Απλώς ενδεικτικά:

1 .Ο κορωνοϊός έχει κύριο χαρακτηριστικό την «ευκολία» μετάδοσης, που σε συνδυασμό με την έλλειψη εμβολίου, αλλά και ξεκάθαρα αποτελεσματικού φαρμάκου, μετατρέπεται σε φονική πανδημία. Με αυτά τα δεδομένα, το μέσο της «κοινωνικής αποστασιοποίησης», οι καραντίνες, είναι το πρώτο και απολύτως αναγκαίο μέτρο, που πρέπει να λαμβάνεται. Όποια χώρα δεν το έκανε έγκαιρα το πληρώνει – ειδικά οι δυτικές αναπτυγμένες κοινωνίες, ακόμη και η Σουηδία πλέον. Σε αυτό το μέτωπο η χώρα μας ήταν από τις πιο γρήγορες και τα θετικά φαίνονται από τη μέχρι τώρα εξέλιξη. Κερδίσαμε χρόνο, στοιχείο καθοριστικό ίσως και για να κερδίσουμε τον πόλεμο, αλλά ακόμα μένει να αποδειχθεί, θέλει πάντα προσοχή.

2 .Για να καταπολεμηθεί η νόσος χρειάζονται πολλά συνδυαστικά πράγματα όμως. Για παράδειγμα συνεργασία όλων, μα όλων, των δυνάμεων της ανθρωπότητας για να βρεθεί εμβόλιο και φάρμακο. Αυτό δεν ισχύει μόνο για τον κορωνοϊό, αλλά και κάθε τι παρόμοιο εμφανιστεί στο μέλλον. Ειδικά για τον κορωνοϊό, χρειάζεται για παράδειγμα να ξέρεις τη διάδοση της νόσου στον πληθυσμό. Το κάνουν σχεδόν όλες οι χώρες, ανεξάρτητα από το πώς τα πήγαν στο πρώτο σημείο της μάχης (τα μέτρα περιορισμού). Είναι όμως βέβαιο ότι σοβαρή άρση των περιοριστικών μέτρων χωρίς (και) εκτενέστατη διαγνωστική διαδικασία, – πέρα από τη μείωση του αριθμού των θανάτων και των διασωληνωμένων – δεν μπορεί να γίνει. Αν λοιπόν χρειάζονται διορθωτικές κινήσεις, ας γίνουν.

3. Η αντιμετώπιση τέτοιων απειλών κατά της ζωής, απαιτεί ισχυρό δημόσιο σύστημα υγείας. Ακόμα και χώρες με τέτοια συστήματα δέχονται πίεση, πόσο μάλλον σε περιπτώσεις που για διάφορους λόγους το πρόβλημα είναι μεγάλο, όπως στη χώρα μας που είχε την περασμένη δεκαετία έχασε δυνάμεις, εξαιτίας της μνημονιακής λαίλαπας (υποχρηματοδότηση, κλείσιμο νοσοκομείων, φυγή γιατρών στο εξωτερικό κλπ). Ήδη γίνονται πολύ θετικές κινήσεις (προσλήψεις, ενίσχυση των υποδομών κλπ), αλλά θα χρειαστούν πολλά περισσότερα στο μέλλον. Ας είναι ευκαιρία για συγκεκριμένες πολιτικές και για κοινές δράσεις αυτή η πανδημία για να έχει νόημα και το χειροκρότημα των 9.

4. Η πανδημία έφερε τις πολιτικές δυνάμεις μπροστά σε μεγάλες ευθύνες και κατά γενική ομολογία, υπήρξε ιδιαίτερα θετική ανταπόκριση. Η κυβέρνηση έλαβε μία σειρά από ορθές αποφάσεις, κυρίως με τα αντανακλαστικά για τα περιοριστικά μέτρα και την αναγνώριση της ανάγκης για ενίσχυση του δημόσιου συστήματος υγείας, η δε αξιωματική αντιπολίτευση με τη σοβαρή στάση συναίνεσης, που τηρεί, αλλά και σχεδόν όλη η ελάσσονα αντιπολίτευση με τις προτάσεις της. Ανοησίες του τύπου «θα λογαριαστούμε μετά» ή οι ορέξεις για «εκλογικό ξεκαθάρισμα» και μάλιστα σε χρόνο, που θα προσπαθούμε να αποτρέψουμε ενδεχόμενο δεύτερο κύμα κορωνοϊού, μάλλον δεν «κολλάνε» στο κλίμα.

5. Είναι περισσότερο από προφανές ότι η πανδημία φέρνει κοσμογονικές αλλαγές στον κόσμο. Προβλήματα και προκλήσεις. Από μία νέα οργάνωση του κράτους, της εργασίας και της κοινωνικής δραστηριότητας, έως το στοίχημα της κοινωνικής και οικονομικής ανάταξης, ίσως και τον κίνδυνο μίας νέας φτώχειας. Ειδικά για τη χώρα μας και αναφορικά με το αμέσως επόμενο διάστημα, απαιτούνται γρήγορες και γενναίες κινήσεις, πριν οι επιπτώσεις σε οικονομία και κοινωνία από την πανδημία, γίνουν μη ανατάξιμες. Δεν χρειάζεται κανείς να ανακαλύψει τον σοσιαλισμό. Ας δει μόνο τις κευνσιανικής προέλευσης πολιτικές, από τις οποίες γοητεύονται οι προηγμένες καπιταλιστικές χώρες – έστω και εκτάκτως, για να αποφύγουν τη διάλυση των κοινωνικών ιστών.