Η πολιτική κρίση στη Γαλλία προκαλεί διακυμάνσεις στις διεθνείς αγορές μετοχών. Η κυβέρνηση Μπαϊρού κινδυνεύει να πέσει – οι Γάλλοι πολιτικοί αναλυτές το θεωρούν βέβαιο στις 8 Σεπτεμβρίου που θα ζητήσει ψήφο εμπιστοσύνης από τη Βουλή. Οι περισσότεροι βουλευτές (πάνω από 300 από τους 557) ήδη δηλώνουν ότι δεν θα δώσουν ψήφο εμπιστοσύνης.

Στην πραγματικότητα όμως σοβαρό και άμεσο πρόβλημα για τη γαλλική οικονομία δεν υπάρχει, το πρόβλημα είναι πολιτικό. Δηλαδή θα χρειαστεί μια γαλλική κυβέρνηση να περάσει κάποιες περικοπές δαπανών και κάποιες αυξήσεις φόρων ώστε να μειώσει το ετήσιο δημοσιονομικό έλλειμμα κατά 44 δισ. ευρώ. Το ετήσιο έλλειμμα στη Γαλλία είναι 160 δισ. και προστίθεται στο δημόσιο χρέος, το οποίο είναι 2,6 τρισ. ευρώ, δηλαδή φτάνει στο 113% του γαλλικού ΑΕΠ, που είναι 2,35 τρισ. ευρώ. Αυτό είναι πρόβλημα για τη Γαλλία που είναι η δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία στην Ε.Ε., η έβδομη μεγαλύτερη του κόσμου, που είναι μέλος του G7 και μία από τις δύο ισχυρές χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης μαζί με τη Γερμανία. Οι Γάλλοι αναγκαστικά συγκρίνουν τους εαυτούς τους και ανταγωνίζονται τους Γερμανούς για το σκήπτρο της Ε.Ε., η Γερμανία όμως έχει καλύτερο λόγο χρέους/ΑΕΠ (65%) και χαμηλότερα επιτόκια δανεισμού από τη Γαλλία, το κόστος δανεισμού της οποίας ανέβηκε τις τελευταίες ημέρες εξαιτίας της πολιτικής κρίσης. Κι αυτό δημιουργεί ένα μακροπρόθεσμο – αν όχι και βραχυπρόθεσμο πρόβλημα. Οτι δηλαδή το αυξημένο κόστος δανεισμού προκαλεί αυξημένο κόστος εξυπηρέτησης του χρέους και μεγαλώνει το ετήσιο έλλειμμα πάνω από τα 160 δισ. που είναι σήμερα κάθε χρόνο, συνεπώς η κατάσταση της οικονομίας χειροτερεύει.

Η Γαλλία δεν χρειάζεται το ΔΝΤ να τη διασώσει όπως κάποιοι φοβούνται, είναι πολύ μεγάλη οικονομία και πολύ σπάταλη. Συνεπώς αυτό που χρειάζεται είναι κάποιο συμμάζεμα, το οποίο επιχείρησε να κάνει ο Μπαϊρού, αλλά όλοι ανεξαιρέτως το απορρίπτουν. Οταν πέσει αυτός, θα αναλάβει κάποια στιγμή κάποιος άλλος, που θα βρεθεί στην ίδια θέση και θα κληθεί να συμμαζέψει με μεγάλο πολιτικό κόστος τη γαλλική οικονομία.

Η ισχύς της οποίας φαίνεται ακόμη και από τις καταθέσεις των Γάλλων στις τράπεζες, που αγγίζουν τα 9 τρισ. ευρώ. Αυτό, δε, που φοβούνται οι Γάλλοι είναι ότι αν δεν βρεθούν άλλα δημοσιονομικά μέτρα για να συμμαζευτεί η κατάσταση, μπορεί να υπάρξει αναγκαστικό κούρεμα των καταθέσεων της τάξεως από 1.000 ευρώ για τις μικρές έως 50.000 για τις μεγάλες. Αν συμβεί αυτό, τα χρήματα δεν θα τα χάσουν οι καταθέτες, αλλά θα τα… δανείσουν αναγκαστικά στο Δημόσιο για 5 χρόνια με έναν ελάχιστο τόκο. Η σκέψη αυτή βεβαίως ενοχλεί τους πάντες και είναι λύση ακραία, εκτάκτου ανάγκης, η οποία δεν θα χρειαστεί να υιοθετηθεί αν υπάρξει πολιτική συμφωνία και στήριξη κάποιων δημοσιονομικών μέτρων.

Κι ενώ είναι πάρα πολύ δύσκολο να συμφωνήσουν τα γαλλικά κόμματα σε περικοπές, στην πραγματικότητα οι περικοπές 44 δισ. είναι σχετικά ανώδυνες για τους Γάλλους. Ο Μπαϊρού, που επιχείρησε να το κάνει -και θα πέσει-, πρότεινε, π.χ., να εργαστούν δύο ημέρες αργίας, τη Δευτέρα του Πάσχα και στις 8 Μαΐου. Οι Γάλλοι αρνήθηκαν. Πρότεινε επίσης να μην αυξηθούν οι μισθοί στο Δημόσιο για 2 χρόνια και να μειωθεί ο αριθμός των δημοσίων υπαλλήλων. Ολα αυτά φυσικά απορρίπτονται από όλους τους άλλους.

Μάλιστα δεν πρότεινε μειώσεις των υπερβολικών παροχών που έχουν οι Γάλλοι πολίτες, που όμοιές τους δεν υπάρχουν σε άλλες χώρες. Εκτός από τη δωρεάν παιδεία και τη δωρεάν υγεία (που είναι και τα δύο πολύ υψηλού επιπέδου και πραγματικά δωρεάν, όχι όπως εδώ), οι Γάλλοι απολαμβάνουν πλήθος παροχών. Για παράδειγμα, οι άποροι παίρνουν κάθε μήνα επίδομα αλληλεγγύης 600 ευρώ (1.200 το ζευγάρι απόρων), δωρεάν σπίτι, δωρεάν μεταφορές, δωρεάν δικαστική υποστήριξη αν χρειάζονται. Αν έχουν και παιδιά, τα επιδόματα αυξάνονται. Τίποτα από αυτά δεν θίγει ο Μπαϊρού που προσπαθεί να περικόψει χωρίς κοινωνικό κόστος, αλλά όλες οι προτάσεις του απορρίπτονται.

Ετσι, οι Γάλλοι μετά τις 8 Σεπτεμβρίου θα αναζητούν νέα κυβέρνηση και ο Μακρόν θα διαπραγματεύεται για το ποιος θα είναι ο επόμενος πρωθυπουργός. Το ενδεχόμενο εκλογών είναι ανοιχτό και η πολιτική κρίση δεδομένη.

Οι αγορές αντιδρούν αρνητικά σε όλα αυτά -παρόλο που δεν υπάρχει σοβαρός λόγος κλυδωνισμού της γαλλικής οικονομίας- και ενδεχομένως αυτό να συμβαίνει περισσότερο διότι βλέπουν μια ευκαιρία διόρθωσης των τιμών των μετοχών παρά επειδή πράγματι φοβούνται πτωχεύσεις επιχειρήσεων και κρίση χρέους.

Επειδή, όμως, η οικονομία είναι κλίμα, δηλαδή η αντίληψη για την πραγματικότητα καθορίζει περισσότερο το τι θα γίνει απ’ ό,τι η ίδια η πραγματικότητα, στη συγκεκριμένη περίπτωση οι αγορές θέλουν να πιστεύουν ότι υπάρχει σοβαρή κρίση στη γαλλική οικονομία, ενώ στην πραγματικότητα είναι ένα πρόβλημα που μπορεί σχετικά εύκολα λόγω μεγεθών να αντιμετωπιστεί. Ομως τα χρηματιστήρια βρήκαν την ευκαιρία να διορθώσουν και οι Γάλλοι την ευκαιρία να διαμαρτυρηθούν, κάτι που είναι η δεύτερη μετά το φαγητό αγαπημένη τους απασχόληση.