Με αφορμή τα πρόσφατα γεγονότα, θελήσαμε να δούμε τελικά πώς δουλεύει η Ε.Ε., τις δομές και τις μεθόδους, το κόστος λειτουργίας της, και τον ρόλο της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας ή European Public Prosecutors Office (EPPO) όπως λέγεται αγγλικά. Είναι σχετικά καινούργιο σώμα μέσα στα πολλαπλά άλλα Institutions της Ένωσης. Άρχισε να λειτουργεί την 1ην Ιανουαρίου του 2021. Έκτοτε χειρίζεται απ’ ευθείας υποθέσεις και αυτές που εκκρεμούν μέχρι αυτή την ημερομηνία από το 2017.

Έχει εξουσιοδότηση μόνο σε 22 χώρες της Ε.Ε. οι πέντε χώρες που δεν λειτουργεί ακόμη είναι η Ιρλανδία, Δανία, Σουηδία, Ουγγαρία και Πολωνία. Η εξουσία της EPPO υπερβαίνει της Εθνικής σε οικονομικές υποθέσεις. Η νομική ισχύ και βάση της είναι το άρθρο 86 του TFEU (Treaty on the Functioning of the European Union and the council regulations 2017).

Σχετικά με την εξουσία των δικαστικών υποθέσεων ή της ΕΡΡΟ επικρατεί. Η εθνική παίρνει προτεραιότητα μόνο εάν η ΕΡΡΟ αποσύρει την δικαιοδοσία εφόσον η υπόθεση δεν αφορά ευρωπαϊκά συμφέροντα.

Δίκες γίνονται στα Ελληνικά Δικαστήρια αλλά η ΕΡΡΟ διευθύνει την Εισαγγελία. Τελικά εάν βρεθούν ένοχοι οι Έλληνες δικαστές θα εκτιμήσουν την υπόθεση σύμφωνα με τον Ελληνικό Ποινικό Κώδικα και τους κανονισμούς τις ΕΕ και θα βάλουν την ποινή.

Το ΕΡΡΟ έχει 200 υπαλλήλους και επικεφαλής είναι η Laura Kobesi από την Ρουμανία με μηνιαίο μισθό € 19.000-25.000 ή ετήσιο με αποδοχές € 180.000 – 250.000. Οι υπάλληλοι εκλέγονται από μία λίστα η οποία περιέχει ονόματα που έχουν δοθεί από χώρες μέλη και από το Ευρωπαϊκό συμβούλιο. Έχει δηλαδή η ΕΡΡΟ 1 επικεφαλής Εισαγγελέα, 22 άλλους εισαγγελείς, 160 Delectate Εισαγγελείς που διορίζονται από τα κράτη μέλη και 35/55 βοηθητικό προσωπικό. Πρίν την ίδρυση της ΕΡΡΟ υπήρχε ο OLAF (European Anti-Fraud office). To OLAF δεν είχε το δικαίωμα να κάνει διώξεις, μόνο έρευνες και να παραδώσει την υπόθεση στο κράτος που αφορούσε για να δικαστεί. Σύμφωνα με την ετήσια αναφορά του ΕΡΡΟ ημερομηνίας 3ης Μαρτίου 2025 υπήρχαν εκκρεμούσες 2660 υποθέσεις από όλες τις χώρες μέλη με υπολογισμένη ζημία €24,8 δισ..

Η ΕΡΡΟ είναι ξεχωριστή και ανεξάρτητη αρχή από τα υπόλοιπα 7 σώματα που είναι τα ακόλουθα:

-Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο (European Parliament): Προτείνει, ψηφίζει νόμους, νομοθεσίες, εγκρίνει νόμους, μαζί με το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της Ευρώπης και εγκρίνει τους προϋπολογισμούς της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Είναι επανδρωμένο με 750 ευρωβουλευτές.
-Ευρωπαϊκό Συμβούλιο (European Council): Θέτει τις προτεραιότητες και τις κύριες πολιτικές κατευθύνσεις. Διοικείται από τους αρχηγούς των μελών κρατών. Δεν έχει νομοθετική εξουσία. εδώ αποφασίζουν οι αρχηγοί των κρατών μελών. Οι αποφάσεις του έχουν ισχυρό πολιτικό βάρος και κατευθύνουν τις δράσεις της ΕΕ.
-Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Council of European Union): Ψηφίζει, οργανώνει νόμους μαζί με το Ευρωπ. Κοινοβούλιο. Αποφασίζει, εγκρίνει τους προϋπολογισμούς. Συνεργάζεται με τις χώρες της Ένωσης για θέματα εξ. Πολιτικής, ασφάλειας και οικονομίας.
-Ευρωπαϊκή Επιτροπή (European Commission): Προτείνει νέους νόμους, επιβάλει ευρ. Νόμους, χειρίζεται Ευρ. Πολιτικές και προϋπολογισμούς, αντιπροσωπεύει την ΕΕ διεθνώς (εμπορικές συμφωνίες). Είναι η εκτελεστική εξουσία της ΕΕ. Διαχειρίζεται και επιβλέπει την εφαρμογή των νόμων της ΕΕ. μπορεί να καταφύγει στο Δικαστήριο της ΕΕ αν μια χώρα δεν συμμορφώνεται.
-Δικαστήριο Ευρωπαϊκής Ένωσης (Court of Justice of the Eur. Union): Εξηγεί, ερμηνεύει τους νόμους της ΕΕ ελέγχει οι νόμοι να εφαρμόζονται σε όλες τις χώρες της ΕΕ. Ρυθμίζει νομικές υποθέσεις των μελών κρατών. Υποθέσεις νομικές χρειάζονται 1-3 χρόνια να επιλυθούν.
-Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (European Central Bank): Ρυθμίζει τα rates και οικονομικά θέματα και ελέγχει τις τράπεζες των κρατών μελών.
-Οικονομικοί Ελεγκτές (European Court of Auditors): Ελέγχουν τα οικονομικά της ΕΕ και τη σωστή διανομή των εξόδων.

Επί πλέον έχει άλλα 10 επιτροπές, και άλλες 9 ευρωπαϊκές οργανώσεις, Η έδρα όλων αυτών είναι στις Βρυξέλλες, στο Λουξεμβούργο, Στρασβούργο, και Φρανκφούρτη. Το σύνολο όλου του προσωπικού της ΕΕ είναι 79.200 και το συνολικό ετήσιο κόστος είναι 9 δισ ευρώ.

Τα κράτη μέλη πληρώνουν ανάλογα με:

  • Τα έσοδα του κράτους (national income) Υποχρεωτικό.
  • Σύμφωνα με τα έσοδα από ΦΠΑ (VΑT) όχι πάντα υποχρεωτικό.
  • Εισφορές για χρήση πλαστικών και άλλων εξόδων (levies on plastic, tickets, finan transaction etc) όχι πάντα υποχρεωτικό.
  • Στον προϋπολογισμό της EE 2023-2024 η Ελλάδα πλήρωσε €1,8-2,1 δισ. και πήρε το 13% της χρηματοδότησης της των €30,5 δισ. από το Recover & Resilience Facility (RRF) το οποίο απαρτίζεται από €17,8 επιδότησης (GRANTS) και από €17,8 δάνειο.

Σχετικά με τις υποθέσεις της κατάχρησης των Ευρωπαϊκών επιδοτήσεων φαίνεται η ΕΕ και ειδικά η ΕΡΡΟ είναι πολύ «δημοφιλής». Μεγάλη «πελατεία» 2.666 υποθέσεις εκκρεμούν για τις 22 χώρες που υπάγονται στο σύστημα της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας. 84 υποθέσεις ή 3% του συνόλου αφορούν την Ελλάδα. Η χώρα με τις περισσότερες υποθέσεις είναι Ιταλία με 764 ή 28% του συνόλου. Ακολουθούν η Ρουμανία, Βουλγαρία, Τσεχία, Σλοβακία, Κροατία, Γερμανία, Βέλγιο, Πορτογαλία και Ισπανία.

 

*Ο κ. Εμμανουήλ Παπαλέξης είναι ειδικός σε θέματα ναυτιλίας και ενέργειας