1944: Λειψυδρία απειλεί την Αθήνα, καθώς η προκάτοχος της ΕΥΔΑΠ, η περίφημη ΟΥΛΕΝ, ανακοινώνει ότι το νερό της λίμνης του Μαραθώνα επαρκεί μόνο για εννιά μήνες ακόμη.
Στο πιο πρόσφατο παρελθόν, συγκεκριμένα στις αρχές της δεκαετίας του ’90, η Αθήνα πέρασε τη χειρότερη λειψυδρία στη νεότερη ιστορία της, με τους ταμιευτήρες της Υλίκης και του Μαραθώνα να «στεγνώνουν». Η χειρότερη χρονιά από πλευράς αποθεμάτων ήταν το 1993 και τότε κρίθηκε αναγκαίο να γίνουν διάφορα έργα για την ενίσχυση της ύδρευσης της πρωτεύουσας, όπως το φράγμα και η σήραγγα σύνδεσης με τον ταμιευτήρα του Μόρνου.
Από τότε έχουν περάσει πολλά χρόνια, ωστόσο, σε κάποια σημεία του πλανήτη εξακολουθούν να υπάρχουν μεγάλες, σύγχρονες πόλεις που δεν μπορούν να προσφέρουν αυτό το ύψιστο αγαθό στους κατοίκους τους. Μια από αυτές είναι το Κέιπ Τάουν.
Εκεί, η απλή διαδικασία του ντους γίνεται περιπέτεια, αφού για να πλυθεί κάποιος κάτοικος έχει 1,5 λεπτό ή ακόμα λιγότερο. Το πλύσιμο γίνεται με τη χρήση λεκάνης, καθώς το νερό που χύνεται δεν πρέπει να σπαταληθεί, αλλά στη συνέχεια χρησιμοποιείται για άλλες δουλειές.
Η εντολή προς τους κατοίκους του Κέιπ Τάουν είναι ότι μπορούν να καταναλώνουν ημερησίως έως 50 λίτρα νερό κατ’ άτομο. Για να κάνει κανείς ένα κανονικό μπάνιο απαιτούνται τέσσερις φορές αυτό το νερό, ήτοι 200 λίτρα.
Όπως αναφέρει χαρακτηριστικά στο Bloomberg ένας κάτοικος της πόλης που βρίσκεται στο Νότιο άκρο της Αφρικής, «είμαι πολύ περήφανος που έχουμε μειώσει την ακατανάλωση στα 30 λίτρα ημερησίως. Το νερό του 90λεπτου ντους που μαζεύουμε σε λεκάνες, το χρησιμοποιούμε για τον καθαρισμό της τουαλέτας αντί για καζανάκι, αλλά και για πότισμα των φυτών». Και συμπληρώνει ότι η τελευταία φορά που εκείνος και η γυναίκα του έκαναν μπάνιο, ήταν τρεις μήνες πριν… όταν είχαν πάει στο εξωτερικό.
Η πόλη είναι αντιμέτωπη με τη χειρότερη ξηρασία που έχει καταγραφεί ποτέ, μετά από πολλά χρόνια ιδιαίτερα χαμηλής βροχόπτωσης. Ως εκ τούτου, οι αρχές ανακοίνωσαν ότι ίσως αναγκαστούν να κλείσουν εντελώς το νερό στις 11 Μαΐου – είναι η περίφημη «μέρα μηδέν» – αν τα επίπεδα νερού στους αποθετήρες εξακολουθήσουν να υποχωρούν και η κατανάλωση δεν μειωθεί κι άλλο.
Ήδη έχει ξεσπάσει πανικός και όλοι σπεύδουν να αγοράσουν εμφιαλωμένο. Τα σούπερ μάρκετ έχουν βάλει περιορισμούς που διαφέρουν από κατάστημα σε κατάστημα, στο πόσα πεντόλιτρα μπουκάλια μπορούν να αγοράσουν οι καταναλωτές, όσο υπάρχουν ακόμη μπουκάλια.
Ο κόσμος έχει εγκαταστήσει δεξαμενές για να αποθηκεύει το παραμικρό νερό που πέφτει στις σπάνιες φορές που βρέχει. Πλυντήριο για τα ρούχα φυσικά δεν λειτουργεί πουθενά στην πόλη και τα νοικοκυριά έχουν μόλις 15 λεπτά στη διάθεσή τους μια φορά την εβδομάδα για τη μπουγάδα τους.
Οι κάτοικοι μοιράζονται εμπειρίες και συμβουλές για το «πώς να ζεις σε συνθήκες ξηρασίας» στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Η ομάδα “Water Shedding Western Cape” στο Facebook αριθμεί 154.000 μέλη.
Τις τελευταίες ημέρες, ένα από τα πιο δημοφιλή θέματα που συζήτησε η ομάδα ήταν το πρόβλημα της έντονης δυσοσμίας στις αποχετεύσεις της κουζίνας λόγω της έλλειψης τρεχούμενου νερού, αλλά και το σε ποια σούπερ μάρκετ υπάρχουν ακόμα πεντόλιτρα μπουκάλια. Επίσης ανταλλάσσουν πληροφορίες για το πώς μπορούν να χρησιμοποιούν το νερό που βγαίνει από γεωτρήσεις.
Η ξηρασία έχει καταστρέψει κήπους, ενώ έχει εκτοξεύσει τη δημοφιλία του ψεύτικου, τεχνητού γκαζόν.
Μέσα στην κρίση βέβαια αυξάνεται η δημιουργικότητα και γεννιούνται καινοτόμες ιδέες: Μια γυναίκα που θέλει να κάνει εργασίες ανακαίνισης στο σπίτι της, θα χρησιμοποιήσει νερό απο μια πισίνα για να ανακατέψει το τσιμέντο.
Οι γιατροί πάντως κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου για την εμφάνιση ασθενειών, λόγω μη πλυσίματος των χεριών, ελλιπούς καθαρισμού στα σκεύη που τρώει ο κόσμος ή στις τουαλέτες.
Η κατάσταση φαντάζει πολύ δύσκολη, με τον χειμώνα και την περίοδο των βροχών στο Νότιο ημισφαίριο να απέχει πάνω από τέσσερις μήνες.
Όπως αναφέρουν οι κάτοικοι, η τωρινή ξηρασία τους ανάγκασε να αλλάξουν πολλά, η σημαντικότερη αλλαγή όμως ήταν αυτή: ποτέ ξανά δεν θα θεωρήσουν ξανά το νερό σαν κάτι δεδομένο, καθώς, όπως λένε, παραείναι πολύτιμο…