Τελικά, μικρή μάλλον σημασία έχει αν αυτοί που δεν πειθαρχούν στα μέτρα κατά της πανδημίας είναι εξαιρέσεις ή αν στην πραγματικότητα είναι πολύ περισσότεροι.

Αυτό που μετράει είναι το αποτέλεσμα και το οποίο, όπως το προδιαγράφουν οι επιδημιολόγοι, θα είναι δραματικό, καθώς αναμένουν ένα τρίτο κύμα με πολλά ακόμα θύματα. Και πέρα από τις ανθρώπινες ζωές που θα χαθούν από την αμέλεια κάποιων άλλων, το μεγάλο θύμα θα είναι και πάλι η οικονομία, αφού δεν πρόκειται να σηκώσει εύκολα κεφάλι με γεμάτα τα νοσοκομεία και τις ΜΕΘ.

Θα παραμείνει για άγνωστο ακόμα διάστημα στον αναπνευστήρα και τη μηχανική υποστήριξη από τα γλίσχρα ταμεία του κράτους και τα παντοειδή επιδόματα κόντρα στον φόβο κι ενός λιμού!

Το εμπόριο, παρά τις προσπάθειες να σωθεί ό,τι σώζεται με το click away, έχασε την παραδοσιακά χρυσοφόρο περίοδο των Χριστουγέννων. Τώρα κινδυνεύει να χάσει και την περίοδο των εκπτώσεων του Ιανουαρίου, καθώς επί του παρόντος θα αρκεστεί μόνο στις ηλεκτρονικές πωλήσεις κι αυτό μόνο για τις επιχειρήσεις εκείνες που έχουν τέτοιον μηχανισμό εξυπηρέτησης και που είναι οι μεγάλες και οι αλυσίδες. Οι μικρές οικογενειακές επιχειρήσεις και τα καταστήματα λιανικής πώλησης ανά την επικράτεια θα συνεχίσουν να ζουν το δικό τους δράμα και θα κρέμονται από τις καθημερινές ανακοινώσεις κρουσμάτων από τις οποίες εξαρτάται η επιβίωσή τους.

Οι εργαζόμενοι στο εμπόριο και στην εστίαση θα συνεχίσουν να ανεβαίνουν τον Γολγοθά τους προσπαθώντας να κρατηθούν στη ζωή με τον «ορό» των επιδομάτων. Ομοια και οι άνεργοι που ματαίως θα περιμένουν να ανοίξουν δουλειές και να πάρουν πίσω τις ζωές τους.

Από την άλλη πρέπει να ομολογήσουμε, χωρίς αυτό να μας παρηγορεί, ότι δεν είναι μόνο η χώρα μας σε αυτή τη δεινή θέση. Είναι ολόκληρη η Ευρώπη έτσι και μάλιστα πολλές χώρες σε χειρότερη κατάσταση από εμάς. Αυτό δεν αλλάζει την κατάσταση, αλλά μπορεί να τεθεί στον διάλογο που πυροδοτεί η αντιπολίτευση για το κατά πόσο η κυβέρνηση χειρίζεται σωστά ή όχι την κρίση.

Και θα περίμενα να ακούσω επιτέλους από τους μετά Χριστόν προφήτες όχι μόνο καταγγελίες και αναθέματα, αλλά και συγκεκριμένες προτάσεις πιστής εφαρμογής των μέτρων. Δηλαδή τι προτείνουν, να πήγαιναν οι αστυνομικοί και να συνελάμβαναν όσους κάθονταν στις ουρές για να πάρουν… αγιασμό, να περνούσαν χειροπέδες στους ιεράρχες που αψήφησαν ακόμα και τις αποφάσεις της Ιεράς Συνόδου;

Αυτό, βεβαίως, δεν τολμούν να το πουν, μπορούν όμως να επιρρίπτουν ευθύνες στους πολιτικούς αντιπάλους και να αποδίδουν ηθική αυτουργία για τους θανάτους της πανδημίας στην κυβέρνηση.

Οχι πως δεν υπήρξαν και δεν υπάρχουν λάθη, αστοχίες και παραλείψεις στην αντιμετώπιση αυτής της πρωτόγνωρης κατάστασης. Αλλο αυτό όμως κι άλλο ο γενικός μηδενισμός όλων των μέτρων και αποφάσεων αντιμετώπισης του κακού. Κανείς σε αυτή τη χώρα (αλλά και στις άλλες) δεν είχε προηγούμενη πείρα αντιμετώπισης τέτοιων καταστάσεων. Ολοι μαθαίνουν τώρα. Δοκιμάζουν, δοκιμάζονται, αποφασίζουν, αναθεωρούν και προσαρμόζονται ανάλογα με τις επιδημιολογικές εξελίξεις. Δεν υπάρχει ένα στάνταρ manual αντιμετώπισης της υγειονομικής και της οικονομικής κρίσης.

Ούτε ιδεολογικές και οικονομικές σχολές σκέψης, ούτε οικονομικά μοντέλα και συστήματα πασπαρτού.

Και επιπλέον στις δυτικές δημοκρατίες, σε αντίθεση με τις άλλου τύπου «δημοκρατίες», όπου οι αποφάσεις επιβάλλονται είτε με το καλό είτε με τον βούρδουλα, υπάρχει η έννοια της ατομικής ευθύνης. Και απ’ αυτήν εξαρτώνται πολλά στην προκείμενη περίπτωση, καθώς όλοι κρινόμαστε για τη στάση και τις συμπεριφορές μας γιατί, εκτός από δικαιώματα και απαιτήσεις, έχουμε και υποχρεώσεις τόσο προς την κοινωνία όσο και προς το κράτος. Και αν όλοι δεν αναλάβουμε τις ευθύνες μας, τότε πολύ φοβούμαι πως θα αργήσουμε να πάρουμε πίσω τις ζωές μας και θα εξαρτόμαστε από το κράτος-«πατερούλη», που δεν είναι και το καλύτερο που θα μπορούσε να μας συμβεί.