Από τότε που το Ισραήλ ξεκίνησε τη συντονισμένη επίθεσή του στο Ιράν, οι εκκλήσεις για αλλαγή καθεστώτος έχουν γίνει πιο ηχηρές, με τον πρόεδρο των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ και τον ισραηλινό πρωθυπουργό Μπενιαμίν Νετανιάχου να εγείρουν τις προηγούμενες ημέρες το ενδεχόμενο να στοχοποιήσουν τον πανίσχυρο ηγέτη της Τεχεράνης, Αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ.
Μέσα στην πληθώρα των αλληλοσυγκρουόμενων δηλώσεών του βέβαια, ο πρόεδρος Τραμπ δήλωσε την Τρίτη ότι οι ΗΠΑ γνωρίζουν ακριβώς πού «κρύβεται» ο ανώτατος ηγέτης του Ιράν, ότι αποτελεί εύκολο στόχο αλλά δεν πρόκειται να τον σκοτώσουν… «τουλάχιστον προς το παρόν».
Σε κάθε περίπτωση, όπως αναφέρει το CNN, πολλοί Ιρανοί έχουν εμπειρία από πρώτο χέρι καθώς οι Ηνωμένες Πολιτείες αλλαγή καθεστώτος στη χώρα τους.
Τι είχε συμβεί:
Πετρελαιοπηγές: Το 1953, οι ΗΠΑ βοήθησαν στη διοργάνωση πραξικοπήματος για την ανατροπή του δημοκρατικά εκλεγμένου πρωθυπουργού του Ιράν Μοχάμεντ Μοσαντέγκ.
Είχε δεσμευτεί να εθνικοποιήσει τις πετρελαιοπηγές της χώρας – μια κίνηση που οι ΗΠΑ και η Μεγάλη Βρετανία είδαν ως σοβαρό πλήγμα, δεδομένης της εξάρτησής τους από το πετρέλαιο της Μέσης Ανατολής.
Στο αποκορύφωμα του Ψυχρού Πολέμου: Η κίνηση εθνικοποίησης θεωρήθηκε δημοφιλής στο Ιράν και νίκη για την τότε ΕΣΣΔ.
Ενίσχυση της κυριαρχίας του Σάχη: Στόχος του πραξικοπήματος ήταν να στηρίξει τον μονάρχη του Ιράν, Μοχάμαντ Ρεζά Παχλαβί, για να κυβερνήσει ως Σάχης του Ιράν και να διορίσει έναν νέο πρωθυπουργό, τον στρατηγό Φαζλολάχ Ζαχεντί.
Το πραξικόπημα: Πριν από το πραξικόπημα, η CIA, μαζί με τη βρετανική Μυστική Υπηρεσία Πληροφοριών (SIS), βοήθησαν στην υποδαύλιση του κύματος κατά του Μοσαντέγκ χρησιμοποιώντας προπαγάνδα. Το 1953, η CIA και η SIS βοήθησαν να συσπειρωθούν οι φιλο-Σαχικές δυνάμεις και οργάνωσαν μεγάλες διαδηλώσεις κατά του Μοσαντέγκ, στις οποίες σύντομα προσχώρησε και ο στρατός.
Αμερικανικά μετρητά: Για να παράσχει στον Ζαχεντί, τον νέο πρωθυπουργό της χώρας, κάποια σταθερότητα, η CIA διέθεσε κρυφά 5.000.000 δολάρια μέσα σε δύο ημέρες από την ανάληψη της εξουσίας, όπως έδειξαν τα έγγραφα.
Αναγνώριση από τις ΗΠΑ: Το 2013 δημοσιεύθηκαν αποχαρακτηρισμένα έγγραφα της CIA, επιβεβαιώνοντας για πρώτη φορά την εμπλοκή της υπηρεσίας. Όμως ο ρόλος των ΗΠΑ ήταν γνωστός: Το 2009, ο πρώην πρόεδρος Μπαράκ Ομπάμα αναγνώρισε τη συμμετοχή στο πραξικόπημα.
Αποτυχία: Μετά την ανατροπή του Μοσαντέγκ, οι ΗΠΑ ενίσχυσαν την υποστήριξή τους στον Παχλαβί για να κυβερνήσει ως Σάχης. Οι Ιρανοί δυσανασχέτησαν με την ξένη ανάμειξη, τροφοδοτώντας το αντιαμερικανικό συναίσθημα στη χώρα για δεκαετίες.
Ισλαμική Επανάσταση: Ο Σάχης έγινε στενός σύμμαχος των ΗΠΑ. Αλλά στα τέλη της δεκαετίας του 1970, εκατομμύρια Ιρανοί κατέβηκαν στους δρόμους κατά του καθεστώτος του, το οποίο θεωρούσαν διεφθαρμένο και παράνομο. Οι κοσμικοί διαδηλωτές αντιτάχθηκαν στον αυταρχισμό του, ενώ οι ισλαμιστές διαδηλωτές αντιτάχθηκαν στην ατζέντα εκσυγχρονισμού του.
Ο Σάχης ανατράπηκε με την ισλαμική επανάσταση του 1979, η οποία έθεσε τέλος στη μοναρχία της χώρας που υποστηριζόταν από τη Δύση και εγκαινίασε την έναρξη της Ισλαμικής Δημοκρατίας και της εξουσίας των κληρικών.
Διαβάστε ακόμη
Μαρία Βερούχη (Edenred): Από τα κουπόνια σίτισης, στις prepaid cards και τις ψηφιακές πλατφόρμες
Κατασχέσεις για πρόστιμα στάθμευσης προ δεκαετίας
Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο Θέμα
Σχολίασε εδώ
Για να σχολιάσεις, χρησιμοποίησε ένα ψευδώνυμο.