Ο πλανήτης βασίζεται ολοένα και περισσότερο στην Κίνα για τα εμβόλια, με το νέο κύμα της πανδημίας να κατακλύζει την Ινδία, ακόμη και τη στιγμή που οι ΗΠΑ προσπαθούν να οδηγήσουν τις παγκόσμιες προσπάθειες εμβολιασμού.

Tις τελευταίες εβδομάδες, οι ηγέτες των πολυπληθέστερων χωρών του κόσμου έχουν ζητήσει κινεζικά εμβόλια παρά τις ανησυχίες για την αποτελεσματικότητά τους. Η ζήτηση αναμένεται να αυξηθεί περαιτέρω, εάν ο ΠΟΥ εγκρίνει τα εμβόλια της κινεζικής Sinovac Biotech και Sinopharm Group. 

«Η Κίνα δεν έχει γίνει μόνο η μεγαλύτερη εξαγωγός αλλά -σε πολλές χώρες- έχει γίνει και η μόνη επιλογή», ανέφερε ο Γιανζόνγκ Χουάνγκ, στέλεχος του Council on Foreign Relations. 

H ικανότητα της παροχής εμβολίων από την Κίνα αυξάνει και την παγκόσμια επιρροή της, τη στιγμή που ΗΠΑ και ΕΕ υστερούν στις προσπάθειές τους και η πανδημία εντείνεται σε χώρες όπως η Βραζιλία και η Ινδία. Το πρόβλημα της δεύτερης, έχει μειώσει την παραγωγή των εμβολίων και έχει οδηγήσει πολλούς στη στροφή προς την Κίνα. Εν μέσω των προβλημάτων αυτών, οι ΗΠΑ -οι οποίες μέχρι τώρα έχουν προσηλωθεί στον εγχώριο εμβολιασμό- έχουν δεχθεί σφοδρή κριτική για την συσσώρευση εμβολίων κατά τη διάρκεια της παγκόσμιας προσπάθειας.

Οπλοστάσιο κατά του Covid

Ο Αμερικανός Πρόεδρος Μπάιντεν ξεκαθάρισε αυτή την εβδομάδα πως οι ΗΠΑ θα ξεκινήσουν να παίζουν σημαντικότερο και πιο ενεργό ρόλο. Την περασμένη Τετάρτη, οι ΗΠΑ πρότειναν την άρση της πατέντας των εμβολίων έτσι ώστε να μπορούν παραχθούν και από άλλες εταιρείες. Ο ίδιος υποσχέθηκε πως οι ΗΠΑ θα γίνουν ένα «οπλοστάσιο κατά του Covid» από το οποίο ο κόσμος θα μπορεί να αντλεί και να αντιμετωπίζει τυχόν νέα κύματα της πανδημίας. Το μέχρι τώρα πρόγραμμα συμπεριλαμβάνει και τη δωρεά 60 εκατομμυρίων δόσεων AstraZeneca αλλά και την αύξηση παραγωγής των εμβολίων Moderna, Pfizer και J&J.

Eν τω μεταξύ, χώρες όπως η Ουρουγουάη, η Σενεγάλη και η Ινδονησία δεν έχουν άλλη δυνατότητα παρά να στραφούν προς την Κίνα, κάτι που η ασιατική υπερδύναμη αξιοποιεί. 

Η Κίνα έχει ήδη αποστείλει 240 εκατομμύρια δόσεις ενώ έχει υποσχεθεί και άλλες 500 εκατομμύρια δόσεις, σύμφωνα με την Airfinity. Αντιθέτως, η Ινδία, τρίτη μεγαλύτερη πάροχος μετά την Κίνα και την ΕΕ, έχει εξάγει 67 εκατ δόσεις σε 100 χώρες, αλλά έχει σχεδόν σταματήσει λόγω του παρόντος κύματος της πανδημίας.

Ο ΠΟΥ μελετά τα δεδομένα των κινεζικών εμβολίων πριν τα εγκρίνει, κάτι που αναμένεται να πάρει μέρες ή εβδομάδες ολόκληρες. Η πρόσβαση στα νέα εμβόλια θα διευκολύνει και το πρόγραμμα Covax του Οργανισμού το οποίο μέχρι πρότινος βασιζόταν στο Serum Insitute of India. 

H έγκριση των κινεζικών εμβολίων αναμένεται να επηρεάσει άμεσα την κατάσταση. Η Σρι Λάνκα, για παράδειγμα, έχει χρησιμοποιήσει μόλις το 1% των 600.000 δόσεων της Sinopharm, μόνο σε αλλοδαπούς Κινέζους εργαζόμενους.

Αρκετοί ειδικοί, όμως, ανησυχούν για τα πιθανά ευρεία υγειονομικά προβλήματα που μπορεί να προκαλέσουν τα κινεζικά εμβόλια, τα οποία δεν είναι τόσο αποτελεσματικά όσο αυτά της Pfizer και Moderna. Tα εμβόλια αυτά, επίσης, δεν έχουν περάσει τόσες δοκιμές όσες αυτά της Δύσης.

Δράττοντας την ευκαιρία

Αυτό αποτελεί και επιπλέον λόγο για την Κίνα να αδράξει την ευκαιρία. Ο ΥΠΕΞ της χώρας, Γουάνγκ Γι ανέφερε την προηγούμενη εβδομάδα πως η χώρα του θα παράσχει εμβόλια σε όσες χώρες επηρεάστηκαν αρνητικά από την παύση εξαγωγών εμβολίων από την Ινδία.

Την ίδια στιγμή, ο ΥΠΕΘΑ της χώρας Γουέι Φενγκέ συνομίλησε με το Μπαγκλαντές για πιθανή στρατιωτική συμμαχία. Η χώρα, μετά τη συνομιλία, απελευθέρωσε 15 εκατομμύρια δόσεις μετά την αποτυχία παράδοσης του ινδικού Serum Institute.

Tον Απρίλιο ο Κινέζος Πρόεδρος Ζι Ζινπίνγκ υποσχέθηκε να δώσει τέλος στον “εμβολιαστικό εθνικισμό” σε συνομιλία του με τον ηγέτη της Ινδονησίας Τζόκο Γουιντόντο, του οποίου η χώρα έδωσε ενέκρινε και παρήγγειλε 15 εκατομμύρια δόσεις εμβολίου Sinovac. 

Eκτός των προαναφερθέντων, κι άλλες χώρες έχουν κάνει πίσω σε γεωπολιτικά θέματα με την Κίνα. Η παύση των εξαγωγών από την Ινδία έγινε τη στιγμή που οι Φιλιππίνες βρίσκονται σε διπλωματικό επεισόδιο με την Κίνα. Ο Πρόεδρος της χώρας Ροντρίγκο Ντουτέρτε επέκρινε διπλωμάτη του που πρόσφατα τουίταρε υβριστικά προς το Πεκίνο, τη στιγμή που η χώρα βρίσκεται σε συνομιλίες για την μηνιαία παράδοση 4 εκατομμυρίων δόσεων Sinovac.

Προμήθειες

Αλλες χώρες που βασίζονται στα κινεζικά εμβόλια έχουν κινηθεί σχετικά πιο γρήγορα, όπως η Χιλή. Παρόλα αυτά, υπάρχουν ακόμη ανησυχίες για την αποτελεσματικότητα των εμβολίων, η οποία -σύμφωνα με έρευνα της κυβέρνησης της Χιλής- βρίσκεται κοντά στο 67% για την πρόληψη συμπτωμάτων και 80% για την πρόληψη θανάτων. Στο Ισραήλ, αντιθέτως, το εμβόλιο της Pfizer είναι 92% αποτελεσματικό  για τα συμπτώματα και 99% για τη θνητότητα.

Η Ινδία είναι σίγουρη πως μπορεί να αυξήσει την παραγωγή της τους μήνες που θα ακολουθήσουν την άρση των παρόντων lockdowns, σύμφωνα με στέλεχος της κυβέρνησης. Η κυβέρνηση της χώρας υποστηρίζει πως η Κίνα χρησιμοποιεί τα εμβόλια  ως γεωπολιτικό όπλο.

Εν τω μεταξύ, από το Πακιστάν μέχρι τη Βραζιλία και την Αφρική, πολλοί απλοί άνθρωποι δεν πιστεύουν στην ικανότητα προστασίας που παρέχουν τα κινεζικά εμβόλια. Σε πολλές περιοχές της Αφρικής, οι οποίες χρησιμοποιούν εμβόλια από τις ΗΠΑ, την Ινδία, τη Ρωσία και την Κίνα, ο σκεπτικισμός είναι παρόμοιος με αυτόν της Δύσης.