«Μια ελληνική ιστορία επιτυχίας μέσα στην κρίση που μύησε το καταναλωτικό κοινό στην κουλτούρα της craft μπίρας και σε μια λογική “πιείτε λιγότερο αλλά καλύτερο”». Ο χαρακτηρισμός της μικροζυθοποιίας Septem από το Ωρολόγιο της Εύβοιας μάλλον δεν επαρκεί για να περιγράψει αυτό που έχουν καταφέρει τα τελευταία δέκα χρόνια οι ιδρυτές της, τα αδέλφια Σοφοκλής και Γιώργος Παναγιώτου.

Ενας χημικός οινολόγος που εργάστηκε σε οινοποιία στην Ιταλία, στη Νάουσα και την Κρήτη και ένας οικονομολόγος αντίστοιχα, οι οποίοι από το 2005 δούλεψαν την ιδέα να επιστρέψουν στον τόπο καταγωγής τους και να δημιουργήσουν ένα μικροζυθοποιείο, το οποίο θα παράγει μπίρες με την τεχνογνωσία και τη λεπτομέρεια που απαιτεί το κρασί.

Αυτή η ιδέα όχι μόνο μετουσιώθηκε σε πράξη, με τις ετικέτες Septem (το επτά στα λατινικά, ο αριθμός της δημιουργίας) να κάνουν την εμφάνισή τους στην αγορά το 2009, δημιουργώντας «μία μπίρα για κάθε ημέρα της εβδομάδας», αλλά πλέον να θεωρείται από τις καλύτερες ζυθοποιίες της Ευρώπης έχοντας κατακτήσει σε διεθνείς διαγωνισμούς 35 διαφορετικά βραβεία στη δεκαετή πορεία της.

Μόλις τον περασμένο Ιούνιο η νέα της μπίρα, η Septem KLEOS Barrel Aged Imperial Stout, βραβεύτηκε με ασημένιο μετάλλιο στον φετινό διεθνή διαγωνισμό Meiningers International Craft Beer Award στη Γερμανία. Πρόκειται για έναν από τους σημαντικότερους διαγωνισμούς του είδους, στον οποίο συμμετείχαν συνολικά 1.230 craft μπίρες από 31 χώρες, οι οποίες αξιολογήθηκαν από μια επιτροπή 90 κριτών.

«Είναι μια επιβεβαίωση ότι μπορούμε να σταθούμε σε ένα πολύ καλό επίπεδο στον ευρωπαϊκό ανταγωνισμό και σε μια κατηγορία που είναι πολύ δύσκολη για να ξεχωρίσεις», λέει στο «business stories» ο κ. Σοφοκλής Παναγιώτου. «Πρόκειται για μπίρες που ωριμάζουν σε ξύλινα βαρέλια και έχουν μια άλλη φιλοσοφία ωρίμανσης, παλαίωσης. Είναι μπίρες που περισσότερο θυμίζουν ποτό», συμπληρώνει.

Η KLEOS (από την αρχαία ελληνική λέξη «κλέος», που σημαίνει φήμη, δόξα) ωριμάζει για 9 μήνες σε βαρέλια αμερικανικής δρυός και σε αντίστοιχα από ρούμι και ουίσκι, ενώ χαρακτηρίζεται από εντυπωσιακά αρώματα βανίλιας, γλυκόριζας, πικρής σοκολάτας, καφέ και αγριοκέρασου. Οπως λέει ο ίδιος, είναι μια μπίρα που ξεφεύγει από τα καθιερωμένα και ταξιδεύει τον καταναλωτή σε νέους γευστικούς ορίζοντες. Οποιος μάλιστα έχει υπομονή, μπορεί να την απολαύσει έπειτα από παλαίωση 3-5 ετών στη φιάλη!

Καλύτερη ζυθοποιία

Το βραβείο είναι και ένα εισιτήριο για να γίνει γνωστή η συγκεκριμένη μπίρα πανευρωπαϊκά. Κάτι που η ίδια η Septeμ έχει καταφέρει ξεκλειδώνοντας αρκετές αγορές του εξωτερικού έχοντας αναδειχθεί Καλύτερη Ζυθοποιία στην Ευρώπη (Best Brewer of Europe) στο International Beer Challenge στο Λονδίνο. «Ηταν η μεγαλύτερη και πιο σημαντική διάκριση για εμάς – για να είμαι ειλικρινής, όμως, δεν τη χαρήκαμε πολύ τότε. Βλέπετε, η διάκριση ήρθε μόλις επτά μέρες μετά την επιβολή των capital controls στη χώρα, με αποτέλεσμα να έχουμε να αντιμετωπίσουμε βασικά προβλήματα με τις εισαγωγές πρώτων υλών αλλά και τις εξαγωγές μας. Δώσαμε μεγάλο αγώνα τότε. Ευτυχώς είχαμε μεγάλα αποθέματα».

Ο ρόλος του λυκίσκου

Ποιο είναι όμως το μυστικό της Septem; «Το βασικό μας όπλο είναι ο λυκίσκος», λέει ο κ. Παναγιώτου και εξηγεί: «Η αρωματική απόδοση των ποικιλιών που χρησιμοποιούμε είναι αυτό που διαφοροποιεί τις μπίρες μας στην αγορά και τους διαγωνισμούς. Η προσέγγισή μας είναι οινολογική και η λογική της παραγωγής μας έχει διαφορετική προσέγγιση από το “παράγω μπίρα”. Πλησιάζει προς την οινοποιία. Με βάση αυτό και καθώς όλες οι μπίρες μας είναι μη παστεριωμένες, προσπαθούμε να κρατήσουμε τον πλούτο των αρωμάτων από τις πρώτες ύλες που χρησιμοποιούμε».

Κι αν περιμένει κανείς να βρει μια γνώριμη από το παρελθόν γεύση μαζικής κατανάλωσης ακόμα και η ιστοσελίδα της Septem φροντίζει να το ξεκαθαρίσει: «This is a no lager’s land» (Εδώ δεν είναι ο τόπος που θα βρει κανείς lager).

Η Septem παράγει επτά εμπορικά προϊόντα που είναι διαθέσιμα όλο τον χρόνο ακολουθώντας την προσέγγιση μία μπίρα για κάθε ημέρα της εβδομάδας και το μότο «Βάλτε γεύση στη μέρα σας». Επίσης, παράγει και αρκετές εποχιακές μπίρες. Τα κύρια χαρακτηριστικά κάθε μπίρας είναι οι αφροζύμωτες μαγιές, η ωρίμανση πολλών εβδομάδων σε χαμηλές θερμοκρασίες, τα εντυπωσιακά πρωτότυπα αρώματα, το πλούσιο στόμα και η μεγάλη σε διάρκεια επίγευση.

Παραγωγή και νέες επενδύσεις

Η παραγωγή ετησίως φτάνει στα 350.000 λίτρα και χρόνο με τον χρόνο αυξάνεται. Γι’ αυτό εξάλλου και οι επενδύσεις που γίνονται στη μονάδα είναι διαρκείς. «Εχουμε φτάσει ήδη να έχουμε τριπλασιάσει τις υποδομές μας σε σχέση με το πώς είχαμε ξεκινήσει δέκα χρόνια πριν», εξηγεί ο κ. Παναγιώτου προσθέτοντας μάλιστα ότι «ήδη σχεδιάζουμε νέες κτιριακές εγκαταστάσεις». Ο τζίρος της εταιρείας έφτασε πέρυσι στα 1,2 εκατ. ευρώ, με προοπτική αύξησης φέτος, παρά τη δύσκολη εκκίνηση της χρονιάς λόγω του άστατου καιρού. Το 25% του τζίρου μάλιστα προέρχεται από εξαγωγές, τις οποίες τα αδέλφια Παναγιώτου θέλουν να ενισχύσουν. «Θέλουμε την επόμενη τριετία να φθάσουμε το 50%», ευελπιστεί. Σήμερα οι κυριότερες εξαγωγές γίνονται σε ΗΠΑ, Γερμανία, Βρετανία, Κύπρο και Ολλανδία.


Το όραμα

«Οραμά μας είναι να γίνουμε η ελληνική μικροζυθοποιία που στη συνείδηση του καταναλωτή τα προϊόντα της θα είναι συνώνυμα της γαστρονομικής απόλαυσης και θα αποτελέσουν σημεία αναφοράς για τη διαφοροποιημένη ελληνική μπίρα», λέει ο κ. Παναγιώτου. «Πώς θα είναι τα επόμενα δέκα χρόνια για την εταιρεία;» τον ρωτώ. «Θα ήθελα να έχουμε το ίδιο κέφι και διάθεση με αυτά που έχουμε τώρα. Να έχουμε μεγαλώσει ως εταιρεία, να έχουμε αναπτύξει τις εξαγωγές μας και να έχουμε υλοποιήσει τα σχέδια που καταστρώνουμε», μας απαντά.

Το περιβόητο βασιλικό διάταγμα του ’22

Στα τελευταία συμπεριλαμβάνει και την ανάπτυξη νέων προϊόντων. «Ελπίζουμε σε αλλαγή της νομοθεσίας που σήμερα βασίζεται σε βασιλικό διάταγμα του 1922. Η αλλαγή που έγινε για να επιτραπεί η παραγωγή μηλίτη ήταν στοχευμένη, αλλά και ιδιαίτερα πολύπλοκη για τις μικρές εταιρείες. Ιδίως με την αιφνιδιαστική νομοθετική παρέμβαση τον περασμένο Δεκέμβριο όπου δημιουργήθηκε ένα γραφειοκρατικό βουνό και τέθηκαν αυστηρές προϋποθέσεις για τα βυνοποιεία και τα ζυθοποιεία τα οποία δεν μπορούν να εκπληρώσουν πάνω από το 50% των μικροζυθοποιείων. Ολα αυτά πρέπει να λυθούν. Οπως επίσης πρέπει να μας επιτρέψουν να χρησιμοποιήσουμε και άλλες πρώτες ύλες. Οι μικροζυθοποιίες αυτό κάνουν σε όλο τον κόσμο. Εκμεταλλεύονται τοπικές πρώτες ύλες και αναπτύσσουν προϊόντα με ταυτότητα. Αυτό θα άνοιγε την πόρτα για ευρύτερο χαρτοφυλάκιο προϊόντων, εξαγωγές, ενίσχυση της οικονομίας αλλά και μεγαλύτερα έσοδα για το κράτος», λέει ο κ. Παναγιώτου ο οποίος είναι και πρόεδρος της Ενωσης Ελλήνων Ζυθοποιών. «Αυτό είναι και το αίτημά μας στη νέα κυβέρνηση».

Μεγάλες οι προοπτικές της μικροζυθοποιίας

Οπως τονίζει, με αυτή την προσέγγιση οι μικροζυθοποιίες μπορούν να παίξουν σημαντικό ρόλο στην προσπάθεια ανάπτυξης των τοπικών κοινωνιών – οικονομιών αλλά και της ίδιας της χώρας.

«Οταν το 2009 ξεκινήσαμε τη δραστηριοποίησή μας, η μικροζυθοποιία στην Ελλάδα ήταν ελάχιστα γνωστή και φυσικά οι επιλογές ελληνικής μπίρας για τον καταναλωτή ήταν ποσοτικά και γευστικά περιορισμένες. Δέκα χρόνια μετά, και οι μικροζυθοποιίες στη χώρα είναι δεκάδες. Και πάλι όμως τα περιθώρια που υπάρχουν είναι τεράστια, εάν συγκρίνει κανείς την κατάσταση που επικρατεί στις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες». Είναι ενδεικτικό, άλλωστε, ότι οι craft μπίρες μικρής παραγωγής στην Ελλάδα αντιπροσωπεύουν περίπου το 1% των πωλήσεων της ελληνικής αγοράς, όταν σε άλλες χώρες το ποσοστό αυτό κυμαίνεται από 5% έως 12%.

ΤΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ ΤΗΣ SEPTEM

■ Monday’s Pilsner: Φρέσκια, μη παστεριωμένη, φιλτραρισμένη μπίρα, χαρακτηρίζεται από έντονα αρώματα λουλουδιών, κίτρου και λυκίσκου. Εχει ελαφρώς γλυκιά γεύση, με διακριτική παρουσία βύνης, δροσιστική οξύτητα και πικράδα, που αναδεικνύουν την έντονα αρωματική επίγευση, όπου κυριαρχούν τα αρώματα λουλουδιών, καραμέλας και ανθόμελου.

■ Thursday’s Red Ale: Φρέσκια, μη παστεριωμένη, φιλτραρισμένη μπίρα στα πρότυπα των Irish Red Ales. Χαρακτηρίζεται από εντυπωσιακά αρώματα καραμέλας, καβουρδισμένων ξηρών καρπών και μαρμελάδας. Εχει ελαφρώς γλυκιά γεύση, με λιπαρό, ισορροπημένο στόμα και μεγάλης διάρκειας επίγευση, όπου κυριαρχούν τα βυνώδη αρώματα και η καραμέλα.

■ Friday’s Pale Ale: Φρέσκια,  μη παστεριωμένη, φιλτραρισμένη μπίρα, χαρακτηρίζεται από εντυπωσιακά αρώματα ροδάκινου και λάιμ, σε φόντο μοσχάτων λουλουδιών και καβουρδισμένου αμύγδαλου. Εχει ελαφρώς γλυκιά γεύση, με λιπαρό, ισορροπημένο στόμα και μεγάλης διάρκειας επίγευση, όπου κυριαρχούν τα αρώματα εσπεριδοειδών και λουλουδιών, χαρακτηριστικά του λυκίσκου Nelson Sauvin.

■ Saturday’s Porter: Φρέσκια, μη παστεριωμένη, φιλτραρισμένη μπίρα, χαρακτηρίζεται από εντυπωσιακά αρώματα φρεσκοκαβουρδισμένου καφέ, πικρής σοκολάτας και ψημένου φουντουκιού. Εχει ελαφρώς γλυκιά γεύση, με λιπαρό, γεμάτο ισορροπημένο στόμα και έντονα αρωματική επίγευση, όπου κυριαρχούν τα αρώματα καφέ και καβουρδισμένης βύνης.

■ Sunday’s Honey Golden Ale: Φρέσκια, μη παστεριωμένη μπίρα διπλής ζύμωσης με χρήση μελιού ανθέων. Χαρακτηρίζεται από εντυπωσιακά αρώματα πορτοκαλιού, ροδάκινου και εξωτικών φρούτων. Εχει ελαφρώς γλυκιά και λιπαρή γεύση, όπου κυριαρχούν τα αρώματα λεμονανθών και ροδάκινου, ενώ η διακριτική πικράδα αναδεικνύει την έντονα αρωματική επίγευση.

■ 8η Μέρα IPA: Φρέσκια, μη παστεριωμένη, αφιλτράριστη μπίρα. Χαρακτηρίζεται από εντυπωσιακά αρώματα μανταρινιού, ροδάκινου, κίτρου, μάνγκο και λίτσι. Το 7% αλκοόλης και οι 65 βαθμοί πικράδας καλύπτονται αριστουργηματικά από το πλούσιο αρωματικό στόμα και τη μεγάλης διάρκειας επίγευση, όπου κυριαρχούν τα αρώματα εσπεριδοειδών, πεύκου και μάνγκο.

■ WDay Wheat IPA: Η Septem αποκαλύπτει τα εξωτικά αρώματα και τη γεύση των νέων ποικιλιών λυκίσκου Waimea και Vic Secret στην πρώτη ελληνική σιταρένια IPA. Χαρακτηρίζεται από τα εντυπωσιακά αρώματα του passion fruit, των εσπεριδοειδών, του μάνγκο και του ανανά. Στην επίγευση, το πεύκο, το μάνγκο και τα αρώματα εσπεριδοειδών δημιουργούν την τέλεια καλοκαιρινή  IPA.

■ Lava Imperial Red IPA: Μία ακόμα India Pale Ale (IPA), αυτή τη φορά με κόκκινο-χάλκινο χρώμα και πορτοκαλί αποχρώσεις. Εχει γλυκιά και ελαφριά πικρή γεύση. Χαρακτηρίζεται από τα σαγηνευτικά αρώματα καραμέλας, περγαμόντου, άνηθου και λάιμ.

■ Wet Hop Pale Ale: Αυτή η μπίρα είναι και η πρώτη απόπειρα καλλιέργειας λυκίσκου στην Ελλάδα. Ο υγρός λυκίσκος δίνει ως αποτέλεσμα στο ποτήρι μια έκρηξη τροπικών φρούτων και εσπεριδοειδών με πικρό φινίρισμα.

■ Holy Day Spiced Dark Ale: Το μαχλέπι και ο κάρδαμος χρησιμοποιούνται για πρώτη φορά στην παρασκευή μπίρας και δίνουν ένα εορταστικό αποτέλεσμα. Χαρακτηρίζεται από τα μοναδικά πικάντικα αρώματα που θυμίζουν το παραδοσιακό ελληνικό τσουρέκι, ενώ τα αρώματα της πικρής σοκολάτας και του καβουρδισμένου καφέ δημιουργούν μια μοναδική γεύση.

■ Dilemma Barrel Aged Barley Wine: Ενα τέλειο παράδειγμα που αποδεικνύει ότι όταν η επιστήμη της οινολογίας συναντά την παρασκευή μπίρας το αποτέλεσμα μπορεί να είναι μόνο εξαιρετικό. Η Dilemma παλαιώνεται για 8 μήνες σε γαλλικά φρέσκα δρύινα βαρέλια και χαρακτηρίζεται από τα σαγηνευτικά αρώματα μπισκότου, καραμέλας, περγαμόντου, εσπεριδοειδών και βανίλιας.

■ Kleos Barrel Aged
Imperial Stout: Κλέος στα αρχαία ελληνικά σημαίνει δόξα, και η συγκεκριμένη μπίρα την έχει κατακτήσει. Παλαιώνεται τόσο σε φρέσκα βαρέλια από αμερικανική δρυ όσο και σε βαρέλια που έχουν χρησιμοποιηθεί για την παλαίωση ουίσκι και ρούμι. Χαρακτηρίζεται από συμπυκνωμένα αρώματα μαύρης σοκολάτας, κερασιών, βανίλιας, καφέ και μπαχαρικών.