγωγή του τέρατος τούτου. Τότε και τώρα, πάντοτε η αυτή“.