Το σκηνικό θυμίζει έντονα τη διετία 2021-2022, όταν η αλυσίδα παραγωγής ημιαγωγών δοκιμάστηκε σκληρά και ολόκληροι κλάδοι βρέθηκαν σε αδιέξοδο. Αυτή τη φορά, όμως, η ρίζα του προβλήματος δεν είναι η πανδημία, αλλά η σύγκλιση τριών παραγόντων: η έκρηξη της ζήτησης για επεξεργαστές τεχνητής νοημοσύνης, η γεωπολιτική ένταση ανάμεσα σε Ηνωμένες Πολιτείες και Κίνα και ο έλεγχος των σπάνιων γαιών που αποτελούν βασικό υλικό για την παραγωγή chips. Το αποτέλεσμα έχει ήδη αρχίσει να γίνεται ορατό σε επιχειρήσεις που στηρίζονται στον σταθερό εφοδιασμό σε ημιαγωγούς και προμηθευτές, με προειδοποιήσεις για κενά αποθέματα και καθυστερήσεις σε νέες κυκλοφορίες προϊόντων.

Οι αναλυτές μιλούν ξεκάθαρα για μια περίοδο πίεσης που θα ενταθεί τους επόμενους μήνες και θα επηρεάσει την ευρωπαϊκή βιομηχανία, τις τεχνολογικές εταιρείες και την αγορά τελικών συσκευών.

Αυτοκινητοβιομηχανία: Η πρώτη προειδοποίηση

Ο κλάδος των αυτοκινήτων είναι ο πρώτος που σήμανε συναγερμό. Η Ευρωπαϊκή Ένωση Κατασκευαστών Αυτοκινήτων έχει προειδοποιήσει ότι η διαθεσιμότητα chips περιορίζεται σταδιακά και ότι, χωρίς παρέμβαση, οι καθυστερήσεις σε γραμμές παραγωγής θα γίνουν αναπόφευκτες. Οι αυτοκινητοβιομηχανίες βασίζονται σε εξειδικευμένους μικροελεγκτές που δεν είναι εύκολο να αντικατασταθούν από εναλλακτικούς προμηθευτές. Η αλλαγή ενός μόνο εξαρτήματος απαιτεί μήνες επανελέγχων και πιστοποιήσεων.

Το πρόβλημα, όμως, δεν περιορίζεται στα εργοστάσια αυτοκινήτων. Ισχυρή ανησυχία επικρατεί και στους κατασκευαστές ηλεκτρονικών καταναλωτικών προϊόντων, από smartphones έως laptops. Υπάρχουν εκτιμήσεις ότι αν δεν υπήρχε η ανάγκη διατήρησης αποθεμάτων για το πρώτο εξάμηνο του 2026, πολλές εταιρείες δεν θα προχωρούσαν σε μεγάλες εκπτώσεις και προσφορές κατά τη διάρκεια του Black Friday.

AI επεξεργαστές και εκτροπή παραγωγής

Η μεγάλη ζήτηση για επεξεργαστές τεχνητής νοημοσύνης έχει μεταβάλλει την προτεραιότητα των εργοστασίων. Παραγωγικές μονάδες στην Ανατολική Ασία, οι οποίες κατασκεύαζαν μέχρι πρόσφατα σημαντικό όγκο SSD και μνημών, έχουν αφιερώσει δυναμικό στην παραγωγή AI chips, όπου το περιθώριο κέρδους είναι πολύ υψηλότερο. Η μετατόπιση αυτή ασκεί άμεση πίεση στις ποσότητες βασικών εξαρτημάτων για PCs και συσκευές.

Η γεωπολιτική διάσταση και οι σπάνιες γαίες

Στη βάση του ζητήματος βρίσκεται και η εξάρτηση από τις σπάνιες γαίες. Η Κίνα αποτελεί τον μεγαλύτερο παραγωγό παγκοσμίως και έχει τη δυνατότητα να περιορίζει τη ροή υλικών ανάλογα με τις διεθνείς σχέσεις. Οι ΗΠΑ έχουν επιβάλει περιορισμούς στην εξαγωγή τεχνολογίας chip προς το Πεκίνο, ενώ η Κίνα ανταπαντά περιορίζοντας κρίσιμα υλικά.
Η αντιπαράθεση αυτή μεταφέρεται και στην Ευρώπη μέσω της υπόθεσης της Nexperia. Η ολλανδική κυβέρνηση ανέλαβε τον έλεγχο της εταιρείας για λόγους εθνικής ασφάλειας, προκαλώντας αντίδραση από το Πεκίνο, το οποίο με τη σειρά του έθεσε περιορισμούς στις εξαγωγές chip της Nexperia που παράγονται σε κινεζικά εργοστάσια. Το μεγαλύτερο μέρος της παραγωγής της εταιρείας βρίσκεται εκτός Ευρώπης, γεγονός που αυξάνει την αβεβαιότητα.
Για τις αυτοκινητοβιομηχανίες που εξυπηρετεί η Nexperia, η αλλαγή προμηθευτή δεν είναι απλή επιλογή: απαιτεί τεχνικές αναπροσαρμογές, δοκιμές και χρονοβόρες πιστοποιήσεις.

Η στρατηγική σημασία της Ταϊβάν

Ένας ακόμη κρίσιμος κρίκος είναι η Ταϊβάν, η οποία φιλοξενεί μερικές από τις σημαντικότερες βιομηχανίες κατασκευής ημιαγωγών παγκοσμίως. Η σημασία της για την τεχνολογική παραγωγή καθιστά κάθε γεωπολιτική αστάθεια στην περιοχή παράγοντα που μπορεί να μεταβάλει την παγκόσμια αγορά.

Οι προβλέψεις δείχνουν ότι το πρώτο εξάμηνο του 2026 θα είναι ιδιαίτερα απαιτητικό. Οι εταιρείες ενδέχεται να καθυστερήσουν ανακοινώσεις νέων μοντέλων συσκευών ή να διαθέτουν περιορισμένες ποσότητες στην αγορά. Ακόμη και όταν κυκλοφορήσουν νέα προϊόντα, η διαθεσιμότητα ενδέχεται να είναι στοχευμένη και περιορισμένη.

Για την ώρα, η αγορά προσπαθεί να απορροφήσει τις πιέσεις, αλλά οι ισορροπίες παραμένουν εύθραυστες.

Διαβάστε ακόμη 

Παροχές 900 εκατ. ευρώ τον Νοέμβριο 2025 και άλλα 1,7 δισ. από τον Ιανουάριο 2026  

Η νέα εποχή στο ποτό: Πώς οι μάρκες χτίζουν κέρδη άνευ… αλκοόλ (γράφημα)

Κι όμως, το μυστικό για λιγότερους καβγάδες κρύβεται στη διατροφή 

Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο Θέμα