Το 2002, ο Νικ Γούντμαν ήταν απλός surfer που αναζητούσε έναν τρόπο να καταγράφει τις στιγμές πάνω στα κύματα. Από αυτή τη φαινομενικά αθώα ανάγκη γεννήθηκε η GoPro, μια εταιρεία που θα άλλαζε για πάντα τον τρόπο με τον οποίο ο κόσμος απαθανατίζει την εμπειρία. Με αρχικό κεφάλαιο μόλις 30.000 δολάρια, ο Γούντμαν σχεδίασε μια κάμερα ανθεκτική στο νερό, μικρή, προσιτή, σχεδόν προσωπική.
Η GoPro έγινε μέσα σε λίγα χρόνια παγκόσμιο φαινόμενο, ένας τρόπος ζωής. Ο συνδυασμός τεχνολογίας, αυθεντικότητας και εξαιρετικού μάρκετινγκ τη μετέτρεψε σε brand-σύμβολο της γενιάς των ταξιδιωτών και των δημιουργών περιεχομένου. Από τους surfers της Καλιφόρνιας μέχρι τους στρατιώτες στο Αφγανιστάν, όλοι κρατούσαν μια GoPro. Το σύνθημά της, Be a hero, έγινε πολιτισμική αναφορά.
Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.
Το 2014, η GoPro εισήχθη στο Nasdaq, αποτιμημένη σε 11 δισεκατομμύρια δολάρια. Οι πωλήσεις εκτινάχθηκαν, το brand κατέκτησε κάθε ήπειρο και ο Γούντμαν έγινε δισεκατομμυριούχος. Το επιχειρηματικό της μοντέλο έμοιαζε ιδανικό. Προϊόν υψηλής ποιότητας, κοινότητα αφοσιωμένων χρηστών, περιεχόμενο που προωθούσε το ίδιο το brand.
Όμως κάτω από την επιφάνεια, η εταιρεία είχε ένα μοναδικό εξαρτημένο σημείο… πουλούσε μόνο κάμερες. Η GoPro δεν είχε οικοσύστημα software, δεν είχε πλατφόρμα, δεν είχε τρόπο να κρατήσει τους χρήστες της πέρα από την αγορά ενός προϊόντος. Η στρατηγική της ήταν επικίνδυνα μονοδιάστατη.
Από το κύμα στην καταιγίδα
Η επιτυχία του iPhone και η ραγδαία εξέλιξη των καμερών των smartphones άρχισαν να αλλάζουν το παιχνίδι. Οι καταναλωτές μπορούσαν πλέον να τραβήξουν βίντεο δράσης με το κινητό τους χωρίς να χρειάζονται εξωτερική κάμερα. Η GoPro δεν αντιλήφθηκε έγκαιρα αυτή τη μετατόπιση.
Το 2016, η εταιρεία προσπάθησε να επανεφεύρει τον εαυτό της λανσάροντας το Karma Drone, μια φιλόδοξη είσοδο στην αγορά των drones. Η αποτυχία ήταν οδυνηρή. Λίγες εβδομάδες μετά το λανσάρισμα, η GoPro ανακοίνωσε την ανάκληση όλων των drones λόγω τεχνικών προβλημάτων που προκαλούσαν απώλεια ισχύος εν πτήσει. Ήταν μια από τις πιο δαπανηρές κρίσεις της ιστορίας της, με ζημίες δεκάδων εκατομμυρίων δολαρίων και τεράστιο πλήγμα στην αξιοπιστία της.
Την ίδια στιγμή, τα έσοδα από τις κάμερες μειώνονταν, ενώ η εταιρεία επιχειρούσε καθυστερημένα να στραφεί σε συνδρομητικές υπηρεσίες, όπως το GoPro Plus, για αποθήκευση και επεξεργασία βίντεο. Όμως οι χρήστες είχαν ήδη στραφεί σε λύσεις όπως το iCloud ή το Google Photos.
Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.
Η πτώση της μετοχής και η απώλεια εμπιστοσύνης
Από το 2014 έως το 2023, η μετοχή της GoPro έχασε πάνω από 98% της αξίας της. Από τα 11 δισ. δολάρια αποτίμησης, έπεσε κάτω από τα 300 εκατ. Οι επενδυτές εγκατέλειψαν την εταιρεία, καθώς η στρατηγική της φαινόταν εγκλωβισμένη στο παρελθόν.
Η GoPro, που είχε κάποτε γίνει συνώνυμο της καινοτομίας, μετατράπηκε σε προειδοποιητικό παράδειγμα για το πώς η επιτυχία μπορεί να τυφλώσει μια εταιρεία. Ο Γούντμαν αναγνώρισε δημόσια ότι η GoPro «είχε ερωτευθεί υπερβολικά το προϊόν της» και δεν κατάφερε να δει πέρα από αυτό.
Η αγορά είχε αλλάξει, αλλά η GoPro παρέμενε η ίδια. Η υπερβολική εξάρτηση από τις πωλήσεις hardware, σε μια εποχή που τα οικοσυστήματα και οι πλατφόρμες γίνονταν ο πραγματικός πλούτος, την άφησε εκτεθειμένη.
Η καινοτομία δεν είναι στιγμιαίο φαινόμενο αλλά συνεχής διαδικασία. Η GoPro δεν μπόρεσε να μετασχηματιστεί σε media brand, παρότι είχε στη διάθεσή της χιλιάδες ώρες αυθεντικού περιεχομένου από τους ίδιους της τους χρήστες.
Το Harvard Business Review τόνισε σε ανάλυσή του ότι «η GoPro είχε το YouTube πριν από το YouTube» όμως δεν αξιοποίησε ποτέ αυτή τη δύναμη. Αντί να χτίσει μια πλατφόρμα που θα έφερνε τους δημιουργούς κοντά στο brand, επένδυσε στην τεχνική τελειότητα της κάμερας. Το αποτέλεσμα: η τεχνολογία της ξεπεράστηκε, ενώ η κουλτούρα του περιεχομένου προχώρησε χωρίς εκείνη.
Η προσπάθεια επιστροφής
Από το 2021 και μετά, η GoPro επιχειρεί στροφή στο subscription model. Οι χρήστες μπορούν να εγγράφονται σε υπηρεσία με ετήσια συνδρομή, αποκτώντας πρόσβαση σε επεξεργασία βίντεο, cloud και εκπτώσεις σε προϊόντα. Η εταιρεία παρουσίασε οριακά θετικά αποτελέσματα το 2024, με πωλήσεις γύρω στο 1 δισ. δολάριο και μικρή ανάκαμψη στα κέρδη.
Ωστόσο, η αγορά είναι διαφορετική. Ο ανταγωνισμός προέρχεται όχι μόνο από τεχνολογικούς κολοσσούς αλλά και από την creator economy, όπου οι νέες πλατφόρμες (TikTok, Instagram Reels, YouTube Shorts) ορίζουν τους όρους της εικόνας.
Η GoPro επιχειρεί τώρα να ευθυγραμμιστεί με αυτή τη νέα πραγματικότητα. Κάμερες που ενσωματώνουν τεχνητή νοημοσύνη, αυτόματη σταθεροποίηση εικόνας, αναγνώριση προσώπων και real-time ανάλυση σκηνών. Είναι μια προσπάθεια να ξαναμπεί στο τραπέζι του μέλλοντος.
Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.
Αν και η εταιρεία έχασε τη χρηματιστηριακή της αίγλη, άφησε ανεξίτηλο αποτύπωμα στη δημιουργική οικονομία. Χάρη στη GoPro, γεννήθηκε μια ολόκληρη κουλτούρα οπτικής αφήγησης από πρώτο πρόσωπο, μια νέα αισθητική που διαμόρφωσε τα social media της δεκαετίας του 2010.
Σήμερα, η λογική της GoPro επιβιώνει στις κάμερες των κινητών, στα wearables, ακόμη και στις AI πλατφόρμες δημιουργίας περιεχομένου. Κάθε φορά που ένας δημιουργός ανεβάζει βίντεο από την καθημερινότητά του, υπάρχει λίγο από το DNA της GoPro εκεί μέσα.
Η ειρωνεία είναι πως η GoPro βοήθησε να γεννηθεί ένας κόσμος που τελικά την ξεπέρασε. Το ίδιο το οικοσύστημα που δημιούργησε, το instant sharing, το POV video, το viral adventure clip έγινε τόσο ευρύ και αυτόνομο, που δεν χρειάστηκε πλέον την κάμερά της.
Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.
Η πτώση
Η GoPro παραμένει ένα από τα πιο διδασκαλικά παραδείγματα του 21ου αιώνα για το πώς μια startup μπορεί να αποτύχει εξαιτίας της ίδιας της επιτυχίας της. Η υπερβολική πίστη σε ένα προϊόν, η έλλειψη διαφοροποίησης, η καθυστέρηση στην προσαρμογή και η αποσύνδεση από τον χρήστη, όλα όσα η εταιρεία δεν πρόσεξε, αποτελούν σήμερα κανόνα στα πανεπιστήμια διοίκησης.
Η GoPro ίσως μην καταφέρει ποτέ να ανακτήσει τη δόξα της, αλλά η παρακαταθήκη της ζει σε κάθε δημιουργό που αφηγείται τη δική του ιστορία και σε κάθε startup που μαθαίνει ότι η καινοτομία δεν τελειώνει ποτέ.
πηγές: Bloomberg, Reuters, Harvard Business Review, CNBC, TechCrunch
Διαβάστε ακόμη
Τεχνητή νοημοσύνη: Πώς επιδεινώνει τη λειψυδρία στην ΕΕ
Reuters: Καμπανάκι από τον CEO της ExxonMobil για έξοδο από την ΕΕ – Τι ζητά ο ενεργειακός κολοσσός
Οι Magnificent Seven είναι πασέ – Ποιο θα είναι το νεο σλόγκαν της Wall Street
Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο Θέμα
Σχολίασε εδώ
Για να σχολιάσεις, χρησιμοποίησε ένα ψευδώνυμο.