Έχουν περάσει περίπου 40 χρόνια από τότε που μια μικρή ομάδα μαθητών του Milton Friedman επέστρεψε από το Πανεπιστήμιο του Σικάγο στην πατρίδα τους, τη Χιλή και, κάτω από το άγρυπνο μάτι του αυταρχικού δικτάτορα Augusto Pinochet, εξαπέλυσε ένα κύμα μεταρρυθμίσεων της ελεύθερης αγοράς που άλλαξαν τη χώρα τους και προκάλεσαν οικονομικό φθόνο στα άλλα μέρη της Λατινικής Αμερικής. Το όνομα του Friedman ακουγόταν με υπερηφάνεια για το έργο των “παιδιών” του, καθώς η Χιλή παρουσίαζε το ένα θεαματικό ποσοστό οικονομικής μεγέθυνσης μετά το άλλο – 7% και μετά 9% και αργότερα 11%. Αυτό αποκλήθηκε το «Θαύμα της Χιλής». Οι προστατευόμενοι του Friedman έγιναν γρήγορα γνωστοί με την κωδική ονομασία «Chicago Boys».
Ανάμεσα σε αυτή την ομάδα, ήταν κι ένας νέος μαθητής του Friedman, ένας Βραζιλιάνος που λεγόταν Paulo Guedes. Γοητευμένος από το κύμα των μεταρρυθμίσεων, ο Guedes μετακόμισε στο Σαντιάγκο και ενώ δεν έμεινε για πολύ (τα πρωτοπαλήκαρα του Πινοσέτ τον είχαν τρομάξει), ωστόσο τα μαθήματα που παρέδιδε απέκτησαν φανατικό ακροατήριο. Σε μια πρόσφατη συνέντευξή του στο Bloomberg News τον Μάρτιο, είπε ότι η Βραζιλία “έπρεπε να έχει κάνει ό, τι εφάρμοσαν παλαιότερα οι Chicago Boys.”
Τώρα, ο Guedes, με γκρίζα μαλλιά, γεμάτος αυτοπεποίθηση, θα έχει την ευκαιρία να κάνει ακριβώς αυτό στη νέα κυβέρνηση του ακροδεξιού εθνικιστή Jair Bolsonaro. Με τον νεοσύστατο τίτλο του υπουργού οικονομίας, ο Guedes θα αναλάβει πιθανώς τις εξουσίες των υπουργών οικονομικών, σχεδιασμού και βιομηχανίας. Ο βραζιλιάνικος Τύπος τον χαρακτήρισε τον υπερυπουργό.
Υπάρχει μεγάλη πίεση για την επίτευξη αποτελεσμάτων – και γρήγορα. Η χώρα βρισκόταν σε οικονομική ύφεση για το μεγαλύτερο μέρος της τελευταίας δεκαετίας, ως αποτέλεσμα της έντονης κυβερνητικής ανάμειξης στην ιδιωτική οικονομία, ενός εκτεταμένου σκανδάλου διαφθοράς και της πολιτικής συγκράτησης που επέτρεψε στο δημοσιονομικό έλλειμμα να φουσκώσει. Αισθάνεται κανείς ότι είναι πολύ μακριά η εποχή που η Βραζιλία ήταν το κορυφαίο B στις χώρες BRIC, όταν κατέγραφε ρεκόρ κερδών από τις εξαγωγές εμπορευμάτων και, απόδειξη της αυξημένης διεθνούς θέσης της, δέσμευσε δισεκατομμύρια δολάρια για να βοηθήσει τις χώρες που αγωνίζονται ενάντια στην οικονομική κρίση. Η ξαφνική αντιστροφή των πραγμάτων προκάλεσε την ευρύτερη ύφεση στη Λατινική Αμερική και, σε κάποιο βαθμό, στις αναδυόμενες αγορές στο σύνολό της.
Ο Guedes δήλωσε ότι οι προτεραιότητές του είναι να πωλήσει δεκάδες κρατικές εταιρείες, να περιορίσει το έλλειμμα του συνταξιοδοτικού συστήματος, να απελευθερώσει τις βιομηχανίες και να μειώσει τους φόρους για να προσελκύσει επενδύσεις και να δημιουργήσει θέσεις εργασίας. Το ερώτημα είναι αν ο νέος του προϊστάμενος και το διαιρεμένο και απρόβλεπτο Κογκρέσο θα του επιτρέψουν να εφαρμόσει αυτή την πολιτική.