Στο Dobbelhoeve του North-Brabant της Ολλανδίας, το γάλα από τις αγελάδες του αγροκτήματος καταλήγει στα μπουκάλια χωρίς να φεύγει ποτέ από το αγρόκτημα.
Οι αγελάδες αρμέγονται, το γάλα μεταφέρεται μέσω ενός ειδικού συστήματος στη μονάδα επεξεργασίας και λίγες ώρες μετά καταλήγει στις συσκευασίες και στα ράφια του καταστήματος με αγροτικά προϊόντα, που επίσης βρίσκεται εντός του αγροκτήματος.
Το σύστημα ονομάζεται σύστημα Lely Orbiter και είναι το πρώτο που λειτουργεί στην Ολλανδία. Παράγει 1.000.000 λίτρα βιολογικά, δίκαια, άμεσα και αγνά γαλακτοκομικά προϊόντα και έχει διπλασιάσει την αξία του γάλακτος. Η ποιότητα και η γεύση του γάλακτος προστατεύονται, επειδή η άμεση επεξεργασία στο αγρόκτημα είναι πολύ πιο γρήγορη και προσφέρει μια συντομότερη διαδρομή από την αγελάδα στον καταναλωτή. Οι καταναλωτές μπορούν να εντοπίσουν την προέλευση των γαλακτοκομικών προϊόντων σε επίπεδο ατομικής αγελάδας.
Στην Ένωση Βιώσιμης Αλυσίδας Αξίας Χοιρινού (Sustainable Pork Value Chain Association, KDV) κάθε γουρούνι έχει ένα «σκουλαρίκι» με τσιπάκι, που παρακολουθεί ψηφιακά τα ζώα από τη γέννηση έως τη σφαγή. Είναι μία πρωτοποριακή εφαρμογή έξυπνης κτηνοτροφίας, που επιτρέπει την ελαχιστοποίηση χρήσης αντιβιοτικών, αφού ο όγκος των δεδομένων που συλλέγονται επιτρέπουν την καλύτερη διαχείριση και προστασία των ζώων.
Το 2007, ο αγρότης Jaap Korteweg ξεκίνησε την προσπάθεια παρασκευής κρέατος με φυτική προέλευση. Δέκα χρόνια μετά, ο «Χορτοφάγος Χασάπης» (Vegetarian Butcher) είχε έσοδα 20 εκατομμυρίων ευρώ και την επόμενη χρονιά εξαγοράστηκε από τη Unilever με τα προϊόντα του να ταξιδεύουν πλέον σε όλο τον κόσμο.
Τα παραπάνω είναι παραδείγματα που εξηγούν πώς η Ολλανδία -με την περιορισμένη έκταση και το «βόρειο» κλίμα- έχει καταφέρει να αναδειχθεί σε μία αγροτική υπερδύναμη, με το τζίρο της βιομηχανίας τροφίμων να αγγίζει τα 29 δισεκατομμύρια ευρώ.
«Αυτή η μικρή χώρα ταΐζει τον κόσμο» τιτλοφορείται αφιέρωμα του National Geographic, που παρουσιάζει τα επιτεύγματα της ολλανδικής γεωργίας.
Το μυστικό πίσω από όλες αυτές τις επιτυχίες είναι η καινοτομία και «το μοντέλο της τριπλής έλικας στην πράξη» εξηγεί στο newmoney ένας από τους παράγοντες αυτής της επιτυχίας, ο Geert Wilms, διευθυντής της Ένωσης Παραγωγών Nότιας Ολλανδίας, της επαρχίας Brabant, που αριθμεί πάνω από 12.000 μέλη.
«Η Ένωσή μας είναι μία συνεργασία αγροτών, τοπικής κυβέρνησης, ακαδημαϊκής κοινότητας και ερευνητικών ινστιτούτων» τονίζει. «Για παράδειγμα, εδώ και μία δεκαετία, δουλεύουμε πάνω σε λύσεις για να διατηρήσουμε το ίδιο ύψος παραγωγής χωρίς την χρήση των χημικών που χρησιμοποιούσαμε παλαιότερα. Ήδη, έχουμε τα πρώτα αποτελέσματα σε κάποιες καλλιέργειες με την χρήση φυσικών εχθρών ενάντια στα ζιζάνια, γνώση που μας παρείχαν ερευνητικά ινστιτούτα. Ανάλογες κινήσεις γίνονται τα τελευταία πέντε χρόνια για την αντιμετώπιση της ξηρασίας, με την χρήση της ακριβούς άρδευσης σε πατατοκαλλιέργειες».
Επόμενος στόχος, είναι η μείωση του ενεργειακού κόστους.
«Με την έκρηξη του κόστους του φυσικού αερίου που χρησιμοποιούταν κατά κόρον στα θερμοκήπια, οι αγρότες στρέφονται σε νέα, καινοτόμα έργα για να το αντικαταστήσουν» σημειώνει ο Geert Wilms. «Κάποιοι έχουν προσλάβει συμβούλους για να ετοιμάσουν μελέτες εκτίμησης πιθανής χρήσης υδρογόνου και ετοιμάζονται να το εισάγουν στα θερμοκήπιά τους τον επόμενο χρόνο ή το 2024. Το κόστος για όλα αυτά τα έργα καλύπτεται εν μέρει από τους αγρότες και εν μέρει από το κράτος.»
Οι δυνατότητες της Ελλάδας
Ο Geert Wilms μετείχε στο 5ο διεθνές συνέδριο αγροτεχνολογίας του AgriBusiness Forum με τίτλο «Επισιτιστική ασφάλεια και επάρκεια σε περιόδους αβεβαιότητας» για να παρουσιάσει στους παράγοντες του ελληνικού αγροτικού τομέα τις μεθόδους που ακολουθεί η Ένωση της Brabant. Όπως ήταν φυσικό, τον ρωτήσαμε αν πιστεύει ότι και στην Ελλάδα μπορούν να εφαρμοστούν ανάλογες μέθοδοι.
«Ναι το πιστεύω» μας απάντησε. «Η Ελλάδα είναι μία μεγάλη χώρα, με διαφορετικά τοπία και αυτό σημαίνει διαφορετικές ευκαιρίες. Το ζητούμενο είναι να τίθενται μακροπρόθεσμοι στόχοι, σε βάθος 20-30 ετών, και να μην υπάρχει η προσδοκία ότι θα φτάσουμε απευθείας στους στόχους, αλλά να κάνουμε μικρά βήματα μέχρι να τους πετύχουμε. Πρέπει να υπάρχει στενή συνεργασία ανάμεσα στα ερευνητικά ινστιτούτα, τα πανεπιστήμια, τους αγρότες, τις επιχειρήσεις και την κυβέρνηση. Επίσης, χρειάζονται οι οραματιστές. Εμείς θέσαμε τους πρώτους μας στόχους μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο. Είπαμε ότι δε θέλουμε να ξαναζήσουμε πείνα. Και αρχίσαμε να δουλεύουμε για αυτό τον στόχο. Τώρα, ο στόχος είναι να αποκτήσουμε κυκλική γεωργία και κυκλική οικονομία. Για παράδειγμα, θέλουμε να καταφέρουμε να έχουμε μεγαλύτερα εισοδήματα εκτρέφοντας λιγότερα ζώα. Κάποιοι λένε ότι αυτό δεν είναι εφικτό. Εμείς απαντάμε ότι θα το κάνουμε εφικτό. Ήδη, έχουμε κτηνοτρόφους στην Ένωσή μας που το έχουν πετύχει, δίνοντας προστιθέμενη αξία στα προϊόντα τους και πουλώντας τα σε υψηλότερες τιμές.»
Κλειδί για αυτή την επιτυχία είναι το αγοραστικό κοινό στο οποίο απευθύνονται οι Ολλανδοί παραγωγοί. Πρόκειται για τους καταναλωτές υψηλού εισοδήματος, όχι μόνο στην Ολλανδία αλλά σε όλο τον κόσμο.
«Οι Έλληνες παραγωγοί πρέπει να επιλέξουν σε ποιο αγοραστικό κοινό θέλουν να απευθυνθούν και στη συνέχεια να αναπτύξουν τις πολιτικές και μεθόδους που θα τους βοηθήσουν να κερδίσουν αυτό το κοινό. Προσωπικά, θα πρότεινα να προσθέσουν αξία στα προϊόντα τους. Κάθε φορά που έρχομαι στην Ελλάδα τρώω καταπληκτικό φαγητό, που παράλληλα δεν είναι πολύ ακριβό. Άρα υπάρχει μεγάλο περιθώριο βελτίωσης για τις τιμές αλλά και για τις εξαγωγές των ελληνικών προϊόντων. Εγώ θα πρότεινα, οι Έλληνες παραγωγοί να μην απευθύνονται τόσο στις μεγάλες αλυσίδες λιανικής, αλλά σε μικρά ντελικατέσεν καταστήματα ή εξειδικευμένα καταστήματα».
Διαβάστε ακόμη
«Πολεμικός» o προϋπολογισμός του 2023 με θύμα την ανάπτυξη
ΔΕΗ: Απλώνει οπτική ίνα σε 14 περιοχές της Αττικής και επεκτείνεται στα telecoms