Απ’ όλα αυτά τα δεινά, όμως, φρονώ ότι το πιο κρίσιμο είναι η έξαρση της πανδημίας και οι συνακόλουθες συνέπειες τόσο στη δημόσια υγεία όσο και στην οικονομία.
Μια έξαρση ή ένα δεύτερο κύμα για το οποίο ουδείς είναι άμοιρος ευθυνών. Ούτε η Πολιτεία ούτε και οι πολίτες. Δεν είμαι σε θέση να πω γιατί σαφώς άλλοι είναι αρμοδιότεροι εμού, αν υπάρχει καθυστέρηση στη λήψη πρόσθετων μέτρων ή αν δεν γίνεται σωστή επιτήρηση εφαρμογής των υφιστάμενων μέτρων. Αυτό όμως που καταλαβαίνω είναι ότι κάθε πρόσθετο μέτρο περιορισμού είναι και μια μαχαιριά στην οικονομία, μια μαχαιριά στο βιοτικό μας επίπεδο.
Λένε και ξαναλένε οι επιστήμονες ότι μια μικρή θυσία όλων μας, με τη χρήση μάσκας και την τήρηση των αποστάσεων, θα κάνει τη διαφορά τόσο στην αντιμετώπιση του ιού όσο και στη διαχείριση των ασθενούντων από αυτό τον ύπουλο εχθρό.
Αν έχουν δίκιο, μένει να αποδειχθεί μόνο και εφόσον πειθαρχήσουμε όλοι. Είναι όμως αυτό τόσο δύσκολο; Φρονώ πως όχι, γιατί το αποδείξαμε μόλις πριν από μερικούς μήνες. Οι λίγοι ψεκασμένοι συνωμοσιολόγοι που θεωρούν πως κάνουν αντίσταση είναι αμελητέα ποσότης για να κάνουν τη διαφορά να γίνουν αυτοί η βασική αιτία μετάδοσης. Οι πολλοί που δεν παίρνουν σοβαρά τον κίνδυνο που ελλοχεύει και λειτουργούν όχι από άποψη, αλλά από χαλαρότητα, είναι το θέμα και αυτοί είναι που πρέπει να πειστούν είτε με επιχειρήματα είτε με αυστηρότερους ελέγχους.
Και πλέον η μη εφαρμογή των μέτρων δεν είναι καλαμπούρι. Είναι όρος επιβίωσης όλων μας. Αν δεν συγκινούνται από την αλματώδη αύξηση εισαγωγών σε νοσοκομεία, σε εντατικές, σε διασωληνώσεις, από τις οποίες μόνο οι μισοί θα καταφέρουν να βγουν, πρέπει να συγκινηθούν από τη δραματική οικονομική κατάσταση και από το γεγονός ότι πολλοί συμπολίτες μας το επόμενο διάστημα δεν θα μπορούν να προσφέρουν τα απαραίτητα στις οικογένειές τους – κι αυτό δεν είναι κασσανδρικές εκτιμήσεις, αλλά μια οδυνηρή αλήθεια.
Μια αλήθεια που καλούμαστε όλοι να αντιμετωπίσουμε. Πρώτα και κύρια η κυβέρνηση, αλλά σαφώς και όλη η κοινωνία που θα υποστεί κι αυτές τις συνέπειες. Γιατί, κακά τα ψέματα, τα επιδόματα, οι ρυθμίσεις και το ταμείο ανεργίας δεν μπορούν να δίνονται ες αεί, για τον απλούστατο λόγο ότι δεν υπάρχουν άπειρα αποθέματα. Η οικονομία μας βγήκε πολυτραυματισμένη από τη χρεοκοπία και τα μνημόνια και δεν πρόλαβε να σηκώσει κεφάλι.
Επιπρόσθετα, για όσους ποντάρουν στα ευρωπαϊκά κονδύλια που θα εισρεύσουν από το Ταμείο Ανάκαμψης, το ΕΣΠΑ κ.λπ., θα πρέπει να γνωρίζουν ότι αυτά τα λεφτά δεν πρόκειται να γίνουν επιδόματα. Δεν είναι λεφτά προς διανομή των πληγέντων. Δεν πρόκειται να μοιραστούν επιταγές στα νοικοκυριά όπως κάνει στις ΗΠΑ ο Τραμπ – και μάλιστα με την υπογραφή του σε κάθε επιταγή.
Τα κονδύλια αυτά που είναι σημαντικά θα οδηγηθούν σε συγκεκριμένες επενδύσεις σε έργα υποδομών για να συμβάλουν στην αναπτυξιακή προσπάθεια και τη δημιουργία θέσεων απασχόλησης. Απαραίτητα και ζωογόνα για την οικονομία, πλην όμως σε καμία περίπτωση δεν μπορούν να ενταχθούν στον Προϋπολογισμό, ούτε να ανακουφίσουν το δημοσιονομικό πρόβλημα της χώρας.
Το οποίο δημοσιονομικό επιβαρύνεται σημαντικά με κάθε μέτρο περιορισμού της οικονομικής δραστηριότητας, κι αυτό είναι που πρέπει να αποφύγουμε με κάθε τρόπο γιατί διαφορετικά δεν μας σώζει τίποτα από ακόμα μία υφεσιακή και χαμένη χρονιά.