Στην Ελλάδα έχουμε εγκλωβιστεί τα τελευταία χρόνια στην αγωνία της επιβίωσης εν μέσω μνημονίων και δεν δίνουμε αρκετή προσοχή στις μεγάλες ανατροπές που συντελούνται παγκοσμίως. Στη γεωπολιτική, η κυρίαρχη υπερδύναμη χάνει έδαφος και απομονώνεται. Στην οικονομία, η ψηφιακή επέλαση αλλάζει το μοντέλο παραγωγής, αφανίζοντας κάποιους κλάδους και δημιουργώντας καινούριους. Στην πολιτική, ιστορικά κόμματα συρρικνώνονται και αναδεικνύονται νέοι πρωταγωνιστές.
Η διεθνής διάσκεψη που πραγματοποιήθηκε για την κλιματική αλλαγή στο Παρίσι την περασμένη εβδομάδα είναι ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα των όσων συμβαίνουν σε διαφορετικά πεδία και του πώς συνδέονται μεταξύ τους. Οι επιστήμονες προειδοποιούν με μαθηματική ακρίβεια ότι έρχονται εκτεταμένες καταστροφές με ασύλληπτο κόστος σε παγκόσμια κλίμακα. Τα μέτρα που αποφασίστηκαν στην ιστορική διάσκεψη των Παρισίων του 2015 μπορεί να μην ήταν μια αποφασιστική λύση στο πρόβλημα, αλλά αποτελούσαν μια καλή αρχή, καθώς υπέγραψαν και οι ΗΠΑ – σε αντίθεση με το Πρωτόκολλο του Κιότο το 1997. Ωστόσο, πριν από μερικούς μήνες ο Ντόναλντ Τραμπ απέσυρε τη χώρα του από τη συμφωνία.
Δύο χρόνια μετά την υπογραφή της συμφωνίας, ο Εμανουέλ Μακρόν συγκάλεσε διεθνή διάσκεψη με κεντρικό θέμα το πού θα βρεθούν τα χρήματα για τις πράσινες επενδύσεις και πώς θα δημιουργηθούν κίνητρα ώστε οι οικονομίες να στραφούν στις ανανεώσιμες πηγές. Φρόντισε μάλιστα να στηλιτεύσει με ιδιαίτερη έμφαση την απόσυρση των ΗΠΑ. Οι σκεπτικιστές είπαν ότι επρόκειτο για μια άσκηση καλών προθέσεων με μικρά πρακτικά αποτελέσματα, κάποιοι μίλησαν για δημόσιες σχέσεις, αλλά η πραγματικότητα είναι ότι πρόκειται για κρίσιμο ζήτημα και ότι ο Μακρόν έβαλε επί τάπητος την ουσία του θέματος, δείχνοντας μάλιστα δρόμους που απαντούν σε διαφορετικά προβλήματα. Κάνουν πίσω οι ΗΠΑ; Ωρα να βγει μπροστά η Ευρώπη για να ηγηθεί διεθνούς πρωτοβουλίας για τη σωτηρία του πλανήτη.
Αμφισβητεί ο Τραμπ τους επιστήμονες που υποδεικνύουν τον κίνδυνο; Ευκαιρία να μαζέψουμε στην Ευρώπη τους ερευνητές από όλο τον κόσμο δίνοντάς τους κίνητρα, επιδοτήσεις και πεδίο ανάπτυξης.
Αντιδρούν τα -αμερικανοκρατούμενα- λόμπι του πετρελαίου; Ας δημιουργήσουμε στην Ευρώπη τη Silicon Valley της κλιματικής αλλαγής ενισχύοντας την έρευνα, την καινοτομία και την επιχειρηματικότητα – δίνοντας ταυτόχρονα και ένα χέρι βοήθειας στα αντίστοιχα ευρωπαϊκά λόμπι. Τα οφέλη δεν θα είναι μόνο για το περιβάλλον και την ποιότητα ζωής, αλλά και για την έρευνα, την τεχνολογία, τις επιχειρήσεις και την οικονομία.
Με λίγα λόγια, οι πολιτικές στο θέμα της κλιματικής αλλαγής δεν είναι μια δονκιχοτικού τύπου αναζήτηση ή μια υπόθεση για ρομαντικούς, αλλά ένα ζήτημα επιβίωσης, η αντιμετώπιση του οποίου μπορεί να συνδυαστεί με μπίζνες, θέσεις εργασίας και πολιτικά οφέλη για την Ευρώπη. Ειδικά για την Ελλάδα, τα ζητήματα αυτά έχουν ιδιαίτερη σημασία, τη στιγμή που υποτίθεται ότι αναζητεί νέο παραγωγικό μοντέλο, ετοιμάζεται να πουλήσει λιγνιτικές μονάδες (μαζί με τα σημαντικά αποθέματά τους σε λιγνίτη) και να αξιοποιήσει κοιτάσματα υδρογονανθράκων.
Το ζήτημα της πράσινης ανάπτυξης, που πριν από λίγα χρόνια στην Ελλάδα χάθηκε μέσα στον ορυμαγδό της πτώχευσης και των μνημονίων, επανέρχεται, αυτή τη φορά από τον μόνο Ευρωπαίο πολιτικό που φαίνεται να έχει σχέδιο για την Ευρώπη. Ας του δώσουμε την προσοχή που αξίζει.