Η παγκόσμια οικονομία κάθεται σε αναμμένα κάρβουνα, καθώς πλησιάζει η προθεσμία του προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ για την 9η Ιουλίου, όταν δεκάδες χώρες πρέπει να καταλήξουν σε εμπορικές συμφωνίες ή να αντιμετωπίσουν απότομα υψηλότερους δασμούς.
Η προθεσμία της Τετάρτης εκπνέει, καθώς λήγει η παύση των 90 ημερών που είχε ανακοινώσει ο Τραμπ τον Απρίλιο, αφού τα σχέδιά του για την «Ημέρα της Απελευθέρωσης» έστειλαν τις αγορές σε περιδίνηση.
Με δισεκατομμύρια δολάρια στο παγκόσμιο εμπόριο να διακυβεύονται, οι εμπορικοί εταίροι των ΗΠΑ τρέχουν να διαπραγματευτούν συμφωνίες για να αποφύγουν ζημιές στις οικονομίες τους εν μέσω της συνεχιζόμενης αβεβαιότητας για τις επόμενες κινήσεις του Τραμπ.
Τι θα συμβεί όταν εκπνεύσει η προθεσμία;
Η κυβέρνηση Τραμπ έχει δηλώσει ότι οι εμπορικοί εταίροι που δεν θα καταλήξουν σε συμφωνίες με τις ΗΠΑ θα αντιμετωπίσουν υψηλότερους δασμούς, αλλά υπάρχουν μεγάλα ερωτηματικά σχετικά με το ποιες χώρες θα πληγούν και πόσο σκληρά.
Την Κυριακή, ο Τραμπ δήλωσε ότι θα αρχίσει άμεσα από την επόμενη μέρα να στέλνει επιστολές σε συγκεκριμένες χώρες, περιγράφοντας τους νέους δασμολογικούς συντελεστές, ενώ ανέφερε επίσης ότι έχει σφραγίσει μια σειρά από νέες εμπορικές συμφωνίες.
Ο Τραμπ δήλωσε στους δημοσιογράφους ότι θα στείλει μια επιστολή ή θα συνάψει μια συμφωνία για «τις περισσότερες χώρες», χωρίς να προσδιορίσει κάποια ονομαστικά, μέχρι την Τετάρτη.
Σε συνέντευξή του στο CNN την Κυριακή, ο υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ Σκοτ Μπέσεντ δήλωσε ότι οι χώρες που δεν θα καταλήξουν σε συμφωνία θα βρεθούν αντιμέτωπες με υψηλότερους δασμούς από την 1η Αυγούστου.
Ο Μπέσεντ αμφισβήτησε τον ισχυρισμό ότι η προθεσμία έχει μετακινηθεί και δήλωσε ότι οι δασμοί για τις επηρεαζόμενες χώρες θα «επιστρέψουν» στα επίπεδα που είχαν αρχικά ανακοινωθεί στις 2 Απριλίου.
Την Παρασκευή, ωστόσο, ο Τραμπ άφησε να εννοηθεί ότι οι δασμοί θα μπορούσαν να φθάσουν έως και το 70%, το οποίο θα ήταν υψηλότερο από το μέγιστο ποσοστό του 50 τοις εκατό που περιγράφεται στο σχέδιό του για την «Ημέρα της Απελευθέρωσης».
Επιτείνοντας την αβεβαιότητα, ο Τραμπ απείλησε την Κυριακή να επιβάλει επιπλέον δασμούς 10% στις χώρες που ευθυγραμμίζονται με τις «αντιαμερικανικές πολιτικές» των BRICS, ενός μπλοκ 10 αναδυόμενων οικονομιών, μεταξύ των οποίων η Βραζιλία, η Ρωσία, η Ινδία, η Κίνα και η Νότια Αφρική ως ιδρυτικά μέλη.
«Δεν θα υπάρξουν εξαιρέσεις σε αυτή την πολιτική. Σας ευχαριστούμε για την προσοχή σας σε αυτό το θέμα!» ανέφερε ο Τραμπ σε μια ανάρτηση στην πλατφόρμα του Truth Social.
«Γίνεται όλο και πιο δύσκολο να μαντέψει κανείς τι μπορεί να συμβεί, δεδομένων των αντικρουόμενων πληροφοριών από τον Λευκό Οίκο», δήλωσε στο Al Jazeera η Ντέμπορα Ελμς, επικεφαλής της εμπορικής πολιτικής στο Ίδρυμα Χίνριχ στη Σιγκαπούρη.
«Με την έλλειψη “συμφωνιών” για να ανακοινωθούν πριν από τις 9 Ιουλίου, δεν εκπλήσσομαι που οι ΗΠΑ αφενός εκδίδουν απειλές για νέους, δυνητικά υψηλότερους συντελεστές που θα επιβληθούν με επιστολές και αφετέρου υπονοούν ότι οι προθεσμίες θα μπορούσαν να παραταθούν σε ορισμένους, εάν οι προσφορές θεωρηθούν αρκετά ελκυστικές».
Ποιες χώρες έχουν καταλήξει σε εμπορικές συμφωνίες με τις ΗΠΑ;
Μέχρι στιγμής, μόνο η Κίνα, το Ηνωμένο Βασίλειο και το Βιετνάμ έχουν ανακοινώσει εμπορικές συμφωνίες, οι οποίες έχουν μειώσει τους δασμούς του Τραμπ, αλλά δεν τους έχουν εξαλείψει.
Στο πλαίσιο της συμφωνίας ΗΠΑ-Κίνας, οι δασμοί στα κινεζικά προϊόντα μειώθηκαν από 145% σε 30%, ενώ οι δασμοί στις αμερικανικές εξαγωγές μειώθηκαν από 125% σε 10%.
Η συμφωνία, ωστόσο, ανέστειλε τους υψηλότερους δασμούς μόνο για 90 ημέρες, αντί να τους καταργήσει εντελώς, και άφησε πολλά εκκρεμή ζητήματα μεταξύ των πλευρών άλυτα.
Η συμφωνία του Ηνωμένου Βασιλείου προέβλεπε τη διατήρηση δασμολογικού συντελεστή 10%, ενώ το Βιετνάμ είδε τον δασμό του 46% να αντικαθίσταται από συντελεστή 20% για τις βιετναμέζικες εξαγωγές και δασμό 40% για τη «μεταφόρτωση».
Πολλοί άλλοι βασικοί εμπορικοί εταίροι των ΗΠΑ επιβεβαίωσαν ότι οι διαπραγματεύσεις βρίσκονται σε εξέλιξη, συμπεριλαμβανομένης της Ευρωπαϊκής Ένωσης, του Καναδά, της Ινδίας, της Ιαπωνίας και της Νότιας Κορέας.
Αξιωματούχοι της κυβέρνησης Τραμπ έχουν επισημάνει ότι οι διαπραγματεύσεις επικεντρώνονται κυρίως σε περίπου 18 χώρες χώρες που αποτελούν το μεγαλύτερο μέρος του εμπορικού ελλείμματος των ΗΠΑ.
Την Κυριακή, η Washington Post ανέφερε ότι η ΕΕ, ο μεγαλύτερος εμπορικός εταίρος των ΗΠΑ, εργαζόταν για τη σύναψη μιας «σκελετικής» συμφωνίας που θα ανέβαλε την επίλυση των πιο αμφιλεγόμενων διαφορών τους πριν από την προθεσμία για την αποφυγή του συζητούμενου δασμού 50% του Τραμπ.
Το ινδικό CNBC-TV18 μετέδωσε επίσης την Κυριακή ότι το Νέο Δελχί ανέμενε να οριστικοποιήσει μια «μίνι εμπορική συμφωνία» εντός των επόμενων 24-48 ωρών.
Το δημοσίευμα του CNBC-TV18, που επικαλείται ανώνυμες πηγές, αναφέρει ότι η συμφωνία θα προβλέπει ότι ο μέσος δασμολογικός συντελεστής θα διαμορφωθεί σε περίπου 10%.
Ο Andrew K McAllister, μέλος της ομάδας διεθνούς εμπορίου της Holland & Knight στην Ουάσινγκτον, δήλωσε ότι ενώ ο Τραμπ είναι πιθανό να ανακοινώσει έναν μικρό αριθμό συμφωνιών που θα μοιάζουν με εκείνες που υπογράφηκαν με την Κίνα, το Βιετνάμ και το Ηνωμένο Βασίλειο, οι περισσότερες χώρες πιθανότατα θα αντιμετωπίσουν σημαντικούς οριζόντιους δασμούς.
«Η άποψή μου είναι ότι οι δασμοί ήρθαν για να μείνουν», δήλωσε ο McAllister στο Al Jazeera.
«Θεωρώ ότι το διαπραγματευτικό χαρτί είναι το επίπεδο στο οποίο θα καθοριστεί ο δασμός. Για τις χώρες στις οποίες ο πρόεδρος και η κυβέρνηση θεωρούν τους δασμούς και άλλα μη δασμολογικά εμπόδια κατά των αμερικανικών προϊόντων ως σημαντικά, είναι πολύ πιο πιθανό να επιβάλει υψηλότερα επίπεδα δασμών».
Ποιες θα είναι οι οικονομικές επιπτώσεις του εμπορικού πολέμου του Τραμπ
Οι οικονομολόγοι συμφωνούν ευρέως ότι οι απότομοι δασμοί για μια μεγάλη περίοδο θα ωθήσουν τις τιμές προς τα πάνω και θα εμποδίσουν την ανάπτυξη τόσο της αμερικανικής όσο και της παγκόσμιας οικονομίας.
Η Παγκόσμια Τράπεζα και ο Οργανισμός Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ) υποβάθμισαν τον περασμένο μήνα τις προοπτικές τους για την παγκόσμια οικονομία, μειώνοντας τις προβλέψεις τους από 2,8% σε 2,3% και από 3,3% σε 2,9% αντίστοιχα.
Ταυτόχρονα, η πρόβλεψη των επιπτώσεων του εμπορικού πολέμου του Τραμπ έχει γίνει πιο δύσκολη λόγω των επανειλημμένων ανατροπών της κυβέρνησής του και των αντικρουόμενων σημάτων σχετικά με τους δασμούς.
Οι αυστηρότεροι δασμοί του Τραμπ έχουν τεθεί σε παύση, αν και ένας βασικός δασμός 10% έχει εφαρμοστεί σε όλες τις εισαγωγές των ΗΠΑ και οι εισφορές στις κινεζικές εξαγωγές παραμένουν σε διψήφια επίπεδα.
Η JP Morgan Research εκτίμησε ότι ένας καθολικός δασμός 10% και ένας δασμός 110% στην Κίνα θα μείωνε το παγκόσμιο ακαθάριστο εγχώριο προϊόν (ΑΕΠ) κατά 1%, ενώ το πλήγμα στο ΑΕΠ θα μειωνόταν στο 0,7% στην περίπτωση ενός δασμού 60% στα κινεζικά προϊόντα.
Μέχρι στιγμής, οι επιπτώσεις από τους δασμούς που θεσπίστηκαν είναι μέτριες, αν και οι αναλυτές έχουν προειδοποιήσει ότι ο πληθωρισμός μπορεί ακόμη να απογειωθεί μόλις οι επιχειρήσεις κάψουν τα αποθέματα αποθεμάτων που δημιουργήθηκαν εν αναμονή του υψηλότερου κόστους.
Παρά τους φόβους για απότομες αυξήσεις των τιμών στις ΗΠΑ, ο ετήσιος πληθωρισμός διαμορφώθηκε στο μέτριο 2,3% τον Μάιο, κοντά στον στόχο της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ.
Η αμερικανική χρηματιστηριακή αγορά, αφού υπέστη απότομες απώλειες νωρίτερα φέτος, ανέκαμψε σε ιστορικό υψηλό, ενώ η αμερικανική οικονομία πρόσθεσε 147.000 θέσεις εργασίας τον Ιούνιο, περισσότερο από το αναμενόμενο.
Ωστόσο, άλλα στοιχεία υποδηλώνουν νευρικότητα.
Οι καταναλωτικές δαπάνες μειώθηκαν κατά 0,1% τον Μάιο, σύμφωνα με το υπουργείο Εμπορίου των ΗΠΑ, η πρώτη μείωση από τον Ιανουάριο.
«Όσον αφορά την οικονομία γενικά, δεν ξέρουμε αν περιμένουμε ακόμη το χειρότερο χτύπημα από τους δασμούς», ανέφερε η ολλανδική τράπεζα ING σε σημείωμά της την Παρασκευή.
«Η καθυστέρηση στα επίπεδα των δασμών της Κίνας ήρθε πιθανότατα πάνω στην ώρα για να αποτραπεί μια πιο σοβαρή απειλή ύφεσης. Η τελευταία έκθεση για τις θέσεις εργασίας σίγουρα δεν δείχνει ότι υποχωρεί ο πάτος της αγοράς εργασίας, αν και, αν μιλάμε για χρονοκαθυστέρηση, αυτό είναι συνήθως το τελευταίο σημείο όπου εμφανίζεται η οικονομική ζημιά. Μην ξεχνάτε, ότι το κλίμα παραμένει εύθραυστο».
Διαβάστε ακόμη
Τα επόμενα βήματα και τα οφέλη της ένταξης του ελληνικού Χρηματιστηρίου στο Euronext
Κλιματιστικό: Αυτή είναι η ιδανική θερμοκρασία για δροσιά και οικονομία
Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο Θέμα
Σχολίασε εδώ
Για να σχολιάσεις, χρησιμοποίησε ένα ψευδώνυμο.