Το πορτρέτο του Εκρέμ Ιμάμoγλου αφαιρέθηκε από δημόσια κτήρια και ο λογαριασμός του στο Twitter αποκλείστηκε. Ωστόσο, ο δήμαρχος της Κωνσταντινούπολης επιστρέφει στο προσκήνιο, καθώς αναμένεται να εμφανιστεί στο δικαστήριο για να αντιμετωπίσει κατηγορίες περί απειλής κατά του γενικού εισαγγελέα. Αν κριθεί ένοχος, αντιμετωπίζει έως και επτά έτη φυλάκισης και πολιτική απαγόρευση.

Μέχρι τη σύλληψή του στις 19 Μαρτίου, ο 55χρονος θεωρούνταν η βασική απειλή για την κυριαρχία του Ερντογάν, όμως η εξέλιξη της δίκης ενδέχεται να τερματίσει τις φιλοδοξίες του για το 2028. Μετά την εξαφάνισή του από τη δημόσια σφαίρα, το κλίμα άλλαξε δραματικά.

Η κράτησή του προκάλεσε διαδηλώσεις, συλλήψεις και παρέμβαση της Κεντρικής Τράπεζας, η οποία διέθεσε περίπου 50 δισ. δολάρια για να προστατεύσει τη λίρα, αναδεικνύοντας ότι η καταστολή έχει και οικονομικές επιπτώσεις.

Στις 5 Ιουλίου, ο πρόεδρος του CHP, Οζγκούρ Οζέλ, δήλωσε ότι η Τουρκία βρίσκεται σε σημείο καμπής, με κίνδυνο αυταρχικής μετάβασης. Την επόμενη ημέρα τέθηκε υπό έρευνα για φερόμενη προσβολή του Προέδρου και απειλή δημόσιων λειτουργών. Παράλληλα, τρεις δήμαρχοι του CHP συνελήφθησαν, εντείνοντας τις ανησυχίες για στοχευμένες διώξεις.

Το CHP, κόμμα με ιστορική καταγωγή από τον Κεμάλ Ατατούρκ, αντιστέκεται σε αυτό που χαρακτηρίζει υπαρξιακή απειλή. Στις δημοτικές εκλογές του 2023, κέρδισε 14 από τις 30 μεγάλες πόλεις, ξεπερνώντας το κυβερνών AKP σε ψήφους. Σήμερα, πολλοί από τους εκλεγμένους του κατηγορούνται για διαφθορά, ενώ σε περιπτώσεις αντικαθίστανται από στελέχη του κυβερνώντος κόμματος. Ο προσωρινός αντικαταστάτης του Ιμάμoγλου είναι επίσης του CHP, αλλά και αυτός βρίσκεται υπό έρευνα.

Η κυβέρνηση αρνείται οποιαδήποτε παρέμβαση στις διώξεις. Ο υπουργός Δικαιοσύνης Γιλμάζ Τουντς δήλωσε ότι οι ακροάσεις είναι «διαφανείς» και πως έχουν διεξαχθεί 30 έρευνες και σε δήμους του AKP την τελευταία δεκαετία. Ωστόσο, οι επικριτές υποστηρίζουν ότι η κυβέρνηση ασκεί αυξανόμενο έλεγχο στη δικαιοσύνη, μέσω νομοθετικών παρεμβάσεων στον διορισμό δικαστών. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, σε έκθεσή της το 2024, κάλεσε την Άγκυρα να αναμορφώσει το Συμβούλιο Δικαστών και Εισαγγελέων. Η τουρκική κυβέρνηση απέρριψε την έκθεση ως «άδικη».

Ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν δεν έχει αποκλείσει υποψηφιότητα για τρίτη θητεία, κάτι που θα απαιτούσε συνταγματική τροποποίηση ή πρόωρες εκλογές. Η πίεση στους αντιπάλους του —και η φυλάκιση— δεν είναι νέα. Το κράτος καταδίωξε και αντικατέστησε δημάρχους φιλοκουρδικών κομμάτων σε περιοχές της νοτιοανατολικής Τουρκίας.

Ωστόσο, φέτος υπήρξε προσέγγιση με το PKK, με τον έγκλειστο ηγέτη Αμπντουλάχ Οτζαλάν να καλεί την οργάνωση να καταθέσει τα όπλα. Το φιλοκουρδικό κόμμα DEM χαιρέτισε τη διαδικασία, ενώ ο Ερντογάν δήλωσε ότι η συνεργασία DEM–AKP είναι πιθανή στο μέλλον.

«Παλιά εχθρός ήταν το PKK και το DEM. Τώρα είναι το CHP», δήλωσε ο Βελί Αγκμπάμπα, αναπληρωτής πρόεδρος του CHP.

Ο Ιμάμoγλου ετοιμαζόταν να ανακοινώσει υποψηφιότητα για το 2028, όταν συνελήφθη για διαφθορά και τρομοκρατία, ενώ διοικούσε τη μεγαλύτερη πόλη της Τουρκίας με ετήσιο προϋπολογισμό 10 δισ. δολαρίων. Η αντίδραση των αγορών ήταν άμεση, προκαλώντας ανατροπές σε νομισματικές πολιτικές και επενδυτικές ροές.

Ο οικονομικός του σύμβουλος, Σερκάν Οζτζάν, δηλώνει ότι η παραμονή του στη φυλακή πλήττει την οικονομία. «Η Τουρκία έχει ανάγκη από επενδύσεις και σταθερότητα», υπογραμμίζει.

Παρόλα αυτά, οι επενδυτές εμφανίζονται πιο αισιόδοξοι, καθώς η πολιτική ένταση δεν έχει επεκταθεί σε οικονομικό επίπεδο. Την πρώτη εβδομάδα του Ιουλίου, καταγράφηκαν οι μεγαλύτερες εισροές σε ομόλογα σε λίρα εδώ και ένα έτος.

Την ίδια περίοδο, η Τουρκία εξέδωσε ομόλογα 1,5 δισ. ευρώ, με παραγγελίες τριπλάσιες της αξίας τους, κυρίως από Ευρωπαίους και Αμερικανούς επενδυτές. Ο Αρνό Μπουέ της Julius Baer τόνισε ότι οι πολιτικές συλλήψεις είχαν μόνο προσωρινή επίδραση, καθώς «η αγορά έχει ήδη ενσωματώσει αυτούς τους κινδύνους».

Οι κατηγορίες κατά του Ιμάμoγλου αφορούν δηλώσεις του Ιανουαρίου, όταν φέρεται να απείλησε και να προσέβαλε τον γενικό εισαγγελέα της Κωνσταντινούπολης. Δήλωσε τότε ότι «η δικαιοσύνη πολιτικοποιείται». Αν καταδικαστεί, κινδυνεύει με ποινή επτά ετών φυλάκισης. Εκκρεμούν και άλλες υποθέσεις.

Οι επικριτές κατηγορούν τη Δύση για αδράνεια, καθώς η Τουρκία διατηρεί γεωπολιτική αξία για ΗΠΑ και ΕΕ. Ο Οζέλ ενδέχεται να χάσει την κοινοβουλευτική ασυλία, ενώ το CHP απειλείται από δικαστική ακύρωση του συνεδρίου που τον εξέλεξε.

Ο Οζέλ έχει συμβάλει στη δυναμική ανανέωση της αντιπολίτευσης, με τα περσινά εκλογικά αποτελέσματα να εκφράζουν ευρύτερη δυσαρέσκεια προς τον Ερντογάν.

Πλέον, το CHP έχει περιορισμένες επιλογές. Μία είναι η πρόκληση αναπληρωματικών εκλογών, μέσω παραιτήσεων τουλάχιστον 22 βουλευτών, κάτι που απαιτεί κοινοβουλευτική έγκριση.

«Από τις 19 Μαρτίου βρίσκεται σε εξέλιξη συστηματική καταστολή του CHP», δηλώνει η Σεμπνέμ Γκουμουσκού, καθηγήτρια πολιτικής επιστήμης στις ΗΠΑ. «Στόχος είναι να αποδυναμωθεί και να ελεγχθεί η αντιπολίτευση.»

Διαβάστε ακόμη

Ποιος θα πληρώσει τον πόλεμο στην Ουκρανία; Το σχέδιο Τραμπ εκτινάσσει τον προϋπολογισμό της ΕΕ (γράφημα)

Τραμπ: Δασμοί στα φάρμακα έως την 1η Αυγούστου – «Δεν χρειάζονται άλλες συμφωνίες»

Το παρασκήνιο και η οικονομία της εβδομάδας Haute Couture στο Παρίσι

Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο Θέμα