Μετά τις συγκεντρώσεις για τα Τέμπη, την πρόταση μομφής και την πτώση στις δημοσκοπήσεις η κυβέρνηση Κυριάκου Μητσοτάκη μετράει τις αντοχές της.

Το κρίσιμο σημείο είναι αν θα μπορέσει να δώσει ουσιαστικές και επαρκείς απαντήσεις στο αίτημα των συγκεντρώσεων για απόδοση δικαιοσύνης και εγγυήσεις για πλήρη ασφάλεια στους σιδηροδρόμους. Το επόμενο διάστημα θα κριθεί αν θα τα καταφέρει. Αν ναι, θα μπορέσει να ισορροπήσει το πολιτικό τοπίο και να συνεχίσει να κυβερνά. Σε αντίθετη περίπτωση θα περάσει οριστικά στο στάδιο εκείνο των κυβερνήσεων που βρίσκονται σε αποδρομή και «ό,τι και να κάνουν, ό,τι και να πουν δεν τις ακούει κανείς». Από το σημείο αυτό και πέρα δεν υπάρχει επιστροφή, όπως έγινε με τον Καραμανλή το 2009 , τον Παπανδρέου το 2011 και τον Τσίπρα το 2019. Σε πολιτικό και επικοινωνιακό επίπεδο, αυτή η ύστατη προσπάθεια του Κυριάκου Μητσοτάκη περνάει από τον ανασχηματισμό.

Οι συγκεντρώσεις για τα Τέμπη και η πρόταση μομφής αντικατοπτρίζουν μια βαθιά απογοήτευση της κοινής γνώμης και μια αδυναμία να προχωρήσουν οι λύσεις στα βασικά προβλήματα της χώρας. Η κόπωση που ίσως προέκυψε κατά τη δεύτερη θητεία της κυβέρνησης έχει εξελιχθεί τώρα με μια νέα κρίση -αυτή των Τεμπών- που καταδεικνύει πως οι δομές και οι πρακτικές της διακυβέρνησης δεν ανταποκρίνονται πλέον στις απαιτήσεις των καιρών. Ο ίδιος ο Κυριάκος Μητσοτάκης ομολογεί με σαφήνεια ότι υπάρχει τεράστιο πρόβλημα για την κυβέρνηση, αναφέροντας ότι «στη Δημοκρατία δεν υπάρχουν αδιέξοδα», μια δήλωση που υπογραμμίζει την ανάγκη για αποφασιστικές κινήσεις και την αναγνώριση της κρίσης ως ευκαιρία για νέο ξεκίνημα.

Είναι αδιαμφισβήτητο ότι, μέχρι σήμερα, αυτό που έχει διασώσει την κυβέρνηση είναι η απουσία μιας κεντρικής πολιτικής έκφρασης από την αντιπολίτευση. Χωρίς να υπάρχει μια συνολική, ενοποιημένη εναλλακτική λύση, η κυβέρνηση έχει καταφέρει να διατηρεί μια σταθερή θέση, ακόμη και εν μέσω πολιτικής κρίσης. Ωστόσο, αυτή η κατάσταση δεν μπορεί να παρατείνεται για πάντα. Κάποια στιγμή θα παρουσιαστεί η απάντηση από την αντιπολίτευση, είτε υπό τη μορφή ενός «κόμματος Τεμπών» είτε με άλλον τρόπο. Σε αυτό το πλαίσιο, η κυβέρνηση καλείται να χαράξει μια διορθωτική πορεία όσο έχει τον τυπικό έλεγχο, χωρίς να περιμένει τις ενέργειες των αντιπάλων της. Μόνο έτσι μπορεί να εξασφαλίσει την εμπιστοσύνη του κοινού και να συμβάλει στην επίλυση των προβλημάτων που αντιμετωπίζει και τα οποία εξελίσσονται πιεστικά.

Οι επόμενες εβδομάδες είναι καθοριστικές για την πορεία της κυβέρνησης. Η ικανότητα του πρωθυπουργού να προωθήσει τις απαραίτητες μεταρρυθμίσεις θα έχει διττή σημασία: αφενός, για τη διατήρηση της πολιτικής σταθερότητας και, αφετέρου, για τη διαμόρφωση ενός πολιτικού κλίματος που να απαντά στις προσδοκίες και τις απαιτήσεις της κοινωνίας. Σε περίπτωση που καταφέρει και αλλάξει την εικόνα της και φρενάρει την πτώση στις δημοσκοπήσεις, θα έχει την ευκαιρία να ισορροπήσει το πολιτικό τοπίο και να συνεχίσει τη διακυβέρνησή της με ανανεωμένη εμπιστοσύνη και σθένος.

Σε πολιτικό και επικοινωνιακό επίπεδο, ο ανασχηματισμός που ετοιμάζει ο Κυριάκος Μητσοτάκης αποτελεί το κλειδί για την αντιμετώπιση της κρίσης. Περισσότερο από ποτέ είναι αναγκαίος για να αποκατασταθεί η σχέση εμπιστοσύνης μεταξύ κυβέρνησης και πολιτών, αλλά και για να αποδείξει ο πρωθυπουργός ότι οι αποφάσεις λαμβάνονται βάσει λογικής και υπευθυνότητας. Ο δημόσιος διάλογος, η ανοιχτή επικοινωνία, η αποτελεσματικότητα και η διαφάνεια στις πρωτοβουλίες της κυβερνητικής παράταξης είναι τα απαραίτητα εργαλεία σε αυτή τη διαδικασία, που θα καθορίσουν την επόμενη ημέρα στην πολιτική ζωή της χώρας.

Ταυτόχρονα απαιτούνται βαθύτερες αλλαγές σε πρόσωπα και στη νοοτροπία μέσα στην κυβέρνηση. Παράδειγμα η ενίσχυση των εσωτερικών μηχανισμών αξιολόγησης και λογοδοσίας που θα εντοπίζουν και θα επιλύουν τα προβλήματα εγκαίρως, προτού μετατραπούν σε κρίση. Επιτέλους… επανίδρυση του κράτους με γενναίες πρωτοβουλίες και γνώμονα το κοινό συμφέρον, αποτρέποντας έτσι την ανακύκλωση προηγούμενων λαθών.

Ο Μητσοτάκης καλείται τώρα να λειτουργήσει όχι απλώς ως διαχειριστής της κρίσης, αλλά ως ηγέτης που θα θέσει σε εφαρμογή συγκεκριμένα μέτρα για αποτελεσματικότητα, διαφάνεια και ριζική αναμόρφωση, αφοπλίζοντας εκείνους που θα προσπαθήσουν να διατηρήσουν την τραγωδία των Τεμπών ως πολιτικό εργαλείο. Η επιτυχία αυτής της διαδικασίας δεν θα συμβάλει μόνο στην άμεση αντιμετώπιση της κρίσης, αλλά και στη μακροπρόθεσμη ενίσχυση της Δημοκρατίας και της εμπιστοσύνης των πολιτών στην κυβέρνηση, που έχει μπροστά της τουλάχιστον δύο χρόνια θητείας ακόμη. Μόνος του το έφτασε ως εδώ και επιβάλλεται να το συνεχίσει.