Τελευταίο κρούσμα η παραδοχή του Τόμας Βίζερ, πρώην προέδρου του EuroWorking Group, της ομάδας τεχνοκρατών που προετοιμάζει τις εργασίες του Eurogroup: «Το μεγαλύτερο λάθος που κάναμε ήταν το 2010, όταν είπαμε ότι το ελληνικό χρέος ήταν βιώσιμο. […] Φυσικά δεν ήταν βιώσιμο. […] Ηταν ένα τεράστιο λάθος, αλλά δεν μπορούσε να αποφευχθεί», είπε ο κ. Βίζερ την περασμένη εβδομάδα μιλώντας στην παρουσίαση του βιβλίου της Βικτωρίας Δενδρινού και της Ελένης Βαρβιτσιώτη «Η τελευταία μπλόφα», το οποίο εστιάζει στα γεγονότα του 2015.
Ο κ. Βίζερ ήταν εκ των αφανών πρωταγωνιστών, καθώς δεν είχε πολιτική θέση, αλλά ως τεχνοκράτης συντόνιζε τις προετοιμασίες του Eurogroup. Προστίθεται τώρα και αυτός σε μια λίστα αξιωματούχων και πολιτικών προσώπων, ανάμεσα στους οποίους ο Γερούν Ντάισελμπλουμ, η Κριστίν Λαγκάρντ και άλλοι, οι οποίοι έχουν αναγνωρίσει εκ των υστέρων το ίδιο λάθος. Οτι δηλαδή, αντί η Ε.Ε. και το ΔΝΤ να προχωρήσουν σε κούρεμα του ελληνικού χρέους το 2010 -όπως επέβαλε η οικονομική λογική και ο κανονισμός του ΔΝΤ- δάνεισαν κι άλλα χρήματα στην Ελλάδα, προκειμένου να κερδίσουν χρόνο για να διασώσουν τις ευρωπαϊκές τράπεζες και το ευρώ. Το αποτέλεσμα ήταν μνημόνια επί μνημονίων, αέναη λιτότητα, αδιέξοδο και οικονομική καταστροφή.
Οσοι έλεγαν κάτι τέτοιο το 2010 χαρακτηρίζονταν εθνικοί μειοδότες, προδότες ή άσχετοι. Ομως το λάθος του 2010 ήταν καθοριστικό και προσδιορίζει τις εξελίξεις στην Ελλάδα ακόμα και σήμερα. Το χρέος παραμένει μη βιώσιμο και η οικονομία θα συνεχίσει να σέρνεται υπό το βάρος αυτό για πολλά χρόνια. Είναι σαν τον οδηγό που παίρνει την πρώτη στροφή λάθος και στη συνέχεια είναι αδύνατον να ξαναβρεί τον σωστό δρόμο.
Το εξοργιστικό είναι ότι η αναγνώριση του λάθους αυτού γίνεται αζημίως από εκείνους που συμμετείχαν στη διάπραξή του. Και όχι μόνο αυτό, αλλά χωρίς να αντλήσουν το παραμικρό δίδαγμα και χωρίς να αλλάξουν τη μεθοδολογία τους, οι ίδιοι φορείς και οι ίδιοι άνθρωποι συνεχίζουν να δείχνουν με το δάχτυλο τη χώρα μας και να υπαγορεύουν πολιτικές διεκδικώντας και πάλι το αλάθητο.
Μόλις προχθές, για παράδειγμα, το ΔΝΤ ανακοίνωσε τις προβλέψεις του για την ελληνική οικονομία, οι οποίες τοποθετούν τα μεγέθη αρκετά χαμηλότερα απ’ ό,τι η ελληνική κυβέρνηση. Τώρα βέβαια το γεγονός ότι το ΔΝΤ πέφτει συστηματικά έξω σε όλες τις προβλέψεις του για την Ελλάδα τα τελευταία δέκα χρόνια μοιάζει σαν να μην έχει σημασία. Ούτε και το ότι προσυπογράφει τη λογική των θηριωδών πλεονασμάτων τα οποία πνίγουν την οικονομία, ερχόμενο σε αντίφαση με τον εαυτό του.
Το σύστημα δουλεύει με την ίδια λογική, υπακούοντας οπορτουνιστικά στις εκάστοτε πολιτικές σκοπιμότητες, παραβλέποντας την οικονομική νομοτέλεια και τη ζημιά που γίνεται στην οικονομία και την κοινωνία.
Δυστυχώς το ελληνικό πολιτικό σύστημα ποτέ δεν συσπειρώθηκε απέναντι στον εμπαιγμό. Οι δε τοποθετήσεις των ξένων, ακόμα και η σπάνια αυτοκριτική τους, χρησιμοποιούνται στο εσωτερικό ως βέλη κατά των πολιτικών αντιπάλων με μικροπολιτικά κριτήρια.
Κάποτε, κάποια ελληνική κυβέρνηση θα πρέπει να ανοίξει τον φάκελο της κρίσης. Ηταν μεγάλο λάθος το ότι δεν έγινε εξεταστική επιτροπή για τη διερεύνηση των αιτίων και της διαχείρισης της κρίσης. Οχι για να ποινικοποιηθεί η διαδικασία και να ξεκινήσει ένα κυνήγι μαγισσών, αλλά για να γίνει ουσιαστική διερεύνηση του τι ακριβώς συνέβη. Διότι όποιος δεν καταλαβαίνει τα λάθη του, τα επαναλαμβάνει.
Και θα βγαίνει κάθε λίγο και κάποιος ξένος να μας λέει: «Εμείς κάναμε το λάθος, αλλά εσείς έχετε την ευθύνη».