Σε μια εβδομάδα αυξημένων κινδύνων εισέρχονται οι αγορές, με το βλέμμα στραμμένο στις εξελίξεις στη Μέση Ανατολή. Η γεωπολιτική αβεβαιότητα ενδέχεται να κρατήσει τις αγορές σε καθεστώς άμυνας, την ώρα που η οικονομική ατζέντα, με προβλέψεις ανάπτυξης, επιτοκιακές αποφάσεις και εταιρικά αποτελέσματα, συνεχίζει να φορτίζει το ήδη πιεσμένο επενδυτικό τοπίο.
Καθοριστική είναι η στάση του Ιράν στην εμπλοκή των ΗΠΑ στον πόλεμο με το Ισραήλ. Το ερώτημα πλέον είναι αν θα επιλέξει στρατιωτική κλιμάκωση ή λύση μέσω διπλωματίας – και τι αντίκτυπο θα έχει αυτό σε ενέργεια, πληθωρισμό και ανάπτυξη.
Ασία: Μικτή εικόνα με ρίσκο στα ενεργειακά
Οι αγορές της Ασίας αναμένεται να ξεκινήσουν τη Δευτέρα με μεικτές τάσεις. Οι δείκτες του Τόκιο και της Σανγκάης δέχονται πιέσεις λόγω της ενίσχυσης του γεν και των φόβων για αύξηση στις τιμές του πετρελαίου. Ιδιαίτερη προσοχή δίνεται στην Ινδία, όπου η εκτόξευση των τιμών ενέργειας θα μπορούσε να επιβαρύνει το εμπορικό ισοζύγιο και να περιορίσει τις ροές επενδυτικού κεφαλαίου. Οι ινδικές αγορές μετοχών προετοιμάζονται για μεταβλητότητα. Ο Nifty και ο Sensex αναμένεται να ανοίξουν χαμηλότερα τη Δευτέρα, με τους ενεργοβόρους τομείς, όπως η ενέργεια, οι αερομεταφορές και οι βοηθητικοί τομείς, να είναι πιθανό να σηκώσουν το βάρος.
Σύμφωνα με την Oxford Economics, η ασιατική οικονομία παραμένει εκτεθειμένη σε διαταραχές στον εφοδιασμό πετρελαίου, ενώ η Bank of Singapore προειδοποιεί πως ένα ενδεχόμενο κλείσιμο των Στενών του Ορμούζ θα επηρεάσει άμεσα την Κίνα, τον μεγαλύτερο εισαγωγέα ιρανικού πετρελαίου.
Ευρώπη: Στήριξη από ενέργεια, πίεση σε τράπεζες
Στην Ευρώπη, οι βασικοί δείκτες (DAX, CAC, FTSE) αναμένεται να ανοίξουν σε περιβάλλον αυξημένης νευρικότητας. Ενώ οι μετοχές ενέργειας και άμυνας δίνουν στήριξη, οι τραπεζικοί τίτλοι δέχονται πιέσεις, καθώς η πιθανότητα υψηλότερου πληθωρισμού περιορίζει τα περιθώρια μελλοντικής μείωσης επιτοκίων από την ΕΚΤ.
Αναλυτές της Deutsche Bank επισημαίνουν ότι οι ευρωπαϊκές αγορές «δεν έχουν ακόμα προεξοφλήσει ένα μακροχρόνιο γεωπολιτικό ρίσκο», ενώ η Pictet Asset Management προσθέτει πως ενδεχόμενες διαταραχές στο LNG από το Κατάρ θα μπορούσαν να ενισχύσουν τις ευρωπαϊκές τιμές φυσικού αερίου.
Wall Street: Επενδυτική επιφυλακτικότητα, αλλά και στήριξη από Big Tech
Στις ΗΠΑ, τα futures δείχνουν ήπια ανοδικό άνοιγμα, με τους επενδυτές να ζυγίζουν τις γεωπολιτικές εξελίξεις σε συνδυασμό με την έναρξη της περιόδου εταιρικών αποτελεσμάτων για τις μεγάλες τεχνολογικές εταιρείες. Ο δείκτης VIX (δείκτης φόβου) σημειώνει άνοδο, υποδηλώνοντας αυξημένη μεταβλητότητα, ενώ οι τιμές του πετρελαίου WTI ενδέχεται να ξεκινήσουν πάνω από τα 80 δολάρια το βαρέλι, σύμφωνα με την IG Markets.
Όπως σημειώνει ο Joe DeLaura, αναλυτής της Rabobank, «οι ΗΠΑ ίσως χρειαστεί να ενεργοποιήσουν στρατηγικά αποθέματα πετρελαίου, εάν το Ιράν κινηθεί κατά των Στενών του Ορμούζ». Παράλληλα, αναλυτές της Bloomberg Economics εκτιμούν πως μια εκτόξευση του πετρελαίου πάνω από τα 130 δολάρια θα μπορούσε να φέρει τον πληθωρισμό στις ΗΠΑ κοντά στο 4% μέσα στο καλοκαίρι.
Τα σενάρια για το πετρέλαιο
Όπως αναφέρει το fortuneindia.com, η προοπτική να ανταποδώσει το Ιράν κλείνοντας τα Στενά του Ορμούζ -μέσω των οποίων ρέει σχεδόν το 25% της παγκόσμιας ημερήσιας προσφοράς πετρελαίου- είναι μεγάλη και θα μπορούσε να προκαλέσει ένα σοκ ιστορικών διαστάσεων. Για την Ινδία, μια χώρα που εισάγει περίπου το 90% του αργού πετρελαίου της και εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τις διαδρομές της Μέσης Ανατολής, οι επιπτώσεις θα μπορούσαν να είναι σοβαρές.
Σύμφωνα με τον Διεθνή Οργανισμό Ενέργειας, τα Στενά διοχετεύουν περίπου 20 εκατομμύρια βαρέλια πετρελαίου ημερησίως, δηλαδή το 25% των παγκόσμιων εξαγωγών πετρελαίου, συμπεριλαμβανομένου πάνω από το 40% του αργού πετρελαίου της Ινδίας. Η ευπάθεια της Ινδίας αυξάνεται από το γεγονός ότι η εξάρτησή της από το πετρέλαιο έφτασε το ρεκόρ του 90% τον Απρίλιο του 2025, σύμφωνα με το Petroleum Planning & Analysis Cell. Τα συνολικά στρατηγικά αποθέματα πετρελαίου της Ινδίας καλύπτουν περίπου 74 ημέρες, με την IOCL και τα κρατικά διυλιστήρια να κατέχουν το μεγαλύτερο μέρος.
Οι αγορές πετρελαίου έχουν ήδη αρχίσει να αντιδρούν. Τα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης του αργού τύπου Brent σημείωσαν άνοδο 11% την εβδομάδα με τις τιμές να κυμαίνονται γύρω στα 74,10 δολάρια το βαρέλι και τώρα θα μπορούσαν ενδεχομένως να φτάσουν τα επίπεδα των 80 δολαρίων, ενώ οι αναλυτές προειδοποιούν για πιθανή άνοδο προς τα 100 δολάρια, εάν κλιμακωθούν οι εχθροπραξίες. Σύμφωνα με τον οίκο αξιολόγησης Icra, κάθε άνοδος του αργού πετρελαίου κατά 10 δολάρια/βαρέλι θα μπορούσε να διευρύνει το έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών της Ινδίας κατά 0,3% του ΑΕΠ και να διογκώσει το λογαριασμό εισαγωγών πετρελαίου κατά 13-14 δισ. δολάρια ετησίως.
Αυτή τη στιγμή το συμβόλαιο του Brent ξεπερνά τα 77 δολ/βαρέλι. Το τελευταίο του χαμηλό ήταν στις 5 Μαιου στα 60 δολ/βαρέλι, ενώ το υψηλό του σημειώθηκε στις 15 Ιανουαρίου 2025 στα 82 δολ/βαρέλι.
Σημειώνεται ότι με άνοδο 10 δολαρίων ανά βαρέλι, η επίπτωση στο ελληνικό ΑΕΠ θα ‘ήταν 0,3 του ΑΕΠ…
Τρία σενάρια για το Ιράν – Τρεις επιπτώσεις στην παγκόσμια αγορά
Οι διεθνείς αναλυτές προβλέπουν τρία πιθανά σενάρια αντίδρασης της Τεχεράνης:
- Επιθέσεις σε αμερικανικούς στόχους και βάσεις στην περιοχή
- Στοχευμένες ενέργειες κατά περιφερειακών πετρελαϊκών υποδομών
- Προσπάθεια αποκλεισμού των Στενών του Ορμούζ
Το πιο ακραίο σενάριο –μια πραγματική διακοπή στις ροές από τα Στενά– θα μπορούσε να οδηγήσει το πετρέλαιο στα $130/βαρέλι και να τινάξει τον παγκόσμιο πληθωρισμό. Όπως σημειώνει ο Ben May της Oxford Economics: «Οι γεωπολιτικές εντάσεις αντιπροσωπεύουν ένα ακόμη σοκ σε μια ήδη εύθραυστη παγκόσμια οικονομία».
Οι προβλέψεις για τον χρυσό
Μετά τα αμερικανικά πλήγματα στο Ιράν, οι αναλυτές και οι αγορές χρυσού προβλέπουν ισχυρή ανοδική πορεία, καθώς το πολύτιμο μέταλλο αναδεικνύεται ως κύριο «ασφαλές επενδυτικό καταφύγιο».
Τι εκτιμούν οι αναλυτές
Citigroup: Σε 1–3 μήνες η τιμή του χρυσού μπορεί να φτάσει τα $2.800/oz, και σε βάθος 6–12 μηνών τα $3.000/oz, χάρη στην γεωπολιτική αβεβαιότητα και την άνοδο των τιμών πετρελαίου
Goldman Sachs, UBS, Bank of America:
Η Goldman Sachs τοποθετεί στόχο $3.100/oz το β’ τρίμηνο 2025.
Η UBS αναθεώρησε στο $2.900/oz έως το τέλος του έτους .
Η Bank of America αναμένει επίπεδα πάνω από $3.000/ανά ουγγιά..
DBS Bank: Ιστορικά, μετά από κρίση στη Μέση Ανατολή, ο χρυσός εμφανίζει μέση άνοδο περίπου 7% μέσα σε 13 ημέρες .
Διαβάστε ακόμη
Μαρία Βερούχη (Edenred): Από τα κουπόνια σίτισης, στις prepaid cards και τις ψηφιακές πλατφόρμες
Συμεών Παληός: Η πυρηνική ενέργεια στη Ναυτιλία, μια ρεαλιστική προοπτική
Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο Θέμα