Κατά την τρέχουσα περίοδο εξετάζεται η πρόταση εξαγοράς του ελληνικού χρηματιστηρίου – του ΑΤΗΕΧ – από το κορυφαίο χρηματιστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, το EURONEXT, το οποίο κατέχει το 25% της ευρωπαϊκής αγοράς κεφαλαίου, με 1.800 εισηγμένες εταιρείες και συνολική κεφαλαιοποίηση 6,3 τρισεκατομμύρια ευρώ.

Κινούμενο δυναμικά προς αυτή την πλευρά της Ευρώπης, ο σκοπός του δεν είναι μάλλον μόνον η χώρα μας, αλλά, με την Ελλάδα ως εφαλτήριο, όλη η περιοχή της Ν.Α. Ευρώπης, της Ν.Α. Μεσογείου έως τις χώρες του Κόλπου. Αν το ΑΤΗΕΧ δεν ανταποκριθεί, τότε σίγουρα θα επιλέξει άλλο χρηματιστήριο της περιοχής για τους σκοπούς του, κάτω μάλιστα από την ισχυρή ώθηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την Ένωση των Κεφαλαιαγορών και την Ένωση Αποταμιεύσεων και Επενδύσεων. Το EURONEXT διαθέτει ρευστές αγορές στα χρηματιστηριακά του προϊόντα, μέχρι και μια σημαντική αγορά ενέργειας. Στις χρηματιστηριακές εταιρείες – μέλη του, συμμετέχουν οι μεγαλύτερες ευρωπαϊκές τράπεζες με ισχυρή περιφερειακή και παγκόσμια παρουσία, όπως BNP Paribas, Société Générale, Credit Agricole, ABN AMRO, ING, Intesa San Paolo, Unicredit, Banco Santander και Caixa Bank. Οι επενδυτές στα προϊόντα του είναι ιδιώτες και θεσμικοί από την Ευρώπη και όλο τον κόσμο, καθώς διαθέτει παγκόσμιες διασυνδέσεις και πλατφόρμες, οι οποίοι διευκολύνονται στις συναλλαγές τους από τη λειτουργία ενιαίου (ενός) βιβλίου εντολών για όλα τα προϊόντα του, ενιαία συστήματα εκκαθάρισης και διακανονισμού. Οι εισαγωγές νέων εταιρειών στις αγορές του είναι καθημερινές, όπως και οι αντλήσεις κεφαλαίων για τις ήδη εισηγμένες εταιρείες του. Το κυριότερο, οι αγορές του έχουν μεγάλη ρευστότητα διαμορφώνοντας δίκαιες τιμές για τα προϊόντα του, ενώ κινητοποιεί μεγάλες δεξαμενές άντλησης χρηματοδοτικών κεφαλαίων για τις ανάγκες των εισηγμένων σε αυτό εταιρειών.

Με αυτά τα χαρακτηριστικά, η πρόταση του EURONEXT προς το ATHEX συνιστά μια ευκαιρία που η χώρα μας δεν πρέπει να απωλέσει καθώς φέρνει πολυδιάστατα οφέλη που καλούμαστε να αξιοποιήσουμε. Έτσι, για τις επιχειρήσεις ανοίγει μια σημαντική δυνατότητα άντλησης όσων κεφαλαίων χρειάζονται, με τη διαμόρφωση των επενδυτικών τους σχεδίων και την έγκρισή τους από την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς, καθώς το EURONEXT απευθύνεται σε επενδυτές παγκοσμίως. Αυτό αξίζει να ενθαρρύνει τις εταιρείες μας να προωθήσουν επενδυτικά σχέδια και εταιρικές πράξεις, ορισμένες μάλιστα δεν χρειάζεται να επιλέξουν άλλες μεγάλες χρηματιστηριακές αγορές αφού η νέα μεγάλη αγορά θα βρίσκεται στην πόρτα τους. Ανοίγει μια νέα αναπτυξιακή εποχή για τις ελληνικές επιχειρήσεις, η απόφαση του EURONEXT μπορεί να λειτουργήσει ως μια κινητήρια ώθησή τους.

Σχετικά με τους ιδιώτες και τους θεσμικούς επενδυτές, αυτοί μπορούν, χωρίς επιπρόσθετο κόστος, να εξετάσουν τα προϊόντα του EURONEXT στις επιλογές τους και να εμπλουτίσουν τα επενδυτικά τους χαρτοφυλάκια.

Σε ό,τι αφορά τα μέλη του ΑΤΗΕΧ, αυτά μπορούν να αξιοποιήσουν τις ευκαιρίες συναλλαγών σε προϊόντα του EURONEXΤ προς τους πελάτες τους, αλλά και τη διείσδυση των προϊόντων του ΑΤΗΕΧ σε όλη την αγορά του EURONEXT. Ταυτόχρονα, έχουν να αντιμετωπίσουν έναν ανερχόμενο ανταγωνισμό από τα υπάρχοντα μέλη του EURONEXT, κάτω από τη λειτουργία της ενιαίας αγοράς. Επίσης, καλούνται να προβούν σε αναγκαίες σημαντικές οργανωτικές και λειτουργικές αλλαγές – πρόσβαση στην ενοποιημένη υποδομή, επιταχυνόμενο ψηφιακό μετασχηματισμό, λειτουργικές συνέργειες και ορθολογικοποίηση κόστους, αναβάθμιση του πλαισίου διαχείρισης κινδύνων, αλλά και αντιμετώπιση δυνητικών κινδύνων ενσωμάτωσης, εξάρτηση από κεντρικές υποδομές και κανονιστικές οδηγίες.

Αξίζει, λοιπόν, κάτω από αυτές τις αναγκαίες αλλαγές, τα μέλη του ΑΤΗΕΧ να δουν το EURONEXT ATHENS υπό μια νέα θεώρηση, όχι μόνον αυτήν της Ελλάδος. Μαζί με τους επενδυτικούς τους βραχίονες (υπηρεσίες αναδοχής και επενδυτικές τράπεζες) να επιδιώξουν να διεισδύσουν σε χώρες της ευρύτερης περιοχής, ώστε να αποκομίσουν τα οφέλη που αξίζουν για τις αλλαγές που θα αναλάβουν τόσο από τη διεξαγωγή συναλλαγών όσο και από την εισαγωγή εταιρειών στο EURONEXT μέσω του EURONEXT ATHENS. Βεβαίως, για όλα αυτά θα χρειαστεί σχεδιασμός, ανάπτυξη εργασιών, ανάληψη ενεργειών πωλήσεων και μάρκετινγκ καθώς και ανθρώπινοι πόροι, συνεργασίες, συμμαχίες, ίσως και εξαγορές άλλων χρηματιστηριακών εταιρειών. Αυτή πρέπει να είναι η μεγαλύτερη πρόκληση για τα μέλη σε αυτή τη μείζονα αλλαγή για την ελληνική οικονομία, καθώς ο ανταγωνισμός από μέλη του EURONEXT θα είναι έντονος στην ευρύτερη περιοχή, και πρέπει να αποφύγουν να «καταβροχθισθούν», να περιθωριοποιηθούν. Καλούνται να «παίξουν» επιτυχώς σε ανώτερη κατηγορία, να χρησιμοποιήσουμε έναν αθλητικό όρο, από τις εθνικές κατηγορίες να προαχθούν στη EURO LEAGUE. Να αξιοποιήσουν το συγκριτικό τους πλεονέκτημα – την πραγματογνωμοσύνη, την εμπειρία και την τρέχουσα λειτουργία τους στην περιοχή – και να το μετατρέψουν με τις δράσεις τους σε ανταγωνιστικό πλεονέκτημα, με θετικό οικονομικό αποτέλεσμα, αλλά και επιπρόσθετα οφέλη στην συνολική χρηματοοικονομική δραστηριότητα της χώρας. Έτσι, μπορεί να δοθεί ώθηση για μια νέα εποχή και για το ελληνικό χρηματοπιστωτικό σύστημα στην ευρύτερη περιοχή μας.

Όμως, οι πιο πάνω συντελεστές της αγοράς δεν πρέπει να δράσουν μόνοι τους σε αυτή την προσπάθεια. Το ίδιο το EURONEXT χρειάζεται να αναλάβει προωθητικές ενέργειες ώστε να κάνει την παρουσία του αισθητή στην Ελλάδα και στην περιοχή, αλλά και να μεταφέρει στα μέλη του ΑΤΗΕΧ την εμπειρία του από τη διείσδυσή του σε άλλες αγορές (όπως στη σκανδιναβική αγορά) καθοδηγώντας τα να προχωρήσουν στην περιοχή.

Επίσης, στο ίδιο πλαίσιο, τόσο το ΑΤΗΕΧ όσο και το υπουργείο που έχει εκφραστεί θετικά για την οικονομία γενικά από αυτή την εξέλιξη, αξίζει να μεταφέρουν στο EURONEXT ότι είναι τα ελληνικά μέλη που διαθέτουν περισσότερο από άλλα τις γνώσεις και την εμπειρία για τη διαχείριση της περιοχής. Και ότι δεν αρκεί μόνον να έλθει το EURONEXΤ στη χώρα για τα οφέλη που αναφέρθηκαν, αλλά και να διασφαλιστεί ό,τι χρειάζεται ώστε και τα μέλη του ΑΤΗΕΧ να συνεχίσουν να λειτουργούν βιώσιμα και δυναμικά. Σε αυτό το πλαίσιο, μάλιστα, αξίζει να αιτηθούν, οι εισαγωγές στο EURONEXT από την Ελλάδα (εννοείται) αλλά και από την ευρύτερη γειτονική περιοχή, από όποιους αναδόχους και αν προέρχονται, να εισέρχονται μέσω της Ελληνικής Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς, αξιοποιώντας έτσι ισχυρότερα όλους τους φορείς της αγοράς, καθιστώντας το EURONEXT ATHENS ουσιαστική πύλη εισόδου στο EURONEXT. Αυτό, πέρα από επιθυμητό, είναι και δίκαιο καθώς με αυτή την κίνησή του το EURONEXT αποφασίζει να διεισδύσει σε μια μεγάλη περιοχή, επιλέγοντας το ΑΤΗΕΧ ως βάση των δραστηριοτήτων του. Τα οφέλη για το ίδιο το EURONEXT και για τη χώρα μας θα είναι εύλογα.

*Ο Παναγιώτης Αλεξάκης είναι Ομότιμος Καθηγητής, Ε.Κ.Π.Α., Πρώην Προέδρος του Χρηματιστηρίου Αθηνών