Τον επόμενο μήνα η Ελλάδα συμπληρώνει επτά χρόνια υπό καθεστώς μνημονίων. Η κυβέρνηση αποδέχθηκε άλλο ένα πακέτο μέτρων που θα έχουν επιπτώσεις στο εισόδημα των πολιτών και θα λειτουργήσουν υφεσιακά αλλά θα είναι «αντιμέτρα» στήριξης ευπαθών κοινωνικών ομάδων, τα οποία θα ενεργοποιηθούν εφόσον επιτυγχάνονται οι στόχοι για τα υψηλά πλεονάσματα. Εάν ο στόχος για αύξηση του ΑΕΠ κατά 2,7% δεν επιτευχθεί φέτος, πιθανότατα θα επηρεαστούν αρνητικά και τα έσοδα του Προϋπολογισμού δημιουργώντας νέο φαύλο κύκλο πιέσεων για μέτρα.

Η διαπραγμάτευση με τους δανειστές περιπλέκεται από τις διαφορές που έχει το ΔΝΤ με την Ευρωζώνη, κυρίως με τη Γερμανία. Οι βραχυπρόθεσμες προοπτικές είναι υπονομευμένες από τη στιγμή που οι δανειστές έχουν μεταξύ τους συμφωνήσει να επιβάλουν πλεονάσματα της τάξης του 3,5% του ΑΕΠ, τουλάχιστον για τα επόμενα τρία χρόνια, τα οποία θα στραγγίξουν την οικονομία. Το γεγονός ότι το ΔΝΤ «καταγγέλλει» ως ανέφικτα τα πλεονάσματα, αλλά παρ’ όλα αυτά τα αποδέχεται, δεν ενοχλεί κανέναν.

Αντικειμενικά, τα μεσαία στρώματα θα αργήσουν να δουν άσπρη μέρα, αφού ακόμα και αν όλα εξελιχθούν ιδανικά (κάτι μάλλον απίθανο) και η διαπραγμάτευση ολοκληρωθεί, με την Ελλάδα να κερδίζει την ποσοτική χαλάρωση και την περιγραφή των μέτρων για το χρέος, το όποιο όφελος θα φανεί κατά κύριο λόγο στις μεγάλες επιχειρήσεις και τον τραπεζικό κλάδο, αφού οι μικρομεσαίοι και οι εργαζόμενοι θα συνεχίσουν να αντιμετωπίζουν αυξημένη φορολογία και μειωμένα εισοδήματα.

Σε κάθε περίπτωση, η πορεία προς την ανάκαμψη θα είναι μακρά και δύσκολη και απαιτεί τη μετάβαση σε ένα άλλο μοντέλο οργάνωσης της χώρας, στο οποίο όλα θα πρέπει να είναι διαφορετικά: από τη λειτουργία των θεσμών, όπως η δημόσια διοίκηση, η Παιδεία, η Υγεία, η Δικαιοσύνη, μέχρι τη διάρθρωση της παραγωγής και τις συνθήκες επιχειρηματικής δράσης.

Ο μόνος δρόμος για την επάνοδο στην ευημερία είναι να καταφέρει η οικονομία της χώρας να παράγει προϊόντα και υπηρεσίες που θα διαθέτει στην παγκόσμια αγορά για να διασφαλίσει απασχόληση και εισόδημα.

Μέχρι στιγμής οι μόνοι που εφαρμόζουν σχέδιο είναι οι δανειστές. Το δικό τους σχέδιο συνεπάγεται τη συρρίκνωση των μικρομεσαίων επιχειρήσεων προς όφελος μεγαλύτερων μονάδων, τη διατήρηση των εισοδημάτων σε χαμηλά επίπεδα και τη μεταφορά δημόσιων και ιδιωτικών περιουσιακών στοιχείων (επιχειρήσεων, εκτάσεων και ακινήτων) σε κεφάλαια από το εξωτερικό.

Ολες οι κυβερνήσεις στον καιρό της κρίσης περιορίστηκαν κατά κύριο λόγο σε πολιτικές διαχείρισης των ζημιών, ενώ παρόλο που όλες οι πολιτικές δυνάμεις αναγνωρίζουν πλέον την ανάγκη για ένα εθνικό σχέδιο οικονομικής ανασυγκρότησης, δεν έχουν παρουσιάσει κάτι συγκεκριμένο πέρα από ρητορικές διαπιστώσεις και αλληλοκαταγγελίες. Είναι δεδομένο, λοιπόν, ότι αν δεν υπάρξει συνεννόηση, τουλάχιστον για κάποιους βασικούς άξονες του ζητούμενου ελληνικού σχεδίου, η κατάσταση δεν πρόκειται να αλλάξει.

*Αναδημοσίευση από το Business Stories (9-4-2017)