Τα επιτελεία όλων των ευρωπαϊκών κυβερνήσεων επιδίδονται σε ένα αγώνα δρόμου για να προετοιμαστούν εν όψει του δύσκολου χειμώνα που έρχεται. Σενάρια επί σεναρίων και άπειρες ασκήσεις επί χάρτου, για να εξασφαλίσουν πρωτίστως την επάρκεια φυσικού αερίου και ενέργειας για τους πολίτες τους, αλλά οι αστάθμητοι παράγοντες είναι τόσο πολλοί που στο τέλος η εικόνα θολώνει και ουδείς μπορεί με ασφάλεια να προβλέψει τι ακριβώς μας περιμένει. Το μόνο σίγουρο είναι πως έχουν επιβάλλει τον πανικό στους Ευρωπαίους οι οποίοι από τώρα έχουν αρχίσει τον περιορισμό της κατανάλωσης (όχι της ενέργειας) και των μη απαραίτητων δαπανών.

Η Ευρώπη οδηγείται πλέον μαθηματικά στην ύφεση κι είναι ζήτημα αν κάποιες λίγες χώρες την αποφύγουν.

Στη χώρα μας, επί του παρόντος, φαίνεται πως δεν θα αντιμετωπίσουμε πρόβλημα ύφεσης, καθώς η εντυπωσιακή ανάπτυξη στην τρέχουσα χρονιά, είναι μια καλή κληρονομιά για τον επόμενο χρόνο, χωρίς ωστόσο να περιμένουμε ανάλογες επιδόσεις, αλλά πάντως θα είμαστε θετικοί, με βάση τα τωρινά δεδομένα.

Πρέπει, όμως, να λάβουμε σοβαρά υπόψη δυο θέματα που θα βρούμε μπροστά μας στην επόμενη χρονιά και τα οποία θεωρητικά μπορούν να αλλάξουν τα πάντα επί τα χείρω.

Το πρώτο είναι το σοβαρό ενδεχόμενο οι καθημερινές ρητορικές επιθέσεις των Τούρκων στη χώρα μας, να μη μείνουν μόνο στα λόγια και να δούμε κάποιο επεισόδιο επί του πεδίου. Ένα τέτοιο ενδεχόμενο απασχολεί και ανησυχεί πλέον έντονα την κυβέρνηση, γι’ αυτό και ο πυρετός των επαφών σε διεθνές επίπεδο ώστε να επιβεβαιωθεί και να ενεργοποιηθεί το μπλοκ των συμμαχικών και φίλιων δυνάμεων.

Τα thing tanks, οι στρατιωτικοί και διπλωματικοί αναλυτές, θέλοντας να εξηγήσουν την ακατανόητη από ένα σημείο και μετά προκλητικότητα της Τουρκίας, λαμβάνουν υπόψη τους και μια παράμετρο, άγνωστη στο ευρύ κοινό. Το 2023 η Τουρκία έχει κι αυτή εκλογές. Σχεδόν όλες οι δημοσκοπήσεις δείχνουν πως ο Ερντογάν και ο εταίρος του Μπαχτσελί, δεν μπορούν να συγκεντρώσουν τα απαιτούμενα ποσοστά για να παραμείνουν στην εξουσία. Και οι κίνδυνοι προσωπικά για τον Ερντογάν αν βρεθεί εκτός εξουσίας, είναι πολλοί.

Ο μόνος τρόπος, με βάση τα σημερινά δεδομένα, να παρατείνει την παραμονή του στην εξουσία είναι η αναβολή για δυο χρόνια των εκλογών. Και κάτι τέτοιο προβλέπεται στο Σύνταγμα που έφτιαξε ο ίδιος, σε περίπτωση που η χώρα αντιμετωπίζει σοβαρή απειλή της κυριαρχίας της. Κι αν το σκεφτεί κανείς, η ρητορική των τελευταίων μηνών, από Ερντογάν, Ακάρ και Τσαβούσογλου έχει αρχίσει να φέρνει στο προσκήνιο ένα τέτοιο κίνδυνο, προβάλλοντας τον παραλογισμό πως οι Ελλάδα έχει επεκτατικές διαθέσεις και πως επιβουλεύεται τα κυριαρχικά τους δικαιώματα στο Αιγαίο και τη ΝΑ Μεσόγειο! Κτίζουν, δηλαδή, καθημερινά το αφήγημά τους και προσπαθούν να πείσουν την εσωτερική κοινή γνώμη πως οι κακοί Έλληνες επιβουλεύονται τη χώρα τους.

Το ερώτημα είναι αν αρκούν μόνο οι λεκτικές επιθέσεις για αναβολή των εκλογών ή αν χρειάζεται και κάποιο θερμό επεισόδιο.

Κι αλίμονο αν συμβεί κάτι τέτοιο, γιατί τότε οι δικοί μας φόβοι για τον δύσκολο ενεργειακό χειμώνα θα δώσουν τη θέση τους σε μια εντελώς διαφορετική κατάσταση, που μπορεί να ανατρέψει όλους τους σχεδιασμούς και όχι μόνο.

Επιπρόσθετα, το άλλο θέμα που έχουμε μπροστά μας, είναι οι δικές μας εκλογές την ερχόμενη Άνοιξη που δεν είναι και τόσο απλή υπόθεση, δεδομένου πως -όπως διαφαίνεται- θα είναι πολύ δύσκολος ο σχηματισμός μιας ισχυρής και σταθερής κυβέρνησης, ακόμα και με δυο διαδοχικές εκλογές.

Κι αυτός ο φόβος της ακυβερνησίας, των υπηρεσιακών κυβερνήσεων ή των ετερόκλητων συνασπισμών και των κομματικών ανταγωνισμών, που φθάνουν στα όρια της εθνικής διχόνοιας και διαίρεσης, αν συμπέσουν και με ένα θερμό επεισόδιο, πολύ φοβούμαι πως αυτή θα είναι η απόλυτη ανατροπή και με συνέπειες που κανείς δεν θέλει καν να σκέφτεται.