Οι πολίτες βάζουν ψηλά τον πήχη για τον νέο αρχηγό του ΚΙΝ.ΑΛ., προτού ακόμη αυτός να εκλεγεί. Με τη δημοσκόπηση της Marc που δημοσίευσε την Κυριακή 21/11 το «ΘΕΜΑ», ολοκληρώνεται ένα… κύμα μετρήσεων της κοινής γνώμης, από το οποίο προκύπτουν δύο βασικά συμπεράσματα.
Το πρώτο και προφανές, ότι οι κάλπες της μεθεπόμενης Κυριακής είναι εκλογικό ντέρμπι για τρεις και το αποτέλεσμα θα κριθεί από τον αριθμό και την πολιτική ταυτότητα εκείνων που θα πάνε να ψηφίσουν. Το δεύτερο, το οποίο λανθασμένα δεν αξιολογείται ως ένα πολύ σημαντικό πολιτικό μήνυμα προς όλους, ότι το ΚΙΝ.ΑΛ. (ΠΑΣΟΚ) ανεβαίνει εντυπωσιακά στην πρόθεση ψήφου τώρα που είναι χωρίς αρχηγό, που βαδίζει με «αυτόματο πιλότο», που δεν παίρνει πολιτικές πρωτοβουλίες και αναζητά τον επόμενο ηγέτη του.
Η εντυπωσιακή άνοδος του ΚΙΝ.ΑΛ., όπως αυτή αποτυπώνεται στις τελευταίες δημοσκοπήσεις, έχει, κατ’ αρχάς, σχέση με το δραματικό τέλος της Φώφης Γεννηματά. Με τη στάση της, το παράδειγμά της και το ήθος της προσέφερε στο κόμμα της ένα κύμα συμπάθειας, μέρος του οποίου μετουσιώθηκε σε πολιτική δυναμική. Δεν είναι όμως μόνο αυτό. Η κοινωνία αντιλήφθηκε ότι «κάτι κινείται» στο παλιό ΠΑΣΟΚ και σήκωσε το κεφάλι για να δει. Στα αριστερά, ο ΣΥΡΙΖΑ δεν μπόρεσε να αλλάξει μετά την ήττα του 2019 και δυσκολεύεται όχι μόνο να ανακάμψει, αλλά και να συγκρατήσει τις δυνάμεις του. Και δεξιά, ο Κυριάκος Μητσοτάκης, αν και εξαιρετικά δημοφιλής στον χώρο του Κέντρου, έχει να αντιμετωπίσει την εύλογη φθορά μιας κυβέρνησης που έχει τις αδυναμίες της και δοκιμάζεται σκληρά από την αρχή της θητείας της σε όλα τα μέτωπα.
Οι πολίτες θέλουν μια τρίτη λύση διακριτή πολιτικά, η οποία πιθανόν να αναδειχθεί σε πρωταγωνιστή ή να περιοριστεί σε ένα κρίσιμο για τη χώρα και τη Δημοκρατία συμπληρωματικό ρόλο.
Οπωσδήποτε όμως πάνω από τις σχεδόν στάσιμες επιδόσεις του ΚΙΝ.ΑΛ. που γνωρίσαμε έως τώρα. Το 9%, 10%, ακόμη και 11,5% που συγκεντρώνει στις δημοσκοπήσεις υποδηλώνει ότι ο χώρος βρίσκεται ξαφνικά στο επίκεντρο του πολιτικού ενδιαφέροντος. Εχει «σφυγμό» και μπορεί να φτάσει στο 15%, όπως μπορεί να πέσει και στο 4%. Ολα εξαρτώνται από τον νέο αρχηγό που θα εκλεγεί στις 5 ή στις 12 Δεκεμβρίου.
Πώς θα μπορέσει να πείσει ότι αποτελεί μια εναλλακτική πολιτική επιλογή με τη δική της ιστορία, τα στελέχη της και το πρόγραμμά της, που δεν ετεροκαθορίζεται σε σχέση με τη Νέα Δημοκρατία και τον ΣΥΡΙΖΑ.
Όσο η επιχειρηματολογία των υποψηφίων κινείται γύρω από το ερώτημα με «ποιον θα πάμε και ποιον θα αφήσουμε», τα παιχνίδι είναι χαμένο. Το μεγάλο στοίχημα είναι το ΚΙΝ.ΑΛ. να πείσει την κοινή γνώμη ότι επιστρέφει να διεκδικήσει τον χώρο που ήταν δικός του και τον οποίο έχασε εξαιτίας των μνημονίων και της οικονομικής κρίσης. Και δεν είμαι καθόλου βέβαιος ότι μπορεί να επιτύχει αυτό τον στόχο με την επανεκλογή του ανθρώπου που το οδήγησε, ως ΠΑΣΟΚ, σε αυτά τα αδιέξοδα.
Γνώμη μου είναι ότι η σοσιαλδημοκρατία περνά την πιο κρίσιμη περίοδο της ιστορίας της στη χώρα μας. Ή θα αναστηθεί ή θα χαθεί για πάντα. Μέση λύση ή παράταση δεν υπάρχει. Εχει μεγάλο ενδιαφέρον να δούμε και ποιος θα εκλεγεί τελικά, αλλά και τι θα δείξει η πρώτη δημοσκόπηση με νέο αρχηγό στο ΚΙΝ.ΑΛ. Θυμίζω πως ο Μητσοτάκης από τον Ιανουάριο του 2016, όταν κέρδισε στις εσωκομματικές εκλογές, πέρασε μπροστά στις δημοσκοπήσεις και από τότε δεν έχασε ποτέ την πρώτη θέση.
Αν εξαιρέσουμε το ενδιαφέρον για τις εκλογές στο ΚΙΝ.ΑΛ., η σημερινή δημοσκόπηση της Marc δείχνει πως το πολιτικό τοπίο στην Ελλάδα παραμένει έτσι όπως διαμορφώθηκε μετά τις εκλογές του 2019. Δεν θυμάμαι να έχει ξανασυμβεί στο παρελθόν. Η κυβέρνηση έφτασε στο πιο ψηλό σημείο την άνοιξη του 2020 με την επιτυχή διαχείριση της πρώτης φάσης της πανδημίας και του Εβρου.
Από τότε μέχρι σήμερα «καίει» από τα κέρδη της, αφήνοντας ανέγγιχτο το πολιτικό της κεφάλαιο και διατηρώντας ένα διψήφιο προβάδισμα από την αξιωματική αντιπολίτευση. Ο εύλογος κίνδυνος απειλής από τα δεξιά της προς το παρόν δεν επιβεβαιώνεται, ίσως γιατί ο χώρος αυτός βρίσκεται κατακερματισμένος, χωρίς ισχυρή εκπροσώπηση.
Από την άλλη, ο ΣΥΡΙΖΑ δίνει μια μάχη, έχει ευκαιρίες, αλλά φαίνεται πως η κοινωνία τού έχει γυρίσει οριστικά την πλάτη και δεν τον… ακούει. Τώρα είναι η ευκαιρία του ΚΙΝ.ΑΛ.