«Τον χειμώνα ετούτο άμα τον πηδήσαμε / Γι’ άλλα δέκα χρόνια άιντε καθαρίσαμε», τραγουδούσε ο Σαββόπουλος και οι στίχοι του μάλλον γίνονται πιο επίκαιροι από ποτέ.
Διότι τα μεγάλα στοιχήματα για την οικονομία παίζονται αυτό το φθινόπωρο σχεδόν σε όλα τα μέτωπα, ενώ οι δυσκολίες που μαζεύονται για τον χειμώνα που ακολουθεί μοιάζουν πραγματικά βουνό για την πλειονότητα των πολιτών και των επιχειρήσεων.
Οι επίσημες προβλέψεις κάνουν λόγο για οικονομική ανάπτυξη της τάξης του 2,5%-2,7% το επόμενο έτος, αλλά δεν είναι ακόμη ορατό από πού αυτή θα προέλθει, καθώς μέχρι σήμερα οι βασικές συνιστώσες του ΑΕΠ (όπως ιδιωτική και δημόσια κατανάλωση, σχηματισμός πάγιου κεφαλαίου, καθαρές εξαγωγές) παραμένουν το 2016 είτε σε αρνητικά, είτε σε θετικά αλλά χαμηλότερα επίπεδα απ’ ό,τι το 2015.
Ωστόσο, το επίσημο αφήγημα, το οποίο στηρίζεται και από τους δανειστές, είναι ότι «έρχεται η ανάπτυξη».
Η κυβέρνηση βασίζει την αισιοδοξία της στο ότι θα υπάρξουν θετικές εξελίξεις στο ζήτημα του χρέους, με αποτέλεσμα να ξεκινήσει ένας ενάρετος κύκλος ο οποίος θα οδηγήσει σε αναβάθμιση των προσδοκιών και ενίσχυση της ρευστότητας μέσω της ΕΚΤ, με σκοπό οι καταναλωτές αλλά και οι επενδυτές εντός και εκτός της χώρας να αποκτήσουν εμπιστοσύνη και να αρχίσουν να καταναλώνουν και να επενδύουν.
Επιπλέον, η κυβέρνηση, λένε στελέχη της, φέρεται αποφασισμένη να προχωρήσει ζεστά το θέμα των ιδιωτικοποιήσεων και της προσέλκυσης επενδύσεων, έχοντας κατανοήσει τη σημασία τους στην οικονομική ανάκαμψη, στάση που της επιτρέπει άλλωστε να απολαμβάνει και τη στήριξη των δανειστών.
Ακόμα, όμως, και στην περίπτωση που οι θετικότερες των προβλέψεων γίνουν πραγματικότητα, θα αφορούν πρωτίστως ένα συγκεκριμένο τμήμα της οικονομίας, ήτοι τις τράπεζες και τις μεγάλες επιχειρήσεις.
Η διάχυση των όποιων θετικών συνεπειών θα έχει να αντιπαλέψει μια πολύ βαριά κατάσταση σε ευρύτερους τομείς της οικονομίας.
Ενας στους δύο φορολογούμενους έχει ληξιπρόθεσμα χρέη στην Εφορία, τα οποία συνεχίζουν να συσσωρεύονται με ταχείς ρυθμούς. Τους έξι πρώτους μήνες του 2016 σχηματίστηκαν νέα ληξιπρόθεσμα χρέη ύψους 6,87 δισ. ευρώ, δηλαδή 1,2 δισ. ευρώ κάθε μήνα. Περίπου 4 εκατομμύρια πολίτες έχουν ληξιπρόθεσμα χρέη και η Γενική Γραμματεία Δημοσίων Εσόδων έχει επιβάλει μέτρα αναγκαστικής είσπραξης (κατασχέσεις καταθέσεων, ακινήτων) σε 755.806 φορολογούμενους. Και βεβαίως έπεται συνέχεια, καθώς οι υποχρεώσεις θα αυξάνονται, ενώ το σύστημα ρυθμίσεων έχει γίνει ακόμα πιο αυστηρό και θα πετάει εκτός όσους δεν καταφέρνουν να αποπληρώνουν τα καινούρια βάρη που συσσωρεύονται.
Την ίδια στιγμή ξεκινά και το εντατικό ξεκαθάρισμα των δανειακών χαρτοφυλακίων, διαδικασία που θα αυξήσει την πίεση σε όσους έχουν ληξιπρόθεσμες οφειλές προς τις τράπεζες και θα οδηγήσει σε βίαιη αναδιάρθρωση του επιχειρηματικού τομέα με κλείσιμο και μεταβίβαση πολλών εταιρειών, αλλά και σε μεγάλη αναδιανομή περιουσιακών στοιχείων της μεσαίας τάξης, καθώς πολλά ακίνητα που είναι συνδεδεμένα με ενυπόθηκα δάνεια θα αντιμετωπίσουν το ενδεχόμενο πλειστηριασμού.
Επομένως, είναι ορατό το ενδεχόμενο το επόμενο διάστημα να δούμε κάποιες θετικές εξελίξεις στο μέτωπο της «υψηλής οικονομικής πολιτικής», δηλαδή του χρέους, των αποδόσεων των ελληνικών ομολόγων και των ιδιωτικοποιήσεων, αλλά την ίδια στιγμή μεγάλο κομμάτι της οικονομίας και της κοινωνίας θα βυθίζεται βαθύτερα στο αδιέξοδο.
Και αυτό είναι το… καλό σενάριο στην πορεία που έχει χαραχτεί.
* Αναδημοσίευση από το Πρώτο Θέμα