Ο 69χρονος διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας της Βουλγαρίας ήταν στέλεχος του υπουργείου Οικονομικών τη δεκαετία του 1980, όταν το κομμουνιστικό καθεστώς το έκλεισε απότομα. Είδε το καθεστώς να καταρρέει και το υπουργείο να επανιδρύεται. Αργότερα βοήθησε τη χώρα του να ξεπεράσει ένα επεισόδιο υπερπληθωρισμού και συμμετείχε ενεργά στις προσπάθειες για την ένταξή της στην ευρωζώνη, ως 21ο μέλος.
Ο ίδιος δηλώνει ότι η εμπειρία του σε μια κεντρικά σχεδιασμένη οικονομία, και το πώς αυτή μπορεί να αποτύχει, θα του φανεί χρήσιμη τη στιγμή που οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής της ΕΚΤ στη Φρανκφούρτη καλούνται να διαχειριστούν τις επιπτώσεις από την άνοδο των παρεμβατικών κυβερνήσεων.
Όταν αναλάβει θέση στο Διοικητικό Συμβούλιο της ΕΚΤ την 1η Ιανουαρίου, οι αξιωματούχοι πιθανόν θα εξακολουθούν να προσπαθούν να εκτιμήσουν τις πληθωριστικές επιπτώσεις από τις αιφνιδιαστικές αλλαγές του Προέδρου Ντόναλντ Τραμπ στο παγκόσμιο εμπόριο, καθώς και από την αύξηση των δημόσιων δαπανών στην Ευρώπη.
“Έχω άμεση εμπειρία από τη λειτουργία της δημοσιονομικής και νομισματικής πολιτικής σε ένα κεντρικά σχεδιασμένο σύστημα”, δήλωσε ο Ράντεβ σε συνέντευξή του στη Σόφια. “Πιο συγκεκριμένα, κατανοώ πώς δεν πρέπει να εφαρμόζονται τέτοιες πολιτικές. Αυτή η εμπειρία έχει διαχρονική αξία – κυρίως ως σημείο αναφοράς για το τι να αποφεύγεται.”
Για τον ίδιο, η ΕΚΤ οφείλει να παρακολουθεί πλέον πολύ πιο προσεκτικά τις πολιτικές εξελίξεις απ’ ό,τι στο παρελθόν. Όπως σημειώνει, οι πρόσφατες εξελίξεις αποκαλύπτουν κινδύνους που δεν περιορίζονται στους δασμούς: η προσπάθεια της Γαλλίας να εξυγιάνει τα δημόσια οικονομικά της έχει επιβαρύνει ακόμα περισσότερο μια αδύναμη κυβέρνηση, ενώ ο Τραμπ συνεχίζει να επιτίθεται δημόσια στον πρόεδρο της Fed, Τζερόμ Πάουελ.
“Η πολιτική θεωρείται συχνά πηγή σταθερότητας,” σημειώνει ο Ράντεβ. “Στην πραγματικότητα, γίνεται ολοένα και περισσότερο πηγή αστάθειας, αβεβαιότητας και συστημικού κινδύνου. Αυτό πρέπει να το ενσωματώσουν οι κεντρικές τράπεζες στις εκτιμήσεις τους.”
Η ίδια η Βουλγαρία έχει βιώσει πολιτική αστάθεια, με επτά εκλογές μέσα σε τέσσερα χρόνια, αλλά θεωρεί την ένταξη στην ευρωζώνη επιστέγασμα των προσπαθειών της για ισχυρότερη οικονομία.
Μετά την υποχώρηση του υπερπληθωρισμού της δεκαετίας του ’90, η χώρα προσάρτησε το νόμισμά της, το λέβα, πρώτα στο γερμανικό μάρκο και μετά στο ευρώ — ουσιαστικά παραδίδοντας τον έλεγχο της νομισματικής της πολιτικής. Η προσδοκία είναι ότι η ένταξη στην ευρωζώνη θα ενισχύσει το εμπόριο και τις επενδύσεις.
Eξυγίανση του τραπεζικού τομέα
Η ένταξη, ωστόσο, προϋπέθετε την εξυγίανση του χρηματοπιστωτικού τομέα της χώρας, ο οποίος είχε υποστεί κρίση πριν από μια δεκαετία, εξαιτίας σκοτεινών διασυνδέσεων μεταξύ πολιτικών και επιχειρήσεων. Ο Ράντεβ ανέλαβε την Κεντρική Τράπεζα το 2015, λίγο μετά την κατάρρευση του τέταρτου μεγαλύτερου τραπεζικού ιδρύματος της χώρας.
Υπό την ηγεσία του, οι βουλγαρικές τράπεζες πέρασαν από ένα εσωτερικό και ένα τεστ αντοχής της ΕΚΤ. Τα αποτελέσματα έδειξαν πως κάποια προβλήματα εξακολουθούσαν να υφίστανται. Εξαιτίας της δυσπιστίας των μελών της ευρωζώνης, η Βουλγαρία υποχρεώθηκε να ενταχθεί στην τραπεζική ένωση της ΕΕ και στον Μηχανισμό Συναλλαγματικών Ισοτιμιών (ERM-2), κάτι που πλέον ισχύει για κάθε υποψήφια χώρα.
Ο πληθωρισμός αποτέλεσε επίσης πρόκληση μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, όταν οι τιμές αυξήθηκαν περισσότερο απ’ ό,τι σε άλλες χώρες της περιοχής. Έκτοτε, έχει ευθυγραμμιστεί περισσότερο με την ευρωζώνη, διευκολύνοντας την ένταξη της χώρας, αν και τις τελευταίες εβδομάδες έχει αρχίσει πάλι να επιταχύνεται.
Αντιμέτωποι με μια εύθραυστη ισορροπία
Η προοπτική για τον πληθωρισμό στην ευρωζώνη είναι εύθραυστη, με τον κίνδυνο είτε να υποχωρήσει κάτω είτε να ξεπεράσει τον στόχο του 2% της ΕΚΤ. Πριν ξεκαθαρίσει η εικόνα του εμπορίου με τις ΗΠΑ, οι αξιωματούχοι αναμένεται ευρέως να διατηρήσουν σταθερά τα επιτόκια στη συνεδρίαση της επόμενης εβδομάδας, μετά από οκτώ μειώσεις από τον Ιούνιο του 2024.
Στο 2%, το επιτόκιο καταθέσεων της ΕΚΤ βρίσκεται «εντός ή πολύ κοντά στο εύρος που συνδέεται με ουδέτερη στάση πολιτικής», όπως αναφέρει ο Ράντεβ – δηλαδή με ένα επίπεδο που δεν ενισχύει ούτε περιορίζει την οικονομική ανάπτυξη.
“Οποιαδήποτε περαιτέρω προσαρμογή — εάν υπάρξει περιθώριο για σταδιακή αναπροσαρμογή — θα πρέπει να γίνει προσεκτικά και βάσει των νέων στοιχείων”, είπε. “Δεν αναμένω απότομες αλλαγές. Το ζητούμενο πλέον είναι η σταθερότητα στη χάραξη πολιτικής, με βάση το παγκόσμιο πλαίσιο και τη σταθμισμένη εκτίμηση των κινδύνων, συμπεριλαμβανομένων αυτών που σχετίζονται με το εμπόριο και τις γεωπολιτικές εξελίξεις.”
Όταν ρωτήθηκε αν αισθάνεται πιο κοντά στους «σκληρούς» ή στους «υποστηρικτικούς» της ΕΚΤ, ο Ράντεβ — που θα συμμετέχει ως παρατηρητής από τον Σεπτέμβριο — απάντησε ότι «ποτέ δεν έχει απαντήσει ευθέως» σε αυτό και «ούτε τώρα θα το κάνει.»
“Η θέση μου είναι συνεπής όλα αυτά τα χρόνια και βασίζεται σε μακρόχρονη εμπειρία τόσο στη νομισματική όσο και στη δημοσιονομική πολιτική,” σημείωσε. “Αυτό το υπόβαθρο με οδηγεί αναπόφευκτα σε μια συντηρητική στάση – σταθερά προσανατολισμένη σε αυστηρή ερμηνεία της εντολής της κεντρικής τράπεζας.”
Πριν επιστρέψει στη Βουλγαρία για να αναλάβει την Κεντρική Τράπεζα το 2015, ο Ράντεβ είχε εργαστεί στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, το οποίο σήμερα ηγείται η συμπατριώτισσά του Κρισταλίνα Γκεοργκίεβα. Εκεί, είχε ηγηθεί αποστολών για τη διαχείριση δημόσιων οικονομικών σε περισσότερες από 20 χώρες, από την Αφρική έως την Κεντρική Ασία.
Υποστήριξη για την παγκόσμια ενίσχυση του ευρώ
Ο Ράντεβ θα ενταχθεί στην ΕΚΤ έπειτα από μια χρονιά κατά την οποία το ευρώ ενισχύθηκε ραγδαία έναντι του δολαρίου. Η ΕΚΤ επιδιώκει να αξιοποιήσει αυτή την ευκαιρία για να αναβαθμίσει τον παγκόσμιο ρόλο του ευρώ — μια προσπάθεια που ο ίδιος στηρίζει.
“Στο σημερινό παγκόσμιο περιβάλλον, οι εξελίξεις γύρω από το δολάριο αναδιαμορφώνουν αναπόφευκτα το διεθνές νομισματικό τοπίο,” ανέφερε. “Ο ρόλος του ευρώ πρέπει και θα ενισχυθεί. Το πραγματικό ερώτημα είναι αν θα δημιουργηθούν οι κατάλληλες θεσμικές και πολιτικές συνθήκες για να στηρίξουν αυτή την εξέλιξη εντός του ευρύτερου πλαισίου της πολιτικής της ευρωζώνης.”
Διαβάστε ακόμη
Φοιτητική Στέγη: Οι τιμές σε 15 περιοχές της Αθήνας και 7 της Θεσσαλονίκης (πίνακες)
Αννα Μιχαΐλοβα (Αντιπρόεδρος Nestlé): «Οι Ελληνες κάνατε… σέξι τον κρύο καφέ» (pics)
Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο Θέμα
Σχολίασε εδώ
Για να σχολιάσεις, χρησιμοποίησε ένα ψευδώνυμο.