Γιώργος Χατζηγεωργίου: Η Skroutz στην εποχή της Tεχνητής Nοημοσύνης

Το κουμπάκι του μικροφώνου στον χώρο της «αναζήτησης» πατιέται αβίαστα… «Βρες μου κινητό τηλέφωνο με την καλύτερη κάμερα»… «Βρες μου βιβλία με ιστορίες που εκτυλίσσονται πάνω σε τρένο». Και να που σε ένα δευτερόλεπτο όλα εμφανίζονται στην οθόνη του smartphone! Πλέον η εποχή της Τεχνητής Νοημοσύνης είναι εμφανής στον τελικό καταναλωτή – πελάτη του Skroutz. Θέλει δουλειά ακόμα και οι άνθρωποι της πλατφόρμας δουλεύουν για να τελειοποιήσουν το εργαλείο, τον Βοηθό ΑΙ, όπως το ονομάζουν, έναν «agent Τεχνητής Νοημοσύνης».

Σε κάθε περίπτωση, όμως, δείχνει το μέλλον της πιο γνωστής πλατφόρμας ηλεκτρονικού εμπορίου στην Ελλάδα που φέτος έκλεισε αισίως τα 20 χρόνια λειτουργίας. Από τις προσπάθειες τριών νεαρών -τότε- φίλων, του Γιώργου Χατζηγεωργίου, του Βασίλη Δήμου και του Γιώργου Αυγουστίδη, να φτιάξουν μια πλατφόρμα σύγκρισης τιμών… στο μεγαλύτερο marketplace της χώρας σήμερα που εισέρχεται σε μία νέα εποχή. Και σε αυτήν η Τεχνητή Νοημοσύνη δεν είναι μόδα, αλλά εργαλείο· οι υποδομές δεν είναι βοηθητικές, αλλά κρίσιμες· και τα Βαλκάνια δεν είναι απλώς «γειτονιά», αλλά αγορά-στόχος.

Το Skroutz λοιπόν βρίσκεται σε ένα σημείο κομβικής μετάβασης. Και το κάνει, όπως εξηγεί στο «business stories» ο διευθύνων σύμβουλός του Γιώργος Χατζηγεωργίου, με τον δικό του «προσγειωμένο» τρόπο: «Δεν θέλουμε να “φουσκώσουμε” για να πουλήσουμε στον επόμενο. Θέλουμε να μεγαλώνουμε σταθερά, ουσιαστικά – και να μείνουμε όσο περισσότερο μπορούμε».

Η συζήτησή μας γίνεται με αφορμή τη συμμετοχή του στο συνέδριο του ΣΕΒ «AI στην Πράξη», όπου παρουσιάστηκε, μεταξύ άλλων, και η υπόθεση του Skroutz ως παράδειγμα για το τι μπορούν να πετύχουν οι επιχειρήσεις κάνοντας απλά και μικρά βήματα στην κατεύθυνση χρησιμοποίησης των νέων εργαλείων που πλέον διατίθενται.

Τέτοια «μικρά βήματα» ήταν το Machine Learning, το οποίο εδώ και χρόνια χρησιμοποιεί η ομάδα της Skroutz στην «καρδιά» του συστήματός της για να βελτιώνεται και να αναβαθμίζεται: από την ταξινόμηση προϊόντων και τους εκτιμώμενους χρόνους παράδοσης μέχρι τις εξατομικευμένες προτάσεις στους χρήστες-πελάτες. «Γενικά οι λύσεις ΑΙ είναι ακριβές και θέλουν χρόνο. Οπότε ίσως πολλοί εκεί διστάζουν. Υπάρχουν, όμως, και πολύ απλές λύσεις που μπορούν να προσφέρουν σημαντική βοήθεια, όπως στο επίπεδο της απάντησης κάποιων βασικών αποριών πελατών. Οπότε κι εμείς κάνουμε αυτά που έχουν νόημα», λέει ο κ. Χατζηγεωργίου.

Πλέον, η ομάδα του Skroutz χρησιμοποιεί LLMs (μεγάλα γλωσσικά μοντέλα) για να κάνει τη διάδραση με τον καταναλωτή φυσική και ανθρώπινη. Ο χρήστης μπορεί να μιλήσει με έναν ψηφιακό βοηθό και να ζητήσει αυτό που δεν θυμάται καν πώς λέγεται: «Θες να βρεις ένα πράγμα για το ποδήλατο που είχες πάρει πέρυσι; Το AI μας θα το καταλάβει. Αυτό είναι το παιχνίδι της ανακάλυψης προϊόντων – το discovery, όπως το λέμε». O ψηφιακός βοηθός είναι σε θέση να προτείνει προϊόντα βάσει πρόθεσης, όπως ένας καλά εκπαιδευμένος πωλητής: «Αν του πεις “θέλω ένα επιτραπέζιο παιχνίδι ομαδικό” ώστε π.χ. να παίζουν τα παιδιά μου χωρίς να τσακώνονται, θα διαβάσει τους κανόνες και θα σου προτείνει κάτι ομαδικό. Αυτή είναι η δύναμη της Τεχνητής Νοημοσύνης όταν αξιοποιείται σωστά».

Η ΑΙ βοηθά όχι μόνο στην αναζήτηση και τις προτάσεις, αλλά και στην υποστήριξη πελατών, την παρακολούθηση παραγγελιών και την αξιολόγηση εμπειρίας. Αυτό που σήμερα λειτουργεί υποστηρικτικά, αύριο ενδέχεται να μεταμορφώσει πλήρως την εμπειρία αγοράς. Το AI φέρνει νέα εργαλεία, αλλά και νέο τρόπο σκέψης. Ή, όπως το θέτει ο ίδιος: «Το LLM είναι σαν κομπιουτεράκι ανάγνωσης και γραφής. Γράφει το e-mail πιο γρήγορα. Κάνει research πιο γρήγορα. Δεν αντικαθιστά τον άνθρωπο, τον απελευθερώνει». Θα μπορούσε, όμως, να υπάρχει Skroutz χωρίς AI; Ο κ. Χατζηγεωργίου απαντά χωρίς περιστροφές: «Υπάρχει δρόμος και χωρίς AI. Δεν θα πεθάνει κανείς.

Οπως με την ευρυζωνικότητα – είναι θέμα πρόσβασης. Το θέμα δεν είναι μόνο να έχεις το εργαλείο. Είναι τι κάνεις με αυτό». Υπενθυμίζει, δε, πως το κρίσιμο στοιχείο στη δραστηριότητα της πλατφόρμας είναι το εμπόριο. «Αυτό σημαίνει ότι το μείζον είναι να έχεις εξασφαλισμένο το προϊόν με καλούς όρους και να προσελκύεις τον πελάτη ώστε να το πουλάς. Αυτό δεν πρόκειται να αλλάξει! Οπως επίσης γι’ αυτό μπορεί να λέμε ότι σε επίπεδο ψηφιακής καινοτομίας και εργαλείων μπορούμε να κοιτάμε στα μάτια τους διεθνείς κολοσσούς, αλλά στην τελική είναι άλλα τα μεγέθη, η διαπραγματευτική ισχύς και οι δυνατότητες στον πυρήνα της εμπορικής δραστηριότητας», λέει ο κ. Χατζηγεωργίου.

Από το ψηφιακό στο φυσικό

Το δεύτερο σκέλος της νέας εποχής του Skroutz αφορά το… χειροπιαστό: τις αποθήκες, τα lockers, το delivery. Η εταιρεία έχει επενδύσει δυναμικά στην κατασκευή και επέκταση ιδιόκτητων αποθηκευτικών εγκαταστάσεων, με στόχο να έχει επιχειρησιακή αυτονομία και δυνατότητα γρήγορης, αξιόπιστης και οικονομικής παράδοσης. «Το μεγάλο μας στοίχημα τώρα είναι η αποθήκη μας», δηλώνει. «Εκεί θέλουμε να τη μεγαλώσουμε όσο περισσότερο γίνεται. Η διαφορά στην επιχειρησιακή απόδοση είναι τεράστια».

Ενα από τα λιγότερο λαμπερά αλλά πιο καθοριστικά πεδία εξέλιξης για το Skroutz είναι το δίκτυο των αυτόματων θυρίδων παραλαβής – lockers. Αν και αρχικά αντιμετωπίστηκαν με επιφυλακτικότητα από τους καταναλωτές, πλέον κερδίζουν σταθερά έδαφος. Στην ελληνική αγορά, το 30% των παραδόσεων του Skroutz πραγματοποιείται πλέον μέσω lockers, με τη συγκεκριμένη μέθοδο να προσφέρει μεγαλύτερη ταχύτητα, χαμηλότερο κόστος και ευελιξία στον τελικό καταναλωτή. «Το home delivery είναι ακριβό σπορ», εξηγεί ο κ. Χατζηγεωργίου. «Οδηγός, όχημα, χρόνος αναμονής, αδυναμία παραλαβής… Το locker είναι πολύ πιο αποδοτικό. Οσο τα συνηθίζει ο κόσμος, τα θέλει και πιο κοντά του».

Το Skroutz επεκτείνει δυναμικά το δίκτυό του, με ιδιόκτητα lockers, όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά και στην Κύπρο – όπου οι υποδομές logistics απαιτούν έξυπνες λύσεις λόγω της νησιωτικότητας και των υψηλών μεταφορικών. Η φιλοδοξία της εταιρείας είναι να διευρύνει διαρκώς την κάλυψη ώστε όλο και περισσότεροι πελάτες να επιλέγουν lockers ως κύρια επιλογή, ειδικά για μικρομεσαία δέματα. Οικονομικά, πρόκειται για το πιο βιώσιμο μοντέλο last mile. «Ιδανικά, θα θέλαμε όλες οι παραγγελίες να πηγαίνουν σε lockers», παραδέχεται ο κ. Χατζηγεωργίου. «Αλλά ακόμα έχουμε πολλά αντικείμενα που δεν χωράνε ή παραγγελίες με αντικαταβολή. Είναι θέμα χρόνου και εκπαίδευσης του κοινού».

Μικροδάνεια

Παράλληλα, η εταιρεία εξετάζει τρόπους ενίσχυσης των συνεργατών της, όπως τη δημιουργία ενός συστήματος μικροχρηματοδοτήσεων για εμπόρους που δραστηριοποιούνται στην πλατφόρμα.

Η ιδέα είναι απλή αλλά ριζοσπαστική για τα ελληνικά δεδομένα, να μπορούν οι μικρομεσαίοι έμποροι να αντλούν ρευστότητα εύκολα, γρήγορα και χωρίς γραφειοκρατία, για να αναπτύξουν την επιχείρησή τους μέσα στο οικοσύστημα του Skroutz. «Θέλουμε να δίνουμε εργαλεία στους εμπόρους μας για να μεγαλώνουν. Ηδη το κάνουμε πιλοτικά, για να βρούμε τον τρόπο που θα μπορεί να γίνεται και με τα πιστωτικά ιδρύματα», εξηγεί ο κ. Χατζηγεωργίου.

Το πιλοτικό πρόγραμμα «τρέχει» σε συνεργασία με τη Eurobank, η οποία παρέχει τα δάνεια, ενώ το Skroutz αναλαμβάνει την τεχνολογική γεφύρωση ανάμεσα στον έμπορο και την τράπεζα. Το ζητούμενο είναι να εξασφαλιστεί πλήρως αυτοματοποιημένη διαδικασία έγκρισης και εκταμίευσης, χωρίς φυσική παρουσία ή έγγραφα.

«Δεν έχει νόημα να δίνεις μικροδάνεια και για καθένα να χρειάζεται χωριστή σύμβαση. Πρέπει όλα να γίνονται αυτόματα. Το δύσκολο είναι να συνδέσεις τα συστήματα – και, κυρίως, να το κάνεις νόμιμα, γιατί στην Ελλάδα είναι πολύ αυστηρό το κανονιστικό πλαίσιο», σημειώνει.

Σήμερα, το Skroutz συνεργάζεται με περίπου 8.000 εμπόρους. Αν και δεν έχουν όλοι τον ίδιο ρυθμό ανάπτυξης ή φιλοδοξία, ένα σημαντικό ποσοστό έχει τη διάθεση να επενδύσει. Εκεί στοχεύει και το πρόγραμμα μικροδανείων – στην υγιή επιχειρηματική βάση που χρειάζεται ώθηση. Η ενίσχυση αυτή μπορεί να καλύπτει ανάγκες όπως αγορά στοκ εν όψει εορτών ή εκπτώσεων, αναβάθμιση υποδομών και εξοπλισμού, κάλυψη λειτουργικού κεφαλαίου για αυξημένο όγκο παραγγελιών. Το ζητούμενο για το Skroutz είναι να μετατραπεί από πλατφόρμα διαμεσολάβησης σε πλατφόρμα ενδυνάμωσης – και το πρόγραμμα χρηματοδοτήσεων είναι βήμα προς αυτή την κατεύθυνση.

Επόμενη στάση: Βαλκάνια

Η τρίτη μεγάλη κατεύθυνση είναι η διεθνοποίηση, μια και η ανάγκη επέκτασης σε μεγαλύτερες αγορές είναι δομική!

Το Skroutz έχει ήδη ξεκινήσει την επέκτασή του σε Κύπρο, Ρουμανία και Βουλγαρία και το επόμενο βήμα είναι η λειτουργία τοπικών marketplaces με εγχώριους εμπόρους. «Η Ελλάδα δεν είναι αγορά που μπορεί να σε κρατήσει για πολύ. Είμαστε 10 εκατομμύρια. Αν θέλεις να κάνεις σοβαρές επενδύσεις, πρέπει να δεις όλη τη γειτονιά – μιλάμε για 50 εκατομμύρια κόσμο», επισημαίνει ο κ. Χατζηγεωργίου.

Η Κύπρος αποτελεί ουσιαστικά την πρώτη δοκιμαστική διεθνή αγορά του Skroutz. Εκεί η εταιρεία έχει εγκαταστήσει ιδιόκτητα lockers, έχει ξεκινήσει τοπικά operations και λειτουργεί ως κόμβος για τον ελληνικό εμπορικό κόσμο.

«Στην Κύπρο λειτουργούμε εδώ και τρία χρόνια. Έχουμε ξεκινήσει να βάζουμε δικά μας lockers, να κάνουμε εμείς τη διανομή, και θέλουμε να προσφέρουμε ολόκληρη την γκάμα των υπηρεσιών μας εκεί», εξηγεί. Βεβαίως, δεν λείπουν και οι περιορισμοί: το νησιωτικό καθεστώς της αγοράς ανεβάζει το κόστος διακίνησης, ενώ το κανονιστικό πλαίσιο δεν επιτρέπει ακόμη την υιοθέτηση εργαλείων όπως το BNPL (Buy Now Pay Later). «Η Ευρώπη μοιάζει με ένωση, αλλά το καθετί ξεκινά από το μηδέν. Δεν είναι εύκολο να εφαρμόσεις τις ίδιες υπηρεσίες παντού», τονίζει.

Ωστόσο, η πραγματική ευκαιρία για το Skroutz βρίσκεται στις χερσαίες βαλκανικές αγορές, με τη Ρουμανία και τη Βουλγαρία να πρωτοστατούν. Στη Ρουμανία η πλατφόρμα καταγράφει ήδη πάνω από 12 εκατ. ευρώ συναλλαγών, παρά το γεγονός ότι είναι στην αγορά λιγότερο από έναν χρόνο. Η Βουλγαρία ακολουθεί. Παράλληλα, το Skroutz ετοιμάζεται να προσφέρει στους Ρουμάνους και Βούλγαρους την ίδια εμπειρία αγοράς που απολαμβάνουν οι Ελληνες.

«Από τη Ρουμανία μπορείς ήδη να παραγγείλεις από την Ελλάδα. Στόχος μας είναι το επόμενο βήμα να είναι οι τοπικές αγορές – Ρουμάνοι να πουλάνε σε Ρουμάνους, Βούλγαροι σε Βούλγαρους. Εκεί χτίζουμε τώρα», λέει ο διευθύνων σύμβουλος της Skroutz.

Το σχέδιο περιλαμβάνει επίσης τοπικές ομάδες και την προετοιμασία για υποδομές και υπηρεσίες αντίστοιχες με της Ελλάδας. «Οι προοπτικές και στις υπόλοιπες βαλκανικές χώρες είναι πολύ σημαντικές. Πολλές από αυτές ετοιμάζονται για ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ενωση ή έχουν ήδη καθεστώς στενής συνεργασίας. Είναι μια μεγάλη ευκαιρία για εμάς να προλάβουμε το παράθυρο ανάπτυξης πριν εδραιωθούν άλλοι παίκτες», υπογραμμίζει ο κ. Χατζηγεωργίου. «Είναι παιχνίδι υπομονής. Δεν θες 6 μήνες – θες 5 χρόνια για να εδραιωθείς. Δεν είναι sprint, είναι μαραθώνιος».

Στρατηγικά, η προσέγγιση του Skroutz βασίζεται σε σταδιακή τοπικοποίηση και στην αξιοποίηση των διασυνοριακών εμπορικών ροών, σε ένα περιβάλλον όπου η χερσαία σύνδεση καθιστά ευκολότερες τις παραδόσεις και μειώνει τα κόστη.

«Ετος-σταθμός το 2026»

Και καθώς αυτή η δυναμική «χτίζεται» ο κ. Χατζηγεωργίου λέει ότι το 2026 θα είναι το έτος-σταθμός για το διεθνές -πλέον- μέλλον της πλατφόρμας. Οπως λέει, το 2024 έγιναν συναλλαγές και διακινήθηκαν προϊόντα συνολικής αξίας 940 εκατ. ευρώ, ενώ φέτος αναμένεται να υπερβούν το 1 δισ. ευρώ! Η κύρια ώθηση έρχεται από το marketplace -που αυξάνεται με ρυθμό 25%- αλλά και από την αύξηση της online διείσδυσης στην Ελλάδα, η οποία συνεχίζεται παρά την κάμψη της δυναμικής τα τελευταία χρόνια.

Σε επίπεδο κύκλου εργασιών, ο όμιλος Skroutz (που περιλαμβάνει και τις εταιρείες Everypay και SLM) πλησιάζει τα 130 εκατ. ευρώ, με EBITDA πάνω από 20 εκατ. και στόχο το 25% περιθώριο κέρδους.

Και καθώς το Skroutz εισέρχεται σε μια περίοδο ωρίμασης, στο παρασκήνιο βρίσκεται ένα πιθανό σημείο καμπής στη μετοχική του σύνθεση. Το επενδυτικό fund CVC Capital Partners, το οποίο απέκτησε το 45% της εταιρείας πριν από περίπου πέντε χρόνια, πλησιάζει το χρονικό όριο στο οποίο παραδοσιακά μεθοδεύεται η αποεπένδυση σε τέτοια σχήματα. Σύμφωνα με στελέχη της αγοράς, η διαδικασία εξόδου θα μπορούσε να δρομολογηθεί τα επόμενα ένα-δύο χρόνια, εφόσον οι συνθήκες το επιτρέψουν.

Οπως παραδέχεται και ο ίδιος ο κ. Χατζηγεωργίου, «κάποια στιγμή η CVC πρέπει να βγει. Δύο τρόποι υπάρχουν: ή πωλούν ολόκληρο το ποσοστό τους ή σταδιακά, όπως έγινε στο “Υγεία”. Αλλά δεν βιαζόμαστε, είμαστε ικανοποιημένοι από τη συνεργασία», λέει ο κ. Χατζηγεωργίου. Ο ίδιος πάντως δεν δείχνει καμία πρόθεση να αποσυρθεί. Σημειωτέον ότι σήμερα οι συνιδρυτές της Skroutz διατηρούν το 50% των μετοχών, 45% έχει το CVC και 5% η Southbridge.

Διαβάστε ακόμη 

Ισραήλ–Ιράν: Πώς απειλείται η παγκόσμια οικονομία από το νέο ενεργειακό σοκ

Λαγκάρντ: Κοντά στον στόχο του 2% ο πληθωρισμός – Παραμένουν οι αβεβαιότητες λόγω δασμών Τραμπ

Sotheby’s: Σε δημοπρασία καπέλο του Ναπολέοντα – Μπορεί να πωληθεί έως και €800.000

Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο Θέμα