Οι συζητήσεις του Τραμπ με τον Πούτιν και τον Ζελένσκι για τη διακοπή του πολέμου μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας αφήνουν άναυδους τους Ευρωπαίους, οι οποίοι διαμαρτύρονται ψελλίζοντας ότι δεν μπορεί να γίνονται συζητήσεις χωρίς τη συμμετοχή της Ευρωπαϊκής Eνωσης. Το γεγονός όμως είναι ότι γίνονται, αφού ο Τραμπ ξεκίνησε διαβουλεύσεις με τους δύο αντιμαχόμενους ηγέτες και έβγαλε και ανακοινώσεις για το τι είπαν.
Ο Τραμπ μάλιστα όχι μόνο δεν ενημέρωσε, αλλά όπως ανακοίνωσε, όταν συμφωνηθούν τα νέα σύνορα και οι όροι της ειρήνης στην περιοχή οι ΗΠΑ δεν θα στείλουν στρατεύματα για να εγγυηθούν την εκεχειρία.
Σύμφωνα με όσα λέει ο Αμερικανός πρόεδρος, ο ίδιος θα συμφωνήσει με τον Πούτιν και θα επιβάλλουν την απόφασή τους στον Ζελένσκι (του οποίου την εκπροσώπηση θα έχει ο Τραμπ, αλλά ήδη του έχει πει να ξεχάσει τα προ του 2014 σύνορα και τη συμμετοχή της χώρας του στο ΝΑΤΟ), ενώ την τήρηση των όρων της ειρήνης θα πρέπει να τη διασφαλίσει κάποιος άλλος, όχι ο Τραμπ και οι ΗΠΑ, αλλά προφανώς η Ευρώπη – αν μπορεί. Ο Ζελένσκι, δε, λέει ξεκάθαρα ότι η Ευρώπη μόνη της δεν μπορεί να προστατεύσει την Ουκρανία σε περίπτωση που θα φύγει η Αμερική από τη μέση.
Υπό αυτές τις συνθήκες, καλό θα είναι οι Ευρωπαίοι να αντιληφθούν επιτέλους την πραγματικότητα που είναι φως φανάρι σε όλους τους άλλους, ότι η Ευρωπαϊκή Ενωση κατάντησε τόσο ασήμαντη στην παγκόσμια σκακιέρα που οι υπερδυνάμεις «δεν μας παίζουν, δεν ρωτάνε τη γνώμη μας, ούτε καν μας ενημερώνουν για το ζήτημα του πολέμου της Ουκρανίας, το οποίο αναμφίβολα μας αφορά». Εξωφρενικά ωμή φυσικά με βάση την ετικέτα της διεθνούς διπλωματίας η συμπεριφορά του Τραμπ, αλλά αυτή είναι.
Η αλήθεια επίσης είναι ότι ακόμη κι αν ο Αμερικανός πρόεδρος από ευγένεια ήθελε να συμμετάσχει η Ευρωπαϊκή Ενωση στις συζητήσεις, δεν θα ήξερε με ποιον να συνεννοηθεί. Ποιον θα έπαιρνε τηλέφωνο; Τη Φον ντερ Λάιεν; Δεσμεύει η Φον ντερ Λάιεν τη Γαλλία, την Αγγλία, τη Γερμανία, την Ισπανία, την Ελλάδα ή κάποιον από τους υπόλοιπους «27» σε τέτοιου επιπέδου αποφάσεις;
Ακόμη λοιπόν κι αν ήθελε ο Τραμπ να επικοινωνήσει με την Ευρώπη, δεν θα είχε κανέναν να μιλήσει διότι Ευρωπαϊκή Ενωση δεν υπάρχει. Υπάρχει μόνο μια νομισματική ένωση. Μόνο μέχρι εκεί έφτασε το ευρωπαϊκό εγχείρημα. Αν είχε ενωθεί η Ευρώπη, αν υπήρχε πολιτική ένωση, αν υπήρχε ευρωπαϊκός στρατός, αν υπήρχαν ευρωομόλογα, τα πράγματα θα ήταν αλλιώς. Αλλά αυτά δεν έγιναν και τώρα η γεωπολιτική ανατροπή μας χτυπάει την πόρτα.
Δυστυχώς η ηγεσία της Ε.Ε. είναι γραφειοκράτες, δεν είναι πολιτικοί. Δεν είναι ηγέτες, είναι υπάλληλοι που διοικούν τους λαούς των 27 ευρωπαϊκών χωρών της Ενωσης με κανονισμούς και νόμους κομμένους και ραμμένους στα μέτρα τους.
Λειτουργώντας αμιγώς γραφειοκρατικά, οδήγησαν την Ευρώπη στο διεθνές περιθώριο. Και τώρα αμήχανοι μπροστά στην ωμότητα του Τραμπ, αναρωτιούνται τι κακό τους βρήκε, περιοριζόμενοι προς το παρόν σε δηλώσεις που μπορούν να χαρακτηριστούν απλώς «γκρινιάρικες». Με δηλώσεις όπως αυτές της Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν ότι «οι δασμοί του Τραμπ δεν θα μείνουν αναπάντητοι» ή ότι «δεν μπορεί να υπάρξει λύση στην Ουκρανία χωρίς τη συμμετοχή της Ευρωπαϊκής Ενωσης». Ματαίως η πρόεδρος της Κομισιόν προσπαθεί να κλείσει μια συνάντηση με τον Τραμπ από την ημέρα της εκλογής του και οι Ευρωπαίοι γραφειοκράτες αναζητούν κάποιον Αμερικανό να μιλήσει μαζί τους. Κανείς δεν τους απαντάει. Και γι’ αυτό οι ισχυρότερες στρατιωτικά χώρες, η Αγγλία (που έφυγε από την Ε.Ε.), η Γαλλία, η Ισπανία μαζί με τη Γερμανία έβγαλαν χωριστές ανακοινώσεις από την Κομισιόν για τη συμμετοχή τους στις συζητήσεις ειρήνευσης.
Ο Τραμπ μας λέει κατάμουτρα πως δεν μας πέφτει λόγος και ότι μας αναθέτει να εφαρμόσουμε την επιτήρηση της συμφωνίας ειρήνης που εκείνος θα κλείσει με τον Πούτιν.
Τελικά, οι Αμερικανοί αφήνουν την πετσοκομμένη Ουκρανία στα χέρια της ανύπαρκτης Ευρωπαϊκής Ενωσης, λέγοντάς της ταυτόχρονα ότι θα πρέπει να ξοδέψει κάποια τρισεκατομμύρια ευρώ (περίπου 3 στα επόμενα 10 χρόνια υπολογίζουν οι αναλυτές του Bloomberg) για να εξοπλιστεί αν θέλει να είναι ασφαλής έναντι της Ρωσίας, μιας πυρηνικής υπερδύναμης της οποίας οι ετήσιες αμυντικές δαπάνες είναι μεγαλύτερες από τις αμυντικές δαπάνες των 27 ευρωπαϊκών χωρών συνολικά. Και η οποία πυρηνική υπερδύναμη είναι εξαιρετικά θυμωμένη με την Ε.Ε. για τη στάση της έναντι της Ρωσίας, αλλά και έναντι των ρωσικών περιουσιών στη διάρκεια αυτής της κρίσης.
Θα μου πείτε ότι ο Τραμπ μπορεί να λέει ό,τι θέλει αλλά αυτά δεν γίνονται, τελικά οι Αμερικανοί δεν θα αφήσουν την Ευρώπη απροστάτευτη. Δεν ξέρω τι γίνεται και τι δεν γίνεται, δεν ξέρω αν τελικά οι ΗΠΑ θα κάνουν κάτι άλλο από αυτό που λέει ο πρόεδρός τους, δεν ξέρω ποιοι θα είναι οι όροι που θα δεχτεί για λογαριασμό μας ο Τραμπ και τι παραχωρήσεις θα κάνει στον Πούτιν, όμως αυτά λέει αυτή τη στιγμή ο πρόεδρος των ΗΠΑ.
Μπορούν αυτά τα πράγματα να γίνουν; Ανάλογα με την αντίδραση των υπολοίπων. Μέχρι στιγμής, πάντως, η Ευρώπη δεν έχει κανέναν να απαντήσει στον Τραμπ.
Το μόνο βέβαιο είναι ότι πλέον είμαστε εκτός παιχνιδιού και το ερώτημα είναι αν μπορούμε, πότε και πώς να ξαναμπούμε. Δύσκολο το βλέπω…