Ξαφνικά ανακαλύψαμε ότι οι χώρες μπορούν να δανείζονται με την υποστήριξη της κεντρικής τράπεζας και ότι δεν έχει τόση σημασία το έλλειμμα του προϋπολογισμού, εάν πρόκειται να διασωθεί ένα υπέρτερο αγαθό, οι ανθρώπινες ζωές εν προκειμένω, επιχειρήσεις και θέσεις εργασίας.
Άραγε γιατί εν καιρώ «ειρήνης» τα ίδια αγαθά δεν μπορούν να προστατεύονται με τους ίδιους μηχανισμούς;
Γιατί να μην προστατεύεται η ζωή των ανθρώπων με ένα πανίσχυρο εκτεταμένο δημόσιο σύστημα υγείας; Αλλά και κάποιες κρίσιμες παραγωγικές υποδομές να στηρίζονται από το Κράτος;
«Μα αν το κάνουμε, θα ξεφύγουν τα “σπρεντ” και θα μας τιμωρήσουν οι αγορές», θα απαντήσουν εκείνοι που υπερασπίζονται το παλιό.
Ας μην έχουμε αυταπάτες, το σύστημα ήταν ήδη σε μεγάλη κρίση προτού εμφανιστεί ο κορωνοϊός. Γιαυτό και όλοι ήλπιζαν σε ένα restart με κρατικές επενδύσεις που θα γίνονταν στο όνομα της πράσινης ανάπτυξης.
Τώρα ήρθε η πανδημία, μια παγκόσμια αναστάτωση που προκαλεί ένα μικρό κομμάτι πρωτεΐνης και ο μόνος σωτήρας είναι το Κράτος. Και τα χρήματα βρέθηκαν.
Ειδικά στην Ελλάδα, οι αδυναμίες είναι πολύ μεγαλύτερες. Ζούμε τα αποτελέσματα δεκαετίων εφαρμογής του δογματικού πολέμου στο Κράτος και τις υποδομές του, σε συνδυασμό με ένα διχαστικό και κοντόφθαλμο πελατειακό πολιτικό παιχνίδι που είναι στραμμένο στο παρελθόν.
Πρέπει να αλλάξουμε τρόπο σκέψης και μεθόδους πολιτικής και οικονομικής διαχείρισης.
Το δόγμα «θα το λύσει η αγορά» σίγουρα να αναθεωρηθεί σε όλο τον κόσμο. Ειδικότερα σε μια χώρα όπως η Ελλάδα όπου οι εγχώριες παραγωγικές δυνάμεις διαθέτουν μόνο το… 7-9% αυτής της περίφημης αγοράς, καθώς σχεδόν όλα είναι εισαγόμενα. Δεν παράγουμε ούτε προϊόντα χαμηλής τεχνολογίας, όπως λιπάσματα και ζωωοτροφές, ούτε βέβαια ιατρικές μάσκες και αναπνευστήρες.
Αλλά και η ποιότητα των δημόσιων αγαθών, όπως Υγεία, Παιδεία, Πρόνοια, υποχωρεί διαρκώς.
Είναι απαραίτητο λοιπόν να δούμε σήμερα τι θα κάνουμε για το αύριο, μέσα από συνεννόηση στο πολιτικό πεδίο, αλλά και στο παραγωγικό, ανάμεσα στις δυνάμεις της πολιτικής, της εργασίας και των επιχειρήσεων.
Γιατί η νέα κρίση απειλεί να μας πάει αρκετές δεκαετίες πίσω από εκεί που μας άφησε η προηγούμενη.
Είναι σαφές ότι χρειάζεται να ενισχυθεί η ελληνική παραγωγή, για να υποκατασταθούν εισαγωγές.
Στην προσπάθεια αυτή πρέπει να στραφούν οι κρατικές ενισχύσεις, οι οποίες τώρα αναγκαστικά νομιμοποιούνται και δρομολογούνται.
Αρκεί να αξιοποιηθούν σοφά και με μακροχρόνιο ορίζοντα, όχι με λογική ευκαιρίας και εντυπώσεων.
Επιδοτήσεις σε μονάδες παραγωγής ιατρικού υλικού και φαρμάκων που θα «μείνουν» και μετά την επιδημία. Ενίσχυση της ελληνικής πρωτογενούς παραγωγής και επιλεγμένων τομέων στην παραγωγή.
Πολλά θα μπορούσε να κάνει ένα «έξυπνο» Κράτος.
Άλλωστε όλες οι χώρες θα επιδιώξουν να στηρίξουν τις επιχειρήσεις τους μέσα από κρατικές ενισχύσεις, για να κερδίσουν έδαφος έναντι του ανταγωνισμού.
Χρειαζόμαστε επίσης ένα Κράτος σύγχρονο και αποτελεσματικό για τους πολίτες -όχι ένα Κράτος-λάφυρο του εκάστοτε κυβερνητικού κόμματος.
Δεν χωρούν πολιτικοί δογματισμοί και μικροκομματικές αντιπαραθέσεις.
Είναι ζητήματα ζωής και θανάτου.