Καθώς η μετάλλαξη Όμικρον έρχεται στο επίκεντρο στην Ευρώπη και τις ΗΠΑ, επιστήμονες αναθεωρούν τις προβλέψεις τους για την πανδημία του κορωνοϊού για το επόμενο έτος.
Μόλις λίγες εβδομάδες πριν, οι ειδικοί προέβλεπαν ότι οι χώρες θα αρχίσουν να βγαίνουν από την πανδημία το 2022, έπειτα από τις αναζωπυρώσεις που προκάλεσαν οι μεταλλάξεις Αλφα, Βήτα, Γάμμα και Δέλτα.
Οι πρώτες χώρες που θα έβγαιναν από την πανδημία θα ήταν εκείνες που θα συνδύαζαν υψηλό επίπεδο έκθεσης των πληθυσμών στον ιό μέσω της προσβολής και υψηλή προστασία του πληθυσμού μέσω του εμβολιασμού.
Σε αυτές τις περιοχές, αναμενόταν ότι ο κορωνοϊός θα εξελισσόταν σε ενδημική νόσο, ενδεχομένως με λιγότερο σοβαρές περιοδικές ή εποχικές εκρήξεις.
Τα εμβόλια, τα οποία ήταν διαθέσιμα για μεγάλο μέρος του 2021 στις πλούσιες χώρες, θα έφταναν το επόμενο έτος στο μεγαλύτερο μέρος του παγκόσμιου πληθυσμού.
Ωστόσο, η ταχεία εξάπλωση της υψηλής μεταδοτικότητας μετάλλαξης Όμικρον, η οποία ανιχνεύθηκε στο τέλος του Νοεμβρίου, και η ενδεχομένως μεγαλύτερη ικανότητά της να επαναμολύνει τους ανθρώπους σε σχέση με τις προκατόχους της, υπονομεύουν αυτήν την ελπίδα για την εξέλιξη της πανδημίας.
Ήδη, πολλές χώρες επιστρέφουν στη λήψη μέτρων που είχαν χρησιμοποιηθεί σε προηγούμενες φάσεις της πανδημίας: Ταξιδιωτικοί περιορισμοί, χρήση μάσκας, αποφυγή μεγάλων συναθροίσεων τις ημέρες των γιορτών.
Όπως δηλώνουν στο Reuters ειδικοί λοιμωξιολόγοι, αν και δεν βρισκόμαστε πίσω στην αφετηρία, μεγαλύτερο μέρος του κόσμου θα χρειαστεί να εμβολιαστεί ή να εκτεθεί στον κορωνοϊό για να ξεπεραστεί η πανδημία.
«Οι άνθρωποι έχουν απηυδήσει από την πανδημία και ένας θεός ξέρει πόσο έχω απηυδήσει κι εγώ, αλλά αν δεν καταφέρουμε να πιέσουμε τους ηγέτες μας να αναλάβουν δράση επειγόντως, πραγματικά προβλέπω ότι το 2022 θα είναι μια επανάληψη του 2021», δηλώνει η δρ Angela Rasmussen, ιολόγος της Vaccine and Infectious Disease Organization του University of Saskatchewan του Καναδά.
Ακόμη και αφού ο κορωνοϊός εξελιχθεί σε περισσότερο ενδημική νόσο, νέες μεταλλάξεις θα εμφανίζονται και εποχικές αναζωπυρώσεις θα συμβαίνουν τα επόμενα χρόνια.
«Θα υπάρχει πάντα ένας αριθμός κρουσμάτων του κορωνοϊού, νοσηλειών και θανάτων», δηλώνει ο δρ Amesh Adalja, ειδικός λοιμωξιολόγος του Johns Hopkins Center for Health Security. «Πολλοί άνθρωποι δεν το έχουν αντιληφθεί αυτό».
Η ελπίδα είναι ότι ο ιός θα εξασθενήσει σε σημείο που δεν θα διαταράσσει τη ζωή. Αλλά το να ζεις με τον κορωνοϊό, δεν σημαίνει ότι ο ιός δεν αποτελεί πλέον απειλή.
Αντίθετα, οι άνθρωποι θα πρέπει να είναι έτοιμοι να προσαρμοστούν όταν θα εμφανίζεται η επόμενη μετάλλαξη, δηλώνει ο δρ Tom Frieden, επικεφαλής του Resolve to Save Lives και πρώην διευθυντής του Κέντρου Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων των ΗΠΑ (CDC). «Μπορεί να χρειάζεται σε δεδομένες χρονικές στιγμές να προσδιορίζεται ότι είναι ασφαλέστερο να κάνει κανείς ορισμένα πράγματα σε σχέση με άλλες χρονικές περιόδους».
Από τον πανδημική κορωνοϊό στον ενδημικό
Ορισμένοι επιστήμονες δεν είναι τελείως έτοιμοι να εγκαταλείψουν την ελπίδα ότι ορισμένες περιοχές του κόσμου θα βγουν από την πανδημία τον επόμενο χρόνο. Περισσότερα από 270 εκατ. άνθρωποι έχουν προσβληθεί από τον κορωνοϊό, σύμφωνα με τα στοιχεία του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, ενώ περίπου το 57% του παγκόσμιου πληθυσμού έχει λάβει τουλάχιστον μία δόση εμβολίου, που παρέχει εν δυνάμει προστασία, η οποία δεν υπήρχε πριν από δύο χρόνια.
«Ακόμη και αν αυτή η ανοσία δεν είναι τόσο υψηλή απέναντι στη μετάλλαξη Όμικρον, δεν σημαίνει ότι είναι άχρηστη. Και η ανοσία αυτή είναι περισσότερο αποτελεσματική απέναντι στη σοβαρή νόσηση από ό,τι απέναντι στη μετάδοση», λέει ο δρ David Dowdy, εποιδημιολόγος του Johns Hopkins.
Μέχρι στιγμής, οι περισσότερες από τις μελέτες που ερευνούν την αποτελεσματικότητα των εμβολίων κατά της Όμικρον έχουν επικεντρωθεί στα εξουδετερωτικά αντισώματα, που είναι και ευκολότερο να μετρηθούν. Τα αποτελέσματα των εξετάσεων αίματος από πλήρως εμβολιασμένα άτομα δείχνουν ότι η μετάλλαξη Όμικρον έχει μάθει να ξεφεύγει από τα εξουδετερωτικά αντισώματα που δημιουργούν τα εμβόλια. Αλλά είναι πιθανόν ότι η χορήγηση αναμνηστικής δόσης αποκαθιστά την προστασία.
Στο επίπεδο της κυτταρικής ανοσίας, φαίνεται ότι τα Τ λεμφοκύτταρα παραμένουν ικανά να αναγνωρίσουν την Όμικρον. Πολλοί ειδικοί πιστεύουν ότι αυτή η δεύτερη γραμμή άμυνας θα προλάβει νοσηλείες και θανάτους. «Υπάρχουν ακόμη πολλοί άνθρωποι» που απειλούνται, διότι είναι ακόμη ανεμβολίαστοι, δηλώνει η δρ Celine Gounder, ειδική λοιμωξιολόγος του New York University. Αυτός είναι ένας από τους λόγους, για τους οποίους πιστεύει ότι θα περάσει κάποιος χρόνος μέχρι να περάσουμε από τον πανδημικό κορωνοϊό στον ενδημικό.
Στο μεταξύ, το να ζει κανείς με τον κορωνοϊό το 2022 θα σημαίνει μάλλον αξιολόγηση των τοπικών κινδύνων και ατομική προστασία μέσω του εμβολιασμού, της χρήση μάσκας και της τήρησης των αποστάσεων.
«Όταν θα πάω στα μαγαζιά το απόγευμα, θα βοηθήσει να ξέρω σε τι επίπεδο βρίσκεται ο κορωνοϊός στην κοινότητά μου», δηλώνει ο δρ Robert Wachter, πρόεδρος του Τμήματος Ιατρικής του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνιας (Σαν Φρανσίσκο).
«Δεν θα υπάρχει ένα στάδιο πανδημίας. Θα υπάρχουν διαφορετικά στάδια για διαφορετικούς ανθρώπους και για διαφορετικές περιοχές. Και θα συνεχίσει να είναι έτσι για το ορατό μέλλον».
Διαβάστε ακόμη
Γιώργος Προκοπίου για Ναυπηγεία Σκαραμαγκά: «Ελπίζω να μην μας αρχίσουν φρένο-γκάζι συνέχεια»
BofA: Σημαντική αλλά όχι καταλυτική η απόφαση για τα ελληνικά ομόλογα
ΥΠΟΙΚ: Επιστροφές φόρων «εξπρές» – Πάνω από μισό δισ. σε 5 μήνες