Αυτή ήταν η δεύτερη μεγάλη ήττα για ό,τι πιο αποκρουστικό εκδηλώθηκε στην πολιτική ζωή του τόπου, μετά τη χούντα.

Η πρώτη μεγάλη και σίγουρα καθοριστική ήττα, ήταν στις εκλογές του 2019, όταν το εκλογικό σώμα έδειξε στη Χρυσή Αυγή το δρόμο της εξόδου από τη Βουλή. Έξοδος (από τη Βουλή), είσοδος (στη φυλακή), είναι κι αυτό μία παραλλαγή του γνωστού δύο πόρτες έχει η ζωή. Αυτοί οι θρασύδειλοι του ναζιστικού μορφώματος -και με τη βούλα της δικαιοσύνης πλέον και συμμορία εγκληματιών-, παίρνουν ό,τι τους αξίζει.

Όμως δεν υπάρχουν μόνο αυτά τα δύο πεδία. Οι «ιδέες» τους πρέπει να ξεριζωθούν από την κοινωνία. Ο Μάνος Χατζηδάκης έγραφε ότι ο φασισμός δεν είναι οι άλλοι, είναι το κτήνος που έχουμε μέσα μας.

«Ο νεοναζισμός, ο φασισμός, ο ρατσισμός και κάθε αντικοινωνικό και αντιανθρώπινο φαινόμενο συμπεριφοράς δεν προέρχεται από ιδεολογία, δεν περιέχει ιδεολογία, δεν συνθέτει ιδεολογία. Είναι η μεγεθυμένη έκφραση-εκδήλωση του κτήνους που περιέχουμε μέσα μας χωρίς εμπόδιο στην ανάπτυξή του, όταν κοινωνικές ή πολιτικές συγκυρίες συντελούν, βοηθούν, ενισχύουν τη βάρβαρη και αντιανθρώπινη παρουσία του…»!

Είναι καιρός και έχουμε την καλύτερη αφορμή να συζητήσουμε, να επαναπροσδιορίσουμε τα πράγματα, ώστε να υπάρξουν ξανά οι συγκυρίες, που θα επιτρέψουν την παρουσία του, όπως έγραφε ο Μάνος Χατζηδάκης.

Γι’ αυτό και οφείλουμε να δούμε τι επέτρεψε σε περιθωριακούς φασίστες και χιτλερικούς, να φτάσουν μία περίοδο να εισέλθουν στη Βουλή σε τέσσερις εκλογικές αναμετρήσεις (2012 και 2015) με περίπου 400.000 ψήφους.

Ερμηνείες του τύπου «φταίει ο λαϊκισμός», «φταίνε οι πλατείες του 2011», ή ακόμα χειρότερα η περιβόητη «θεωρία των δύο άκρων», όχι απλώς δεν λένε την αλήθεια και δεν προσεγγίζουν καν τις πραγματικές αιτίες, αλλά συνιστούν και επικίνδυνες αναλύσεις, που παίρνουν τη θέση τους δίπλα σε δηλώσεις τύπου «μία σοβαρή Χρυσή Αυγή» (!!!), που για καιρό δίνανε μία εντελώς παραπλανητική εικόνα για το πρόβλημα.

Ο φασισμός και τέτοιου είδους φαινόμενα έχουν μία, περισσότερες, ή και όλες τις παρακάτω αιτίες:

-Οικονομική κρίση/ανεργία/φτώχεια

-Διαφθορά πολιτικού συστήματος

-Ξενοφοβία/ρατσισμός

-Εθνικισμός/σωβινισμός/ακραίος συντηρητισμός

Ενδεχομένως και άλλες παρεμφερείς αιτίες, αλλά κατά κύριο λόγο είναι αυτές. Η τελευταία ενυπήρχε σε κάποιο βαθμό στην ελληνική κοινωνία, ως απότοκο της χούντας, για να μην πάμε παραπίσω στο χρόνο. Η ξενοφοβία και ο ρατσισμός συχνά πάνε μαζί με την οικονομική κρίση, αλλά εδώ υπήρξε κατά περιόδους μία έξαρση λόγω κακών πολιτικών από τις κυβερνήσεις και ενδεχόμενης ελαφρότητας στη στάση της αριστεράς.

Η επίμαχη περίοδος ήταν όταν ξέσπασε όντως η οικονομική κρίση με τη χρεοκοπία της χώρας και τη καταστροφική μνημονιακή συνταγή. Η δε διαφθορά δεν χρειάζεται πολλές αναλύσεις – ήταν πρόσφατες συγκλονιστικές υποθέσεις, όπως αυτή της Siemens, η άλλη με τα βραχιολάκια, ή αργότερα εκείνη του Τσοχατζόπουλου.

Πρόκειται για πραγματικά προβλήματα, που οφείλει να αντιμετωπίσει το δημοκρατικό πολίτευμα, ώστε να μην αφήνει περιθώριο εκμετάλλευσής τους από τις φασιστικές δυνάμεις.

Διότι, στο έδαφος αυτό προέκυψε η Χρυσή Αυγή. Της απελπισίας για τα κοινωνικά, της οργής για τη διαφθορά. Έτσι βρήκε πρόσφορο έδαφος η ρητορική του μίσους, του ρατσισμού, και εκδηλώθηκε η βία σε ακραίες εκδοχές.

Γι’ αυτό οφείλουμε να τα συζητήσουμε όλα αυτά. Για να μην δημιουργηθούν οι συνθήκες να επωαστει και να σκάσει ξανά το αβγό του φιδιού.

Και οφείλουμε να τα συζητήσουμε και να μιλήσουμε γιατί η σιωπή και η αδιαφορία επιτρέπει τον φασισμό να εκδηλωθεί. Διότι σχεδόν όλοι έχουμε ευθύνες που τον ανεχθήκαμε εκείνα τα χρόνια της κρίσης και δεν ορθώσαμε ανάστημα από την πρώτη στιγμή και αποφασιστικά, αλλά έπρεπε να χάσει τη ζωή του ο Παύλος Φύσσας για να αρχίσει η αντίστροφη μέτρηση, που οδήγησε στις δύο ήττες του ναζιστικού μορφώματος. Ας κρατήσουμε αυτό που έγραφε ο Μάνος Χατζηδάκης:

«… Ο φασισμός στις μέρες μας φανερώνεται με δυο μορφές. ‘Η προκλητικός, με το πρόσχημα αντιδράσεως σε πολιτικά ή κοινωνικά γεγονότα που δεν ευνοούν την περίπτωσή τους, ή παθητικός μες στον οποίο κυριαρχεί ο φόβος για ό,τι συμβαίνει γύρω μας. Ανοχή και παθητικότητα λοιπόν. Κι έτσι εδραιώνεται η πρόκληση. Με την ανοχή των πολλών…».