«Η συγκυρία ήταν η καλύτερη δυνατή. Η μονάδα βιοαερίου για παραγωγή ενέργειας επιτελεί τον αρχικό στόχο δημιουργίας της, δηλαδή την περιβαλλοντική διαχείριση των αποβλήτων μας και του ορού γάλακτος. Αλλά, ταυτόχρονα, με τον Αρμαγεδδώνα των αυξήσεων στην ενέργεια, μας βοήθησε πολύ για να συγκρατήσουμε τα λειτουργικά μας έξοδα. Έτσι, μπορούμε να κρατήσουμε χαμηλά τις τιμές των προϊόντων μας. Ως είδος βασικής ανάγκης, προσπαθούμε να μην μετακυλύουμε στον τελικό καταναλωτή τις υπέρογκες αυξήσεις που έχουμε υποστεί».
Ο Κωνσταντίνος Τραγούδας, υπεύθυνος αειφόρου ανάπτυξης στην Κρι Κρι, περιγράφει στο newmoney πώς η απόφαση να κατασκευαστεί μία μονάδα περιβαλλοντικής διαχείρισης των αποβλήτων των εργoστασίων «θωράκισε» την εταιρεία απέναντι στην εκτίναξη του ενεργειακού κόστους.
Η μονάδα παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας με βιοαέριο, επένδυση ύψους 6 εκατομμυρίων ευρώ που χρηματοδοτήθηκε με ιδία κεφάλαια, ξεκίνησε να λειτουργεί πλήρως το καλοκαίρι. Έχει δυνατότητα συνολικής παραγωγής 8.000 MW ετησίως και ήδη εξοικονομεί 10-15% της κατανάλωσης φυσικού αερίου στο εργοστάσιο της Κρι Κρι.
Παράλληλα, στη στέγη έχουν τοποθετηθεί φωτοβολταϊκά 1 MW, που θα οδηγήσουν σε μείωση του κόστους ηλεκτρικής ενέργειας κατά 6%.
«Προσπαθούμε, επίσης, να προσθέσουμε επιπλέον φωτοβολταϊκά 2 MW» προσθέτει ο Κ. Τραγούδας. «Δυστυχώς, όμως, το δίκτυο του ΔΕΔΔΗΕ είναι κορεσμένο και δεν έχουμε λάβει, ακόμα, σχετική αδειοδότηση. Όλη η ομάδα του εργοστασίου προσπαθεί να εφαρμόσει μέτρα εξοικονόμησης ενέργειας. Έχουμε αλλάξει όλους τους λαμπτήρες με LED, προχωρούμε σε μονώσεις, κάνουμε παρεμβάσεις συντήρησης στους αγωγούς. Ήδη, έχουμε τα πρώτα αποτελέσματα καθώς βλέπουμε ότι έχει μειωθεί η κατανάλωση της ηλεκτρικής ενέργειας.»
Λίγα χιλιόμετρα πιο μακριά, στη στέγη του εργοστασίου της εταιρείας παρασκευής απορρυπαντικών FLOS, στη Βιομηχανική Περιοχή Σερρών, λειτουργεί – από τον Μάιο- φωτοβολταϊκός σταθμός παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας 300kW με netmetering.
«Το 2019 υποβάλλαμε στο ΔΕΔΔΗΕ αίτημα αδειοδότησης για να συνδέσουμε μία μονάδα φωτοβολταϊκών από τη στέγη του εργοστασίου στο εθνικό δίκτυο» περιγράφει στο newmoney ο Κωνσταντίνος Παπαπαναγιώτου, διευθύνων σύμβουλος της FLOS. «Είχαμε προβλέψει ότι η ενέργεια θα γίνει πιο ακριβή και γνωρίζαμε ότι υπάρχει σοβαρή καθυστέρηση στην αδειοδότηση τέτοιων έργων, γιατί τα δίκτυα στην Ελλάδα είναι κορεσμένα.»
Η FLOS διαθέτει μία καθετοποιημένη μονάδα παρασκευής απορρυπαντικών για οικιακή και επαγγελματική χρήση και των συσκευασιών τους, μονάδα που είναι ιδιαίτερα ενεργοβόρα λόγω της φύσης των παραγόμενων προϊόντων. Φέτος, λόγω της εκτίναξης της τιμής του φυσικού αερίου αναγκάστηκε να σταματήσει την καύση φυσικού αερίου και έχει επιστρέψει στην χρήση πετρελαίου. Παράλληλα, η λειτουργία των φωτοβολταϊκών έχει μηδενίσει, ουσιαστικά, το κόστος της ηλεκτρικής ενέργειας που χρησιμοποιεί.
«Με τη λειτουργία των φωτοβολταϊκών, ουσιαστικά μηδενίσαμε το κόστος του ρεύματος που καταναλώνουμε και εξοικονομούμε περίπου 10.000 ευρώ κάθε μήνα» μας είπε ο Κ. Παπαπαναγιώτου. «Η κατασκευή της μονάδας χρηματοδοτήθηκε από ιδία κεφάλαια και τραπεζικό δανεισμό.»
Εξαιρέσεις του κανόνα
Οι εταιρείες Κρι Κρι και FLOS αποτελούν εξαίρεση στο γενικό κανόνα ότι η ενεργειακή κρίση κατέλαβε εξαπίνης τις περισσότερες ελληνικές επιχειρήσεις.
Στη βιομηχανία, οι μεγάλες παραγωγικές μονάδες είχαν προχωρήσει- ήδη προ κρίσης- σε μέτρα εξοικονόμησης ενέργειας, στο πλαίσιο και των ενεργειών για την προώθηση της βιωσιμότητας και της πράσινης ανάπτυξης.
«Σε όσες βιομηχανίες το ενεργειακό κόστος αποτελεί κρίσιμη μεταβλητή της ανταγωνιστικότητάς τους, φέτος, έχει γίνει στροφή από την χρήση φυσικού αερίου σε άλλα ορυκτά καύσιμα ή σε ανανεώσιμες πηγές» εξηγούν στο newmoney κύκλοι της βιομηχανίας και συμπληρώνουν ότι «πρέπει με κάθε τρόπο να αποφευχθεί ο κίνδυνος μείωσης της παραγωγής, καθώς κάτι τέτοιο θα πλήξει καίρια τις αλυσίδες αξίας της ελληνικής οικονομίας.»
Στον τομέα της μικρομεσαίας μεταποίησης, όμως, οι περισσότερες επιχειρήσεις «τρέχουν τώρα και δεν φτάνουν», όπως περιγράφουν στο newmoney παράγοντες της αγοράς. Κάποιες προχωρούν σε αποσπασματικές κινήσεις, όπως η εγκατάσταση λαμπτήρων LED.
Η λύση που προκρίνουν οι περισσότερες παραγωγικές μονάδες είναι να προσπαθούν να προχωρήσουν σε παραγωγή ενέργειας με ιδία μέσα, κυρίως με την τοποθέτηση φωτοβολταϊκών στις εγκαταστάσεις τους. Εκεί, όμως, έρχονται αντιμέτωπες με μεγάλες καθυστερήσεις στις αδειοδοτήσεις.
Το newmoney απεύθυνε σχετικό ερώτημα στον ΔΕΔΔΗΕ, που από την πλευρά του, τονίζει ότι μέσα στα έτη 2020 και 2021 συνέδεσε πάνω από 3.300 σταθμούς ΑΠΕ και το πρώτο επτάμηνο του 2022 συνέδεσε άλλους 2.130 σταθμούς.
«Πέραν αυτών, ισχύς επιπλέον περίπου 2,5GW επίκειται να συνδεθεί στο δίκτυο μέσα στα αμέσως επόμενα χρόνια, δεδομένου ότι ο ΔΕΔΔΗΕ έχει ήδη υπογράψει συμβάσεις σύνδεσης με υποψήφιους παραγωγούς για σταθμούς ΑΠΕ ισχύος 1,7GW και έχει χορηγήσει επιπλέον Οριστικές Προσφορές Σύνδεσης για σταθμούς ισχύος 0,7GW» τονίζει στο newmoney ο αναπληρωτής διευθύνων σύμβουλος του ΔΕΔΔΗΕ, Ηρακλής Μενεγάτος.
Με βάση εκτιμήσεις του ΔΕΔΔΗΕ, επιπλέον ισχύς της τάξης των 2GW μπορεί να συνδεθεί στο δίκτυο, μετά την πρόσφατη κυβερνητική απόφαση για επιπλέον διάθεση ισχύος για σταθμούς ΑΠΕ μικρής ισχύος (ειδικό πρόγραμμα ανάπτυξης ΦΒ και σταθμών netmetering, με αξιοποίηση και της δυνατότητας μηδενικής έγχυσης στο δίκτυο), αυξάνοντας έτσι το περιθώριο εγκατάστασης σταθμών για νοικοκυριά και επιχειρήσεις.
«Παράλληλα, ο ΔΕΔΔΗΕ προχωρά σε ένα πρόγραμμα ενίσχυσης του δικτύου και σε υλοποίηση μελετών για την εξεύρεση λύσεων για την περαιτέρω επαύξηση των σταθμών που συνδέονται στο δίκτυο, αξιοποιώντας είτε λύσεις μη έγχυσης ενέργειας στο δίκτυο (για αυτοπαραγωγούς), είτε μικρού περιορισμού της μέγιστης ισχύος έγχυσης, είτε ακόμα και την υιοθέτηση καινοτόμου εξοπλισμού που θα βελτιώνει τη συμπεριφορά των συνδεόμενων σταθμών ΑΠΕ» προσθέτει ο Η. Μενεγάτος.
«Μουδιασμένοι» οι φορείς
Η ενεργειακή κρίση δεν έχει αιφνιδιάσει μόνο τους επιχειρηματίες, αλλά και τους φορείς που τους εκπροσωπούν. Στη σχετική έρευνα που έκανε το newmoney, διαπιστώσαμε ότι και το καλοκαίρι κύλησε χωρίς να υπάρξει προεργασία, ώστε να γίνουν συγκεκριμένες και ολοκληρωμένες προτάσεις εξοικονόμησης ενέργειας από την πλευρά των επιχειρήσεων.
Είναι χαρακτηριστική η περίπτωση των εμπορικών συλλόγων, η πλειοψηφία των οποίων απολαμβάνει, ακόμα, «το μεγάλο ελληνικό καλοκαίρι.»
«Υπάρχουν καταστήματα δύο ταχυτήτων» αναφέρουν χαρακτηριστικά στο newmoney παράγοντες του εμπορικού κόσμου. «Τα καταστήματα που βρίσκονται σε τουριστικές περιοχές και έχουν δει τις δουλειές τους να εκτοξεύονται. Και αυτά που δεν βρίσκονται σε τουριστικές περιοχές και ο τζίρος τους έχει μειωθεί αισθητά. Τα τελευταία προχωρούν – αναγκαστικά- σε μείωση της ενεργειακής κατανάλωσης, με μέτρα όπως ο περιορισμός της χρήσης των κλιματιστικών.»
Στη μεγάλη εικόνα, πάντως, ο εμπορικός κόσμος δεν έχει ξεκινήσει τη συζήτηση για οργανωμένη μείωση της κατανάλωσης, με μέτρα όπως το σβήσιμο των φώτων μετά το κλείσιμο, ο περιορισμός της χρήσης επιγραφών νέον και η εισαγωγή μηχανισμών αυτόματου κλεισίματος των θυρών, μέτρα που ήδη εφαρμόζονται σε άλλες χώρες της Ευρώπης.
Επίσης, οι Έλληνες έμποροι εκφράζουν -καταρχάς- προβληματισμό για τις σκοτεινές βιτρίνες. «Ο φωτισμός των καταστημάτων, όπως και ο φωτισμός των δρόμων, δεν είναι μόνο θέμα εμπορίου, αλλά και ασφάλειας. Οι φωτισμένες βιτρίνες συμβάλλουν στον περιορισμό της εγκληματικότητας» τονίζουν στο newmoney παράγοντες της αγοράς.
Ενεργειακές κοινότητες
Σε συλλογικό επίπεδο, οι «ενεργειακές κοινότητες» θα μπορούσαν να είναι μία λύση για τις επιχειρήσεις. Οι ενεργειακές κοινότητες είναι τοπικοί αστικοί συνεταιρισμοί, μέσω των οποίων φυσικά ή νομικά πρόσωπα μπορούν να δραστηριοποιηθούν στον ενεργειακό τομέα, αξιοποιώντας τις καθαρές πηγές ενέργειας.
Μία τέτοια λύση εξετάζει η ΓΣΕΒΕΕ, αν και η όλη προσπάθεια είναι ακόμα στα σπάργανα. «Η ΓΣΕΒΕΕ έχει δώσει εντολή στο Ινστιτούτο Μικρών Επιχειρήσεων (ΙΜΕ) να εξετάσει τη δυνατότητα σχηματισμού κοινοπραξίας για την παραγωγή με φωτοβολταϊκά και διανομή στις επιχειρήσεις ηλεκτρικής ενέργειας από τις κατά τόπους Ομοσπονδίες της ΓΣΕΒΕΕ. Θα ξεκινήσουμε διερευνώντας το νομικό πλαίσιο και αν υπάρχει η δυνατότητα να δομηθούν “ενεργειακές κοινότητες” από τις κατά τόπους Ομοσπονδίες» δήλωσε στο newmoney ο πρόεδρος της ΓΣΕΒΕΕ, Γεώργιος Καββαθάς.
Επίσης, δίνοντας η ίδια το παράδειγμα, η ΓΣΕΒΕΕ προχώρησε σε αντικατάσταση όλων των λαμπτήρων με LED στο κεντρικό της κτίριο εμβαδού 3,5 χιλιάδων τ.μ., «ανέβασε» το θερμοστάτη και περιόρισε τη λειτουργία μονάδων ψύξης στους χώρους όπου είναι απολύτως απαραίτητο.
Σήμα κινδύνου εκπέμπουν οι εξαγωγείς
Η κατακερματισμένη ενεργειακή πολιτική της Ευρώπης προκαλεί και προβλήματα ανταγωνιστικότητας στις ελληνικές επιχειρήσεις, όπως τονίζει στο newmoney ο πρόεδρος του Συνδέσμου Εξαγωγέων Βορείου Ελλάδος (ΣΕΒΕ), Συμεών Διαμαντίδης.
Με δεδομένη την απόφαση της Ε.Ε. να επιτρέψει σε Ισπανία και Πορτογαλία να χρηματοδοτήσουν τους τοπικούς παραγωγούς ενέργειας, την ύπαρξη επιδοτήσεων σε χώρες όπως η Βουλγαρία, αλλά και το κατά 20-25% φθηνότερο ρεύμα στην Τουρκία «γίνεται αντιληπτό ότι οι άμεσοι ανταγωνιστές μας αποκτούν σημαντικό πλεονέκτημα έναντι ημών» σημειώνει ο Σ. Διαμαντίδης.
«Προβλέπεται ένας δύσκολος χειμώνας και υπάρχει έντονος προβληματισμός στις εξαγωγικές επιχειρήσεις διότι κινδυνεύει αφενός η βιωσιμότητά τους και αφετέρου η ανακοπή της ανοδικής πορείας των εξαγωγών. Ο ΣΕΒΕ, λειτουργώντας πάντα ως προασπιστής των συμφερόντων των ελληνικών επιχειρήσεων, έχει καταθέσει συγκεκριμένες προτάσεις στην Πολιτεία ώστε να διασφαλιστεί η αύξηση των εξαγωγών και η βελτίωση της ελληνικής οικονομίας» καταλήγει ο Σ. Διαμαντίδης.
*Στην κεντρική φωτογραφία η μονάδα βιοαερίου για την παραγωγή ενέργειας στο εργοστάσιο της Κρι Κρι
Διαβάστε ακόμη:
Ώρα της κρίσης για την ενέργεια: Στο επίκεντρο το ελληνικό μοντέλο για πλαφόν στις τιμές
Όλα όσα θα δούμε στην παρουσίαση της Apple στις 7 Σεπτεμβρίου
Η χαρτογράφηση των θαλάσσιων εμπορικών διαδρομών των ρωσικών εξαγωγών