Του Γιάννη Τσιρογιάννη

Αν υπάρχει κάτι που η ιστορία των αγορών έχει αποδείξει, είναι πως σχεδόν πάντα ένα ισχυρό ράλι ή -στην περίπτωση μας- μια μεγάλη βουτιά έχουν και δεύτερο «ημίχρονο».

Έτσι, και παρά την αρχική προσπάθεια (του Nasdaq κυρίως) για ανοδική αντίδραση, οι αμερικανικοί δείκτες κατρακύλησαν και πάλι, διευρύνοντας τις χθεσινές απώλειες που ξεπέρασαν το 3-4%.

O Dow Jones έχασε σχεδόν 500 μονάδες, ο S&P 500 υποχώρησε για έκτη συνεχόμενη ημέρα, το μεγαλύτερο αρνητικό σερί από το Νοέμβριο του 2016, ενώ περισσότερες από 1000 κινεζικές μετοχές έκλεισαν σε limit down νωρίτερα το πρωί.

Ειδικότερα, ο Dow Jones βούτηξε κατά 2,13% στις 25.052 μονάδες. Σε δύο συνεδριάσεις ο βιομηχανικός δείκτης των blue chips έχει εμφανίσει πτώση που φτάνει τις 1400 μονάδες (από 26.441 μονάδες στο χθεσινό άνοιγμα). Βουτιά 2,05% και για τον S&P 500 στις 2.728 μονάδες, ενώ 1,25% χαμηλότερα κινήθηκε ο Nasdaq στις 7.329 μονάδες.

Το πανικόβλητο sell-off βύθισε και την Ευρώπη, της οποίας το χθεσινό κλείσιμο δεν είχε προλάβει τη «βουτιά» στην αντίπερα όχθη του Ατλαντικού, με αποτέλεσμα ο Euro Stoxx σήμερα να βουτήξει 2% σε χαμηλά 21 μηνών. Σε χαμηλό 19μηνών όμως βρέθηκε και ο δείκτης αναδυόμενων αγορών MSCI Emerging Market, με τη μεγαλύτερη πτώση εδώ και δύο χρόνια.

Η μεταβλητότητα έχει εκτοξευθεί, με τον Nasdaq να «τρελαίνεται» εναλλάσοντας πολλές πρόσημο και με διακυμάνσεις εώς και 3%, ενώ οι τιμές όλων σχεδόν των δεικτών (βασικών κι επιμέρους) κινούνται χαμηλότερα από τους κινητούς μέσους 200 ημερών (Moving Average).

jumparounddd.png

Τη σκυτάλη του sell-off έδωσαν σήμερα οι τεχνολογίες, βιομηχανίες και πρώτες ύλες σε τράπεζες και ενεργειακές, με τις τελευταίες να υποχωρούν μαζί με το πετρέλαιο, το οποίο βούτηξε περισσότερο από 3,20% στα 70,80 δολάρια το βαρέλι.

Πουλάνε μετοχές, αγοράζουν χρυσό

Όμως υπάρχει ένας μεγάλος κερδισμένος σήμερα, κι αυτός είναι ο χρυσός. Το πολύτιμο μέταλλο καταγράφει εξαιρετικά ισχυρό ράλι που έφτασε πάνω από το 3,10% ενδοσυενδριακά στα 1.230 δολάρια, για να κλείστει τελικά με +2,90% στα 1.227,60 δολάρια ανά ουγγιά.

goldfut11111.PNG

Νωρίτερα χθες κάναμε λόγο για το πως ο χρυσός θα γίνει ελκυστικός εν μέσω του sell-off, διότι όπως αναφέραμε στις αγορές συνέβη το εξής παράδοξο: οι επενδυτές να ξεφορτώνονται τόσο μετοχές, όσο και ομόλογα, κάτι πολύ ασυνήθιστο (έχει συμβεί μόλις τρεις φορές τα τελευταία δύο χρόνια), καθώς τα ομόλογα αποτελούν συνήθως ασφαλή καταφύγια.

Επομένως δεν αγοράζουν μετοχές, δεν αγοράζουν ομόλογα, δεν αγοράζουν commodities… το χρήμα κάπου πρέπει να πάει, και κάπως έτσι το πάλαι ποτέ ασφαλέστερο καταφύγιο εδώ και χιλιετίες βρέθηκε σε υψηλά άνω των δύο μηνών, την ώρα μάλιστα που πολλοί αναλυτές προειδοποιούν πως η επόμενη χρηματοοικονομική κρίση δεν αργεί, με τους πιο απαισόδοξους να προβλέπουν κραχ μέσα στα επόμενα δύο χρόνια.

Στο τέλος κερδίζει ο… Τραμπ

Την ίδια ώρα υποστηρικτικά στο χρυσό έδρασε το αντίπαλο δέος του, το δολάριο, το οποίο υποχωρεί ελαφρά έναντι του ευρώ στο 1,158 EUR/USD μετά και τα τελευταία μακροοικονομικά στοιχεία ΗΠΑ τα οποία παρότι ισχυρά, υπήρξαν κατώτερα των εκτιμήσεων, γεγονός που προμηνύει πιθανόν χαλαρότερη νομισματική πολιτική από Fed. Από ότι φαίνεται, στο τέλος κερδίζει πάντα ο Τραμπ!

Ο Αμερικανός Πρόεδρος έχει κατακρίνει συχνά την Fed για την αυστηρή πολιτική της, ζητώντας χαμηλότερα επιτόκια, προκειμένου να μπορεί η οικονομία των ΗΠΑ να «καλπάσει». Μάλιστα χθες την «χρέωσε» για το sell-off, λέγοντας πως εκεί στη Fed «έχουν τρελαθεί!»

Τι φταίει για το sell-off

Πάντως, όπως αναφέρει το Bloomberg, η Fed σε καμία περίπτωση δε φέρει ατόφια την ευθύνη για το sell-off στις αγορές, το οποίο σύμφωνα με πολλούς αναλυτές αποτελεί αρχή μιας ισχυρής διόρθωσης στη Wall Street, καθώς πολλές αμερικανικές μετοχές βρίσκονται σε υπερτιμημένα επίπεδα, παρά τα ισχυρά θεμελιώδη.

Ο εμπορικός πόλεμος αποτελεί αναμφίβολα βασική αιτία του απότομου ξεπουλήματος, κι αυτό διότι έως τώρα η αμερικανική αγορά είχε δείξει αξιοσημείωτη ανθεκτικότητα στις εμπορικές πιέσεις, συγκριτικά με Ευρώπη και Ασία. Αυτό, σε συνδυασμό με τα υπεραγορασμένα επίπεδα πολλών μετοχών δημιούργησε ένα εκρηκτικό κοκτέιλ, το οποίο όταν σκάσει οδηγεί σε βαριές απώλειες και panic sell.

Πότε σκάει το κοκτέιλ; Κανείς δε μπορεί να προβλέψει, διότι υπάρχουν πολλές παράμετροι, ωστόσο το πρώτο καμπανάκι ήχησε χθες από τις βιομηχανίες και κυρίως τις πρώτες ύλες που εμφάνισαν τις πρώτες ζημιές λόγω δασμών.

Σε αυτό ήρθε να προστεθεί η απαισιόδοξη έκθεση ΔΝΤ, το οποίο υποβάθμισε τις προβλέψεις του για την παγκόσμια ανάπτυξη του 2018 και του 2019, ενώ περιέκοψε και τις εκτιμήσεις για την ανάπτυξη σε ΗΠΑ και Κίνα το 2019, λόγω του αντίκτυπου που θα έχει ο εμπορικός πόλεμος ανάμεσα στις δύο χώρες.

Από την εξίσωση δε λείπουν φυσικά και οι Ιταλοί, οι οποίοι οδεύουν προς μετωπική σύγκρουση με τις Βρυξέλλες, καθώς η κυβέρνηση Κόντε-Σαλβίνι-Ντι Μάιο παραμένει αμετακίνητη στις θέσεις της για τον προϋπολογισμό και τον στόχο του ελλείμματος για το 2019.

Το sell-off στα ιταλικά ομόλογα έχει γονατίσει το 10ετές στο 3,6%, επίπεδο που κλείνει έμμεσα και την πόρτα της εξόδου για την Ελλάδα στις αγορές, με το ελληνικό 10ετές στο 4,5%, και στέλνοντας κραδασμούς στα ομόλογα όλης της ευρωζώνης αλλά και σε ΗΠΑ.

«Κόκκινο» χτυπά ο μετρητής φόβου – Τι λένε οι αναλυτές

«Είμαστε σε μια φάση αλλαγής στις αγορές εξ αιτίας των μεγάλων αυξήσεων επιτοκίων, επομένως η αγορά προσπαθεί να βγάλει άκρη για το τι θα κάνει μετά», δηλώνει ο Joe Kinahan, επικεφαλής αναλυτής της TD Ameritrade. «Είναι εξαιρετικά δύσκολο να προβλέψει κανείς το μετά, όλα αλλάζουν συνεχώς».

Ο δείκτης μεταβλητότητας CBOE Volatilty Index (VIX) ή αλλιώς μετρητής «φόβου» έχει εκτοξευθεί σχεδόν 120% (!) μέσα σε διάστημα μίας εβδομάδας, στα υψηλότερα επίπεδα εδώ και επτά μήνες. Την ίδια ώρα ο ευρωπαϊκός του «ανταγωνιστής», ο VSTOXX έχει επίσης εκτιναχθεί, λίγες μόλις μονάδες πιο κάτω από τον VIX.

volatilyeuropean.png

«Η μεταβλητότητα έχει επιστρέψει και χρειάζονται πλέον πιο ενεργητικές στρατηγικές από μεριάς επενδυτών προκειμένου να επιτεύξουν τους long στόχους τους», δηλώνει ο John Lynch, επικεφαλής επενδυτικής στρατηγικής της LPL Financial.

Ο ίδιος πάντως αναφέρει πως «οι επενδυτές δε θα πρέπει να φοβούνται τη μεταβλητότητα, αλλά να την αγκαλιάσουν. Τα θεμελιώδη είναι ακόμη ισχυρά».

Πράγματι η μεταβλητότητα αποτελεί αν μη τι άλλο τη χαρά του trader, αλλά και του επενδυτή που «παίζει με μυαλό», προκειμένου να ελιχθεί μέσα από τα κύματα αγορών/πωλήσεων και να φτάσει στο κέρδος.

Η εικόνα στην Ευρώπη

Πίσω στην Ευρώπη, παίρνοντας την… σκυτάλη από το πρωινό ασιατικό ξεπούλημα που πυροδότησε η χειρότερη πτώση των τελευταίων 9 μηνών στη Wall Street, ο πανευρωπαϊκός δείκτης Stoxx 600 «βούλιαξε» κατά 1,98% κι έκλεισε στις 359,67 μονάδες, υποχωρώντας νωρίτερα στα χαμηλότερα επίπεδα των τελευταίων 21 μηνών.

Ο δείκτης DAX στη Φρανκφούρτη διολίσθησε κατά 1,48% κι έκλεισε στις 11.539,35 μονάδες, ο FTSE 100 στο Λονδίνο κατέγραψε «βουτιά» 1,94% στις 7.006,93 μονάδες, ενώ ο CAC 40 στο Παρίσι έκλεισε με πτώση 1,92% στις 5.106,37 μονάδες.

Ο FTSE 100 σημείωσε τη χειρότερη πτώση από τον Ιούνιο, ενώ 36 δισ. στερλίνες εξαλείφθηκαν από την κεφαλαιοποίησή του.

Στη Μαδρίτη, ο IBEX 35 υποχώρησε κατά 1,69% στις 9.007,90 μονάδες, ενώ ο FTSE MIB στο Μιλάνο κατέγραψε πτώση 1,84% κι έκλεισε στις 19.356,61 μονάδες.