Η ING κάνει λόγο για μια νέα γεωπολιτική δίνη με παγκόσμιες οικονομικές προεκτάσεις και εξηγεί τι σημαίνουν οι τελευταίες εξελίξεις για την ενέργεια, το πετρέλαιο, τον πληθωρισμό, τα επιτόκια και τις παγκόσμιες νομισματικές ισορροπίες.
Η σύγκρουση μεταξύ Ισραήλ και Ιράν εισήλθε σε νέα φάση με στοχευμένες ισραηλινές επιθέσεις σε βασικές ιρανικές πυρηνικές και βαλλιστικές υποδομές, περιλαμβάνοντας υψηλόβαθμους αξιωματούχους των Φρουρών της Επανάστασης. Το Ιράν απάντησε με πάνω από 100 drones κατά ισραηλινών στόχων, εγκαινιάζοντας μια επικίνδυνη φάση κλιμάκωσης. Αν και οι ΗΠΑ δεν συμμετείχαν άμεσα, η Τεχεράνη τις κατηγορεί για συνενοχή και απειλεί αμερικανικά συμφέροντα στην περιοχή.
Παράλληλα, η ένταση έχει ανεβάσει κατακόρυφα τον κίνδυνο στη στρατηγική θαλάσσια δίοδο των Στενών του Ορμούζ από όπου διέρχεται σχεδόν το 30% του παγκόσμιου πετρελαίου που μεταφέρεται μέσω θαλάσσης. Αν η Τεχεράνη επιλέξει έναν αποκλεισμό ως μέσο αντιποίνων, οι παγκόσμιες αγορές ενέργειας ενδέχεται να εισέλθουν σε αχαρτογράφητα νερά.
Η άνοδος του γεωπολιτικού ρίσκου έχει ήδη προκαλέσει άλμα στις τιμές του πετρελαίου, αν και η απουσία άμεσης διακοπής ροών έχει περιορίσει τα κέρδη. Η τιμή του Brent παραμένει κοντά στα $70 ανά βαρέλι, αλλά μια ουσιαστική διακοπή των ιρανικών εξαγωγών, περίπου 1,7 εκατ. βαρέλια ημερησίως, θα μπορούσε να οδηγήσει την αγορά κοντά στα $80 ανά βαρέλι. Σε περίπτωση αποκλεισμού των Στενών του Ορμούζ, το σενάριο γίνεται ακόμη πιο σκοτεινό. Μια τέτοια εξέλιξη θα μπορούσε να ωθήσει το πετρέλαιο στα $120 ανά βαρέλι, ενώ ούτε η εφεδρική παραγωγική ικανότητα του OPEC που κατά κύριο λόγο βρίσκεται στον Περσικό Κόλπο δεν θα μπορούσε να δώσει λύση. Σε αυτό το σενάριο, τα στρατηγικά αποθέματα ενέργειας ίσως ενεργοποιηθούν, αλλά θα προσφέρουν μόνο προσωρινή ανακούφιση.
Παράλληλα, στην αγορά φυσικού αερίου, μια πιθανή εμπλοκή της παγκόσμιας εφοδιαστικής αλυσίδας LNG λόγω της έκθεσης του Κατάρ στα Στενά του Ορμούζ θα μπορούσε να ανατρέψει την εύθραυστη ισορροπία μεταξύ Ευρώπης και Ασίας.
Μακροοικονομικές επιπτώσεις και νομισματική πολιτική
Η απειλή ενός πληθωριστικού σοκ μέσω της ενέργειας εντείνει τους πονοκεφάλους για τις κεντρικές τράπεζες. Στις ΗΠΑ, όπου η πτώση του πληθωρισμού είχε αρχίσει να δίνει περιθώρια για μειώσεις επιτοκίων, η νέα άνοδος των τιμών στην ενέργεια απειλεί να επανενεργοποιήσει τις πληθωριστικές πιέσεις.
Το αφήγημα της αποπληθωριστικής προσαρμογής μέσω υπηρεσιών, που υποστήριζε τη Fed, αμφισβητείται. Πλέον, η Federal Reserve είναι πιθανό να αναβάλει οποιαδήποτε μείωση επιτοκίων έως το τέλος του έτους, ίσως με μια πρώτη μείωση 50 μονάδων βάσης τον Δεκέμβριο. Το σενάριο για επιτόκια στο 3,25% μέχρι τα μέσα του 2026 παραμένει εφικτό, αλλά με περισσότερες προϋποθέσεις.
Στην Ευρώπη, η ΕΚΤ βρίσκεται σε ακόμη πιο δύσκολη θέση. Η πρόσφατη πτώση στον πληθωρισμό απειλείται από τις τιμές της ενέργειας. Οι επιπτώσεις είναι διπλές: αφενός μέσω πληθωριστικών πιέσεων, αφετέρου μέσω πλήγματος στην καταναλωτική και επιχειρηματική εμπιστοσύνη. Ένα παρατεταμένο γεωπολιτικό ρίσκο μπορεί να οδηγήσει σε στασιμοπληθωριστικό σενάριο — ακριβότερη ενέργεια, χαμηλότερη ανάπτυξη.
Το δολάριο ενισχύθηκε με αφορμή τις εξελίξεις, ωστόσο οι επενδυτές φαίνεται πως δεν του προσδίδουν πλέον την παλαιά του ιδιότητα ως ασφαλές καταφύγιο. Οι απώλειες των προηγούμενων ημερών δεν έχουν ανακτηθεί πλήρως, ενώ η ζήτηση παραμένει ευαίσθητη στις κινήσεις στις αγορές μετοχών.
Ωστόσο, σε περίπτωση σοβαρής κλιμάκωσης και σημαντικής ανόδου του πετρελαίου, το δολάριο θα βρει περαιτέρω στήριξη. Το ευρώ ενδέχεται να παραμείνει υπό πίεση, ειδικά εάν η ΕΚΤ καθυστερήσει επιπλέον μειώσεις. Το γιεν, από την άλλη, διατηρεί το status του ως αξιόπιστο hedge σε περιόδους κρίσης.
Στις αγορές ομολόγων, το πρώτο κύμα αντιδράσεων έδωσε ώθηση στα γερμανικά ομόλογα, ωστόσο το ενδιαφέρον μετατοπίζεται πλέον στις επιπτώσεις της γεωπολιτικής κρίσης στη νομισματική πολιτική. Η καμπύλη επιτοκίων εμφανίζει τάσεις “bear flattening”, αντανακλώντας φόβους για στασιμοπληθωρισμό.
Τα spreads στην αγορά εταιρικών ομολόγων διευρύνθηκαν οριακά, αλλά η ευνοϊκή ρευστότητα και η ισχυρή τεχνική εικόνα συγκρατούν τις πιέσεις. Ωστόσο, οι επιπτώσεις από ενδεχόμενη αύξηση του κόστους εμπορευμάτων και μειωμένων περιθωρίων κερδοφορίας ενδέχεται να αναζωπυρώσουν τις ανησυχίες για τους ισολογισμούς.
Η κρίση Ισραήλ-Ιράν δεν είναι μια ακόμη σύγκρουση στη Μέση Ανατολή. Αντίθετα, εγκυμονεί σοβαρούς κινδύνους για την παγκόσμια οικονομική σταθερότητα μέσω της ενεργειακής αγοράς, της πληθωριστικής δυναμικής και της γεωπολιτικής ανασφάλειας. Οι επενδυτές οφείλουν να παρακολουθούν στενά τις εξελίξεις όχι μόνο για τις άμεσες τιμολογιακές επιπτώσεις, αλλά και για τον ευρύτερο αντίκτυπο στην κατεύθυνση της νομισματικής πολιτικής. Σε έναν κόσμο που ήδη παλεύει με αργή ανάπτυξη και διαταραγμένες αλυσίδες εφοδιασμού, η γεωπολιτική παραμένει ο απρόβλεπτος παράγοντας-κλειδί.
Διαβάστε ακόμη
Ποιες μετοχές και κλάδοι θησαυρίζουν από την κρίση στη Μέση Ανατολή
Ο κόμβος της παγκόσμιας ενέργειας υπό απειλή: Η γεωπολιτική σημασία των Στενών του Ορμούζ
Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο Θέμα
Σχολίασε εδώ
Για να σχολιάσεις, χρησιμοποίησε ένα ψευδώνυμο.