Πρόσφατα ανακοινώθηκαν τα ονόματα των τριών πρώτων ιδιωτικών πανεπιστημίων που θα λειτουργήσουν από φέτος στην Ελλάδα και τα τμήματα σπουδών που θα δημιουργήσουν. Η κυβέρνηση πανηγυρίζει αισθανόμενη δικαιωμένη, ενώ η αντιπολίτευση και πολλοί αναγνώστες – σχολιαστές των ειδήσεων κάνουν κάθε είδους κριτική. Τόσο οι πανηγυρισμοί όσο και η κριτική είναι αβάσιμα, κουβέντα να γίνεται δηλαδή.

Ο προβληματισμός όλων είναι αν είναι μεταρρύθμιση ή όχι η ίδρυση ιδιωτικών πανεπιστημίων, αν αυτά που ανακοίνωσαν ότι θα ανοίξουν είναι καλά ή όχι, αν θα βγουν από τις σχολές τους γιατροί, δικηγόροι, μαθηματικοί που ξέρουν την επιστήμη τους ή όχι.
Καταρχάς, είναι ασφαλώς μεταρρύθμιση το ότι η κυβέρνηση επέτρεψε τη λειτουργία ιδιωτικών πανεπιστημίων. Αφενός αυξάνει την ελευθερία του επιχειρείν και αφετέρου προσαρμόζει τα ελληνικά δεδομένα στα διεθνώς ισχύοντα, αλλά και στις ανάγκες της πραγματικότητας. Οι άλλες χώρες αλλά και η εγχώρια επιχειρηματική κοινότητα αναγνωρίζουν τα πτυχία αυτών των πανεπιστημίων, τώρα θα τα αναγνωρίζουμε και εμείς. Ας μην ξεχνάμε ότι η ιδιόμορφη χώρα μας δεν αναγνώριζε ούτε τα πτυχία των καλύτερων ξένων πανεπιστημίων αν δεν εξέταζε η ίδια την επάρκεια των γνώσεων που απέκτησαν οι φοιτητές.

Διάφορες θεωρίες περί εμπορευματοποίησης της γνώσης αγνοούν την πραγματικότητα: όταν εδώ έχουμε το σύνολο των επιχειρήσεων να διαμαρτύρεται πως οι απόφοιτοι των πανεπιστημίων μας δεν διαθέτουν τις γνώσεις που χρειάζονται οι επιχειρήσεις και όταν το ζητούμενο από αυτές είναι η σύνδεση των σπουδών με την αγορά.
Το αν είναι καλά πανεπιστήμια ή όχι αυτά που θα ανοίξουν είναι αφενός δύσκολο να κριθεί και αφετέρου αδιάφορο. Τα συγκεκριμένα βρίσκονται στις θέσεις από 500 έως 1.000 στις διεθνείς λίστες αξιολόγησης, συνεπώς έχουν αξιολογηθεί στο ίδιο επίπεδο με το ελληνικό δημόσιο πανεπιστήμιο, που βρίσκεται στην ίδια περιοχή της λίστας, λίγο υψηλότερα ή λίγο χαμηλότερα δεν έχει μεγάλη σημασία.

Το αν θα βγουν από εκεί καλοί επιστήμονες δεν εξαρτάται τόσο από τα πανεπιστήμια όσο πρωτίστως από τους φοιτητές. Και στο δημόσιο πανεπιστήμιο υπάρχουν ελάχιστοι φοιτητές που αριστεύουν, κάποιοι που γνωρίζουν επαρκώς το αντικείμενο και πολλοί άλλοι που είτε παίρνουν ένα πτυχίο με βαθμό 5/10, δηλαδή τη βάση, είτε δεν παίρνουν πτυχίο. Είναι όσοι τελείωσαν το ελληνικό πανεπιστήμιο καλοί επιστήμονες; Οχι. Κάποιοι είναι καλοί και αυτό εξαρτάται από τους ίδιους και όχι από το πανεπιστήμιο. Αντίστοιχα, αν αναρωτηθεί κανείς αν είναι καλοί επιστήμονες όσοι τελείωσαν, π.χ., το Χάρβαρντ, η απάντηση είναι πάλι όχι. Στο Χάρβαρντ και στα αμερικανικά πανεπιστήμια, όπως και σε πάρα πολλά άλλα ιδρύματα, από νηπιαγωγεία μέχρι πανεπιστήμια, ιδίως στις ΗΠΑ αλλά και στην Ελλάδα, κάποιες θέσεις αγοράζονται με χορηγίες των πλούσιων γονέων. Οπως επίσης είναι βέβαιο ότι κάποιοι απόφοιτοι των καλύτερων πανεπιστημίων του κόσμου είναι καλοί επιστήμονες, κάποιοι άλλοι όχι.

Οι επικριτές σχολιάζουν επίσης ότι στα ιδιωτικά θα πάνε μόνο όσοι δεν κατάφεραν να περάσουν στα δημόσια ιδρύματα, δηλαδή οι χειρότεροι. Ούτε αυτό είναι αλήθεια. Στα ιδιωτικά θα πάνε ασφαλώς πολλοί που δεν πέρασαν στα δημόσια, άρα δεν έγραψαν καλά στις εξετάσεις, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι μεγαλώνοντας δεν θα βελτιωθούν. Μην ξεχνάμε εξάλλου ότι σε πολλές σχολές του ελληνικού πανεπιστημίου περνάς με τη βάση ή και με βαθμό κάτω από τη βάση. Στα ιδιωτικά θα πάνε και πολλοί που ήθελαν, π.χ., να περάσουν στη Νομική Αθηνών, αλλά πέρασαν σε κάποια άλλη σχολή ή κάποιοι που θέλουν να σπουδάσουν σε ένα άλλο πιο δομημένο περιβάλλον και λιγότερο πολιτικοποιημένο από αυτό του δημόσιου ελληνικού πανεπιστημίου ή να είναι σε ολιγομελή τμήματα.
Το αν οι καθηγητές που θα πάνε να διδάξουν σε αυτά τα πανεπιστήμια θα είναι καλοί ή όχι πάλι δεν μπορεί να γενικευτεί. Δεν χωράνε όλοι να γίνουν καθηγητές στα ελληνικά πανεπιστήμια, όπου ούτως ή άλλως το πελατειακό κομματικό κράτος καθορίζει τις μοίρες, κάποιοι θα πάνε στα ιδιωτικά. Και το πόσο καλοί θα είναι εξαρτάται σε κάποιον βαθμό και από τις αμοιβές που θα τους προσφέρονται.
Ούτε είναι βέβαιο ότι ένας εξαιρετικός επιστήμονας που είναι καθηγητής στο ελληνικό πανεπιστήμιο, αλλά είναι αντιπαθής, απότομος ή αδιάφορος για τη διδασκαλία είναι καλός καθηγητής. Μπορεί ένας χαμηλότερου επιστημονικού επιπέδου καθηγητής αλλά συμπαθής στους φοιτητές, προσιτός και κεφάτος να είναι πολύ καλύτερος δάσκαλος, δηλαδή να εμπνεύσει τους φοιτητές πολύ περισσότερο.

Με λίγα λόγια, βέβαιες απαντήσεις σε αυτά τα ερωτήματα δεν υπάρχουν. Ούτε ξέρουμε ακόμη αν θα αποφασίσουν και άλλα «καλύτερα» πανεπιστήμια να έρθουν στην Ελλάδα, ούτε αν θα ξεκινήσει από αυτά τις σπουδές του ένας μελλοντικός Αϊνστάιν ή ένας μελλοντικός Παπανικολάου.

Οσον αφορά το αν είναι καλή μπίζνα ή όχι τα ιδιωτικά πανεπιστήμια και το αν θα ανοίξουν κι άλλα εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από το Ελληνικό Δημόσιο. Διότι όταν ξεκινήσουν και αρχίσουν να πληρώνουν φόρους, ασφαλιστικές εισφορές, χαράτσια, να αντιμετωπίζουν την παρανοϊκή γραφειοκρατία και να μην έχουν ούτε αποσβέσεις για τις επενδύσεις τους μπορεί να το ξανασκεφτούν. Διότι το Ελληνικό Δημόσιο σε αφήνει τώρα να ανοίξεις ιδιωτικό πανεπιστήμιο, αυτό όμως δεν σημαίνει ότι θα σε αφήσει να πάρεις ανάσα. Η δουλειά του είναι να απομυζά όλο το χρήμα από τον ιδιωτικό τομέα και το ίδιο που κάνει σε όλες τις επιχειρήσεις θα το κάνει και στα πανεπιστήμια.

Διαβάστε ακόμη 

ΔΕΘ: Πόσο μειώνονται οι φόροι στα ενοίκια και τα τεκμήρια – Τι αλλάζει σε ΦΠΑ και ΕΝΦΙΑ (πίνακες)

Πώς «είδε» ο ξένος Τύπος τις εξαγγελίες Μητσοτάκη στη ΔΕΘ

Avali: O νέος κρυφός παράδεισος στη νότια Κέρκυρα

Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο Θέμα