Σε ολόκληρη την Ευρώπη, το τοπίο των εταιρικών αποδοχών ετοιμάζεται να αλλάξει. Με την Οδηγία της ΕΕ για τη Διαφάνεια των Αμοιβών να πρέπει να εφαρμοστεί έως τον Ιούνιο του 2026, οι εταιρείες θα υποχρεωθούν να δημοσιοποιούν τα επίπεδα αμοιβών για συγκρίσιμους ρόλους, να εξηγούν τυχόν διαφορές που υπερβαίνουν το πέντε τοις εκατό και να διασφαλίζουν ότι οι πολιτικές αμοιβών βασίζονται σε αντικειμενικά, ουδέτερα ως προς το φύλο κριτήρια. Αυτό που ξεκίνησε ως μια τεχνική πρωτοβουλία HR εξελίσσεται σε ένα ευρύτερο κίνημα προς την ισότητα, τη λογοδοσία και τη διασυνοριακή συγκρισιμότητα στον τρόπο με τον οποίο οι οργανισμοί αποτιμούν τους ανθρώπους τους.

Ένα από τα πιο μεταμορφωτικά αποτελέσματα της Οδηγίας θα είναι η αυξημένη ορατότητα μεταξύ των ευρωπαϊκών αγορών. Για χρόνια, οι επαγγελματίες στα χρηματοοικονομικά και το treasury δεν είχαν σαφή εικόνα για το πώς αμείβονται οι ρόλοι τους σε άλλες χώρες ή κλάδους. Η Οδηγία εισάγει ένα νέο επίπεδο διαφάνειας, επιτρέποντας σε έναν treasurer στην Αθήνα, έναν αναλυτή στο Ρότερνταμ ή έναν risk manager στο Μιλάνο να κατανοούν πώς ευθυγραμμίζεται η εργασία τους και πώς συγκρίνονται οι αμοιβές τους σε όλη την Ευρώπη. Θα δημιουργήσει ένα πιο ενημερωμένο και πιο ευέλικτο εργατικό δυναμικό, καθώς εργαζόμενοι και εργοδότες θα στηρίζουν τις αποδοχές σε συνεπή ευρωπαϊκά πρότυπα και όχι σε κατακερματισμένα τοπικά συστήματα.

«Ως Ελληνίδα επαγγελματίας που έχει εργαστεί στην Ολλανδία και στο Βέλγιο, έχω δει πώς η διαφάνεια στις αμοιβές μπορεί να επαναπροσδιορίσει τη δικαιοσύνη και τις ευκαιρίες στον χώρο εργασίας», αναφέρει η Δομνική Μελλίου, ειδικός treasury και μέλος του HAT. «Όταν οι εργαζόμενοι έχουν πρόσβαση σε σαφή, συγκρίσιμα δεδομένα αμοιβών, ενδυναμώνονται να λαμβάνουν ενημερωμένες αποφάσεις καριέρας και να μετακινούνται διασυνοριακά γνωρίζοντας ότι η αξία τους αξιολογείται βάσει της αξιοσύνης τους, όχι της γεωγραφίας. Στον χώρο του treasury, όπου οι ρόλοι και οι ευθύνες συχνά διαφέρουν μεταξύ αγορών, η διαφάνεια προσφέρει επίσης καλύτερη κατανόηση της συμβολής και της επαγγελματικής εξέλιξης. Τελικά, πρόκειται για την ενίσχυση της εμπιστοσύνης, της ανταγωνιστικότητας και της μακροπρόθεσμης βιωσιμότητας των ευρωπαϊκών οργανισμών.».

Η αυξημένη συγκρισιμότητα θα βοηθήσει επίσης τις πολυεθνικές που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα να ευθυγραμμίσουν τα επίπεδα αμοιβών με τα ευρωπαϊκά πρότυπα. Για κλάδους όπως η ναυτιλία, η ενέργεια και η βιομηχανία—όπου η Ελλάδα ανταγωνίζεται παγκοσμίως για εξειδικευμένο προσωπικό—η εναρμόνιση των πρακτικών αμοιβών θα είναι κρίσιμη για τη διατήρηση ταλέντων και την προσέλκυση νεότερων επαγγελματιών, οι οποίοι δίνουν μεγάλη αξία στη δικαιοσύνη και τη διαφάνεια, πέρα από την επαγγελματική ανέλιξη.

Η Οδηγία στοχεύει επίσης σε μία από τις πιο επίμονες ανισότητες της Ευρώπης: το έμφυλο μισθολογικό χάσμα, που παραμένει άνω του 12% σε επίπεδο ΕΕ. Οι εργοδότες θα πρέπει να δημοσιεύουν δεδομένα, να αιτιολογούν αποκλίσεις και να λαμβάνουν διορθωτικά μέτρα όπου διαπιστώνονται ανισότητες. Είναι ένας πολυαναμενόμενος μηχανισμός δικαιοσύνης και μια ευκαιρία που καλεί όλους τους επαγγελματίες, ανεξαρτήτως φύλου, να αναλάβουν ευθύνη για την πρόοδο.
«Ως κάποιος που έχει περάσει από τον τραπεζικό κλάδο, τα FMCG, τη ναυτιλία και πλέον τις προηγμένες τεχνολογικές βιομηχανίες, έχω δει πώς η κουλτούρα και η διαφάνεια διαμορφώνουν τις ευκαιρίες», αναφέρει ο Γιάννης Λέφας, Αντιπρόεδρος του Hellenic Association of Treasurers – Σύνδεσμος Ελλήνων Χρηματοοικονομολόγων.
«Η αντιμετώπιση του έμφυλου μισθολογικού χάσματος δεν είναι γυναικείο ζήτημα• είναι επαγγελματικό και ηθικό ζήτημα για όλους μας. Για τους άνδρες ηγέτες στον χώρο των χρηματοοικονομικών, είναι απαραίτητο να αναγνωρίσουμε και να δράσουμε απέναντι σε αυτές τις ανισότητες. Η διαφάνεια μας βοηθά να δημιουργήσουμε ομάδες όπου η συμβολή—όχι οι περιστάσεις—καθορίζει την ανταμοιβή.»

«Η εμπειρία στην ολλανδική αγορά δείχνει ότι η διαφάνεια από μόνη της δεν αρκεί», συμπληρώνει η Μελλίου. «Έχει ανοίξει σημαντικές συζητήσεις και έχει ενισχύσει την εμπιστοσύνη, αλλά η διαρκής πρόοδος εξαρτάται από το πόσο συνεπείς είναι οι οργανισμοί στο να ενεργούν πάνω στα δεδομένα αμοιβών που διαθέτουν. Η πραγματική ισότητα έρχεται όταν η διαφάνεια συνοδεύεται από λογοδοσία και σταθερή προσπάθεια—εξασφαλίζοντας ότι η δικαιοσύνη γίνεται πράξη, όχι μόνο αρχή.»
Καθώς η διαφάνεια καθιερώνεται ως νέο πρότυπο, μπορεί επίσης να διορθώσει μακροχρόνιες ανισορροπίες μέσα στις ίδιες τις χρηματοοικονομικές λειτουργίες. Οι ομάδες Accounting και FP&A συνήθως έχουν μεγαλύτερο αριθμό στελεχών και μεγαλύτερη ορατότητα, ενώ το Treasury, αν και μικρότερο, φέρει δυσανάλογα υψηλή στρατηγική ευθύνη, διαχειριζόμενο ρευστότητα, χρηματοδότηση και χρηματοοικονομικό κίνδυνο σε όλο τον οργανισμό. Τα σαφέστερα δεδομένα αμοιβών θα συμβάλουν στην ανάδειξη αυτής της ανισορροπίας, δείχνοντας ότι η επίδραση του Treasury συχνά υπερβαίνει το μέγεθός του.

«Οι ομάδες Treasury λειτουργούν στο επίκεντρο του κινδύνου και της στρατηγικής, αλλά η συμβολή τους συχνά κρύβεται πίσω από τους αριθμούς», προσθέτει ο Λέφας.
«Όταν τα συστήματα αμοιβών γίνονται διαφανή, η αγορά αρχίζει να βλέπει τι πραγματικά προσφέρουν οι treasurers—ανθεκτικότητα, σταθερότητα και δημιουργία αξίας. Αυτή η ορατότητα θα βοηθήσει να προσελκύσουμε τη νέα γενιά επαγγελματιών στον κλάδο μας.»

Ο Hellenic Association of Treasurers – Σύνδεσμος Ελλήνων Χρηματοοικονομολόγων (HAT) αντιμετωπίζει την Οδηγία για τη Διαφάνεια των Αμοιβών όχι απλώς ως κανονιστική απαίτηση, αλλά ως στρατηγική ευκαιρία που ευθυγραμμίζει τη δικαιοσύνη, την ένταξη και την ανταγωνιστικότητα. Για την Ελλάδα, η έγκαιρη υιοθέτηση αυτών των προτύπων θα ενισχύσει την αξιοπιστία στις ευρωπαϊκές αγορές και θα στηρίξει μια νέα κουλτούρα αναγνώρισης βάσει αξιοκρατίας σε όλους τους κλάδους.
Η διαφάνεια, τελικά, είναι κάτι παραπάνω από μία δημοσιοποίηση. Είναι μια δήλωση αξιών: ότι η εργασία πρέπει να ανταμείβεται με τους ίδιους όρους, παντού και για όλους. Και σε αυτήν την αρχή βρίσκεται τόσο η δικαιοσύνη για τα άτομα όσο και το ανανεωμένο κύρος του επαγγέλματος του Treasury στην καρδιά της σύγχρονης χρηματοοικονομικής λειτουργίας.

*Από τον Hellenic Association of Treasurers – Σύνδεσμος Ελλήνων Χρηματοοικονομολόγων (HAT)
Με σχόλια από τον Ιωάννη Λέφα, Αντιπρόεδρο HAT, και Δομνική Μελλίου, μέλος ΗΑΤ.