Κατά 91.000 άτομα αυξήθηκαν οι μισθωτοί του ιδιωτικού τομέα φέτος σε σχέση με πέρυσι, αποτυπώνοντας την τάση η εξαρτημένη εργασία να παίρνει κεφάλι κάθε χρόνο στη χώρα μας, αντίθετα με την αυτοαπασχόληση χωρίς προσωπικό (μπλοκάκια) που καταγράφει μικρή πτώση.

Το ρίσκο της επιχειρηματικότητας, η δύσκολη πρόσβαση σε δανεισμό και η φορολογία με βάση το τεκμαρτό εισόδημα οδήγησαν πολλούς ελεύθερους επαγγελματίες να κλείσουν τα μπλοκάκια τους και να στραφούν προς την εξαρτημένη εργασία.

Σύμφωνα με το Κέντρο Προγραμματισμού και Οικονομικών Ερευνών (ΚΕΠΕ), η αύξηση της μισθωτής εργασίας, η μείωση των αυτοαπασχολούμενων χωρίς προσωπικό και η μικρή αύξηση των αυτοαπασχολούμενων με προσωπικό αποτελούν πειστικές ενδείξεις μεταβολής της σύνθεσης της απασχόλησης, προσεγγίζοντας τη σύνθεση των περισσότερων ευρωπαϊκών χωρών, όπου η αυτοαπασχόληση είναι μικρότερης έκτασης σε σύγκριση με τη χώρα μας.

Η αύξηση των μισθών

Η ανθρωπογεωγραφία των μισθωτών και μη μισθωτών στην Ελλάδα δείχνει, εκτός από την αύξηση των ασφαλισμένων, που οφείλεται κυρίως στη μείωση της ανεργίας, και την αύξηση των μέσων μηνιαίων αποδοχών. Μάλιστα στις μεσαίες και μεγάλες επιχειρήσεις ο μέσος μισθός φέτος έφτασε στα 1.567 ευρώ, ξεπερνώντας και τον στόχο της κυβέρνησης για μέσο μισθό στο σύνολο της οικονομίας στα 1.500 ευρώ.

Σύμφωνα με τα πρόσφατα στοιχεία (Μάρτιος 2025) του Εθνικού Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης (ΕΦΚΑ), που είναι αξιόπιστα καθώς βασίζονται στις Αναλυτικές Περιοδικές Δηλώσεις (ΑΠΔ), οι μισθωτοί ασφαλισμένοι στον ΕΦΚΑ ανέρχονται σε 2.608.857 (από 2.517.636 τον αντίστοιχο μήνα πέρυσι), από τους οποίους οι 1.381.370 είναι άνδρες και οι 1.227.487 γυναίκες.

Ο μέσος μισθός πλήρους απασχόλησης αυξήθηκε για τους άνδρες σε 1.461,95 ευρώ (από 1.413 ευρώ πέρυσι) και για τις γυναίκες σε 1.271,88 ευρώ (από 1.231,57), φέρνοντας στο προσκήνιο το γεγονός ότι στη χώρα μας περισσότερο από άλλες ευρωπαϊκές χώρες παραμένουν οι διαφορές και τα στερεότυπα ανάμεσα στα δύο φύλα. Το ημερομίσθιο για τους άνδρες πλήρους απασχόλησης ανέρχεται σε 82,67 ευρώ και για τις γυναίκες σε 54,79 ευρώ.

Ωστόσο, δύο μέτρα και δύο σταθμά ισχύουν στους μισθούς ανάλογα και με το μέγεθος των επιχειρήσεων. Στις επιχειρήσεις με πάνω από 10 εργαζομένους ο μέσος μισθός για τους άνδρες φτάνει στα 1.567 ευρώ και για τις γυναίκες στα 1.345 ευρώ, ενώ στις μικρές επιχειρήσεις κάτω των 10 ατόμων ο μισθός δεν υπερβαίνει τα 1.023 ευρώ.

Η μερική απασχόληση

Σε δυσμενέστερη θέση ως προς το βιοτικό επίπεδο και την αντιμετώπιση της ακρίβειας βρίσκονται οι 650.263 μισθωτοί που εργάζονται με μερική απασχόληση, καθώς ο μισθός τους κυμαίνεται κατά μέσο όρο στα 558.74 ευρώ. Σε αυτό τον τομέα αριθμητικά οι γυναίκες υπερτερούν των ανδρών: 362.285 (58%) έναντι 267.748 (42%).
Ενδιαφέρον έχουν και τα φετινά στοιχεία του ΕΦΚΑ που αναλύουν τον χάρτη των μη μισθωτών στην Ελλάδα.

Σύμφωνα με το ΚΕΠΕ, το 2024 οι αυτοαπασχολούμενοι χωρίς προσωπικό μειώθηκαν κατά 12.600 φτάνοντας στο 19,4% του συνόλου, μερίδιο που είναι πλέον πολύ κοντά στο ελάχιστο 19,1% που καταγράφηκε το 2022. Από την άλλη, μικρή αύξηση παρουσίασαν οι αυτοαπασχολούμενοι με προσωπικό (1.800) και οι βοηθοί σε οικογενειακή επιχείρηση (700).

Οι ελεύθεροι επαγγελματίες, αυτοαπασχολούμενοι και αγρότες ανέρχονται σήμερα σε 1.423.532, από τους οποίους οι 876.700 είναι άνδρες και οι 546.560 γυναίκες. Από το σύνολο των μη μισθωτών οι 225.915 έχουν παράλληλη μισθωτή απασχόληση. Ο μεγαλύτερος αριθμός ασφαλισμένων συνωστίζεται στις ώριμες ηλικίες (45-49 και 50-54) και αριθμεί περίπου 418.000 άτομα.

Οσον αφορά στους τομείς δραστηριότητά τους, στον πρώην ΟΑΕΕ (έμποροι, επαγγελματίες) ασφαλίζονται 860.831 άτομα, ενώ στον κλάδο των δικηγόρων (ΤΑΝ) 45.745 άτομα – είναι δε ο μόνος κλάδος στον οποίο οι γυναίκες υπερτερούν (27.450) έναντι των ανδρών (18.278). Στον κλάδο των γιατρών (ΤΣΑΥ) ασφαλίζονται 53.741 άτομα, ενώ στους μηχανικούς (ΤΣΜΕΔΕ) 50.289.

Χαμηλές εισφορές

Τα στοιχεία που άπτονται των εισφορών δείχνουν για μία ακόμα φορά ότι η πλειονότητα, πάνω από το 90% των μη μισθωτών, επιλέγει να ασφαλίζεται στη χαμηλότερη και φθηνότερη κατηγορία, με τον κίνδυνο αυτοί οι ασφαλισμένοι να έρθουν αντιμέτωποι με χαμηλές συντάξεις στο τέλος του επαγγελματικού τους βίου.

Ετσι, στην ειδική κατηγορία (την πρώτη πενταετία ασφάλισης) ασφαλίζονται 164.530 άτομα, στην πρώτη, τη χαμηλή, κατηγορία 972.436 άτομα, στη δεύτερη 304.680, στην τρίτη 37.782, στην τέταρτη 30.529, στην πέμπτη 10.386 και στην έκτη, την υψηλότερη, 13.189 άτομα. Σε κάθε περίπτωση, οι εισφορές των μη μισθωτών θα αυξηθούν και το 2026 με βάση τον πληθωρισμό του προηγούμενου έτους, καθώς η εφαρμογή του δείκτη μισθών που θα διπλασίαζε τα ποσά παγώνει μέχρι νεωτέρας.

Σημειώνουμε ότι ο νόμος Κατρούγκαλου (Ν.4387 του 2016), που επέβαλε την πληρωμή εισφορών στο 20% και μάλιστα του συνόλου των εισοδημάτων των ελεύθερων επαγγελματιών, αυτοαπασχολούμενων και αγροτών, προέβλεπε παράλληλα και την αναπροσαρμογή τους από το 2025 και μετά, με βάση τον δείκτη εξέλιξης μισθών.
Δηλαδή από 1/1/2025 θα έπρεπε, βάσει νόμου, να αυξάνονται κατά το ποσοστό αύξησης του δείκτη μισθών, κάτι που θα οδηγούσε σε αυξήσεις πάνω από 4,5% έως 5%, προκαλώντας έντονες αντιδράσεις στους ασφαλισμένους.

Πάντως, με βάση τα σημερινά δεδομένα, οι ειδικοί κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου, καθώς οι χαμηλές εισφορές οδηγούν σε σημαντικά χαμηλές συντάξεις, κάτι που αναμένεται να διαπιστώσουν στο μέλλον χιλιάδες ασφαλισμένοι που επιλέγουν για καταβολή εισφορών τη χαμηλή ασφαλιστική κατηγορία για πολλά χρόνια και μόνο όταν πλησιάζει η ηλικία συνταξιοδότησης ανεβαίνουν κλίμακα, χωρίς αυτό βέβαια να επηρεάζει ιδιαίτερα το ύψος της σύνταξης.

Αλλωστε, με βάση όσα ισχύουν σήμερα, η σύνταξη που θα λάβει κάποιος έπειτα από 40 έτη ασφάλισης, έχοντας επιλέξει τα περισσότερα χρόνια ασφάλισής του στην πρώτη, χαμηλή, ασφαλιστική κατηγορία, δεν θα ξεπερνά τα 860 ευρώ.

Διαβάστε ακόμη

Στα €1.000 τον χρόνο το κόστος από το κυκλοφοριακό για τους οδηγούς – Χάνουν πάνω από 10 ώρες στην κίνηση

Oλιστικό σχέδιο για να αντιμετωπιστεί η στεγαστική κρίση

«Ανάσα» 135 εκατ. ευρώ το χρόνο στον Προϋπολογισμό με την πρόωρη αποπληρωμή χρέους – Σβήνονται τόκοι 1,6 δισ.

Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο Θέμα