Οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις θα πληρώσουν τυχόν οικονομικές αξιώσεις που θα προκύψουν από πιθανές παρενέργειες από το εμβόλιο της AstraZeneca για τον κορωνοϊό και οι οποίες θα ξεπερνούν το ποσό που έχουν συμφωνήσει η Ευρωπαϊκή Ένωση με την φαρμακευτική εταιρεία, όπως δήλωσε Ευρωπαίος αξιωματούχος στο Reuters.

Η συμφωνία αυτή υπόκειται σε διαφορετικούς όρους, με την αντίστοιχη που έχει συνάψει η Ε.Ε. με την Sanofi.

Οι συμφωνίες αντικατοπτρίζουν τις διαφορετικές στρατηγικές που ακολουθεί η Ευρώπη, με 2 από τις κορυφαίες φαρμακευτικές στον κόσμο για την προστασία τους, καθώς το παζάρι σχετικά με τις υποχρεώσεις τους για τα εμβόλια με στόχο τον τερματισμό της πανδημίας είναι ακόμη σε εξέλιξη.

Η AstraZeneca εξασφάλισε την υποστήριξη της Ε.Ε. με μία εμπιστευτική συμφωνία για χαμηλότερη τιμή διάθεσης, όπως δήλωσε ο αξιωματούχος. «Εάν μια εταιρεία ζητήσει υψηλότερη τιμή, δεν θα συμφωνήσουμε με τους ίδιους όρους», δήλωσε ο αξιωματούχος, ο οποίος συμμετείχε στις συνομιλίες.

Οι συμφωνίες αντικατοπτρίζουν διαφορετικές στρατηγικές από δύο από τις κορυφαίες φαρμακοβιομηχανίες στον κόσμο για την προστασία τους καθώς η συζήτηση σχετικά με τις υποχρεώσεις τους σε ό,τι αφορά τα εμβόλια της πανδημίας είναι σε εξέλιξη.

Οι άγνωστες παρενέργειες μετά την έγκριση ενός φαρμάκου είναι σπάνιες, αλλά η ταχύτητα με την οποία θα κυκλοφορήσει ένα εμβόλιο COVID-19 αυξάνει τους κινδύνους απρόβλεπτων καταστάσεων. Η συμφωνία με την AstraZeneca, η οποία μετατοπίζει μερικούς από τους κινδύνους που συνεπάγεται η διάθεση εμβολίου στους φορολογούμενους, επιτεύχθηκε τον Αύγουστο και δεν έχουν αναφερθεί προηγουμένως ρήτρες ευθύνης.

Η συμφωνία με την AstraZeneca, η οποία μετατοπίζει το οικονομικό κόστος στους Ευρωπαίους φορολογούμενους στην περίπτωση που προκύψουν προβλήματα από τη διάθεση του εμβολίου, επιτεύχθηκε τον Αύγουστο.

Βάσει της συμφωνίας, η AstraZeneca θα πληρώσει μόνο τα νομικά έξοδα κι αυτό έως ένα ορισμένο όριο, όπως δήλωσε ο αξιωματούχος, αρνούμενος να εξηγήσει πώς θα μοιρασθεί το κόστος μεμονωμένα με τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις.

Η οικονομική αυτή προστασία, θα καλύπτει τόσο το νομικό κόστος όσο και πιθανές αποζημιώσεις, οι οποίες είναι πιο σπάνιες αλλά ενδεχομένως κοστίζουν πολύ περισσότερο σε περίπτωση που κάτι πάει στραβά.

Σε αντάλλαγμα για την υψηλότερη τιμή του εμβολίου της, η γαλλική φαρμακευτική Sanofi, η οποία συνεργάζεται με τη GlaxoSmithKline, δεν παραιτείται από τις ευθύνες της.

Η AstraZeneca έχει συμφωνήσει με τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις να καταβάλουν 2,5 ευρώ ανά δόση, ενώ η Sanofi διαπραγματεύτηκε μια τιμή περίπου στα 10 ευρώ, όπως δήλωσε ο αξιωματούχος.

Ως μέρος των συμφωνιών, των δύο μόνο που έχουν κλείσει μέχρι στιγμής οι Βρυξέλλες, η ΕΕ έχει δώσει ήδη μια μη επιστρεπτέα προκαταβολή ύψους 336 εκατομμυρίων ευρώ στην AstraZeneca για να εξασφαλίσει 400 εκατομμύρια δόσεις, λιγότερα από τα 324 εκατομμύρια ευρώ που πλήρωσε στη Sanofi για να εξασφαλίσει 300 εκατομμύρια δόσεις.

Η συμφωνία με την AstraZeneca αποτέλεσε αντικείμενο διαπραγματεύσεων πριν σταματήσει τις δοκιμές αυτό τον μήνα μετά από προβλήματα που εκδήλωσε ένας Βρετανός εθελοντής. Οι κλινικές δοκιές έχουν ξαναρχίσει στη Βρετανία αλλά όχι στις Ηνωμένες Πολιτείες.

Τι προβλέπει το deal με την ΕΕ

Οι κυβερνήσεις της ΕΕ θα μοιράζονται το κόστος αποζημίωσης μόνο εάν εμφανιστούν άγνωστες παρενέργειες μετά την έγκριση του εμβολίου AstraZeneca.

Η ευθύνη υπήρξε βασικό εμπόδιο στις συνομιλίες με άλλους κατασκευαστές εμβολίων COVID-19, δήλωσαν αξιωματούχοι της ΕΕ, καθώς οι εταιρείες φοβούνται ότι θα βρεθούν αντιμέτωπες με ένα δυσβάσταχτο, ακόμη και γι αυτές κόστος αν κράτι δεν πάει καλά.

Εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής δήλωσε ότι οι συμφωνίες προαγοράς «προβλέπουν στα κράτη μέλη την αποζημίωση του κατασκευαστή για ορισμένες υποχρεώσεις που προκύπτουν υπό συγκεκριμένες και αυστηρές προϋποθέσεις», αλλά «η ευθύνη παραμένει στις εταιρείες».

Οι φαρμακοβιομηχανίες έχουν ζητήσει από τις ρυθμιστικές αρχές της ΕΕ να δημιουργήσουν ένα πανευρωπαϊκό σύστημα αποζημίωσης, ενώ οι οργανώσεις για τα δικαιώματα των ασθενών ζητούν ένα πανευρωπαϊκό ταμείο χρηματοδοτούμενο από φαρμακευτικές εταιρείες που θα αντισταθμίζουν τις απροσδόκητες παρενέργειες.

Το νομικό καθεστώς της ΕΕ είναι από τα λιγότερο ευνοϊκό για τις φαρμακοβιομηχανίες σχετικά με αξιώσεις αποζημίωσης, αν και οι ενάγοντες σπάνια κατάφεραν να κερδίσουν, καθώς ο νόμος απαιτεί από αυτούς να αποδείξουν τη σχέση μεταξύ μιας ασθένειας και ενός εμβολίου που μπορεί να το προκάλεσε. Αντιθέτως οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν χορηγήσει ασυλία από την ευθύνη για εμβόλια COVID-19 που λαμβάνουν έγκριση. Η Ρωσία έχει δηλώσει ότι θα φέρει μέρος της νομικής ευθύνης σε περίπτωση που κάτι πάει στραβά με το εμβόλιο που αναπτύχθηκε από το Ινστιτούτο Gamaleya της Μόσχας.