Η δημιουργία ενός μηχανισμού επιτάχυνσης των μεγάλων έργων με απευθείας εποπτεία από το πρωθυπουργικό γραφείο, την οποία περιγράφει η έκτη μεταμνημονιακή έκθεση της Κομισιόν, προβλέπει τη δημιουργία ενός ανεξάρτητου φορέα παρακολούθησης που θα τεθεί σε λειτουργία μέχρι τις αρχές του 2021.
Είναι μια απόπειρα να αντιμετωπιστεί μια χρόνια πάθηση της ελληνικής διοίκησης:
Η (υπο)εκτέλεση του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων, το οποίο από μοχλός ανάπτυξης, είχε γίνει τα τελευταία χρόνια η εύκολη λύση για περικοπή κρατικών δαπανών. Ουσιαστικά το ΠΔΕ ήταν το προφανές θύμα για όποια εξοικονόμηση δεν ήταν δυνατόν να γίνει αλλού.
Τα προηγούμενα τρία χρόνια το κράτος δαπανούσε λιγότερα από όσα είχε προϋπολογίσει το ίδιο. Το παρακάτω διάγραμμα από την μεταμνημονιακή έκθεση είναι χαρακτηριστικό.
- Με ανοιχτό μπλε είναι το προϋπολογισθέν ποσό των Δημοσίων Επενδύσεων, εκφρασμένο ως ποσοστό του ΑΕΠ.
- Με σκούρο μπλε είναι οι εκτελεσθείες επενδύσεις.
- Με κίτρινο είναι η διαφορά μεταξύ των δυο. Όταν η κίτρινη μπάρα είναι κάτω από την γραμμή, εκφράζει υποεκτέλεση του προγράμματος δημοσίων επενδύσεων.
Ένας βασικός λόγος που επισημαίνει η Κομισιόν είναι ότι δεν υπάρχουν αρκετά ώριμα – σε επίπεδο μελέτης -έργα για να εκτελεστούν. Πολλά από τα έργα γίνονται με συγχρηματοδότηση από την ΕΕ. Αν η εθνικές αρχές δεν είναι «έτοιμες», δεν εκτελούνται οι ευρωπαϊκές εκταμιεύσεις και άρα δεν κινητοποιούνται οι εθνικοί πόροι. Αυτό είναι το πρόβλημα που πάει να λύσει η απευθείας εποπτεία.
Η προτεραιότητα έχει γίνει αντιληπτή στο οικονομικό επιτελείο. Τα ποσά είναι μεγάλα:
Μόνο για την τριετία 2017 2019 ένας απλός υπολογισμός και ένα άρθοισμα καταλήγει στο συμπέρασμα ότι το ποσό των ανεκτέλεστων δημοσίων επενδύσεων ξεπέρασε τα 8,1 δισ. ευρώ.
Ενας μηχανισμός ο οποίος θα φροντίζει για τη σωστή θεμελίωση και εξέλιξη των μεγάλων επενδυτικών προγραμμάτων, ωστε η Ελλάδα να αξιοποιήσει όλη την επενδυτική δύναμη του κράτους, αξίζει τον κόπο.