του Αλέξανδρου Κασιμάτη

Το μεγάλο παζάρι για την πώληση των εταιρειών της ΜΙG έχει ξεκινήσει με παρέλαση funds και επιχειρηματιών στα γραφεία της αλλά και σε εκείνα της Τράπεζας Πειραιώς. Ο επιχειρηματικός όμιλος, η αποτίμηση του οποίου φτάνει το €1,13 δισ. και ο οποίος κατατάσσεται στις δέκα μεγαλύτερες επιχειρήσεις της χώρας από πλευράς πωλήσεων (€1,08 δισ.) και στις πέντε μεγαλύτερες όσον αφορά στους εργαζομένους (περίπου 15.000), βρίσκεται προ σημαντικών επιχειρηματικών εξελίξεων.

Η ΜΙG, που ελέγχει εταιρείες όπως οι Βlue Star Ferries, Superfast Ferries, ΔΕΛΤΑ, Μπάρμπα Στάθης, Goody’s, Everest, Υγεία, Μητέρα, SingularLogic και άλλες, βαρύνεται με δανεισμό 1,62 δισ. ευρώ. Η Τράπεζα Πειραιώς, ως ο μεγαλύτερος μέτοχος (31,2%) και πιστωτής της, κρατά τα κλειδιά για το μέλλον των θυγατρικών του ομίλου που ίδρυσε ο Ανδρέας Βγενόπουλος και πολιορκούν σήμερα με επιθετικές διαθέσεις funds και ανταγωνιστικές εταιρείες.

mig1.jpg

Ο όμιλος που δημιούργησε ο Ανδρέας Βγενόπουλος σπάει σε κομμάτια και βγαίνει στο σφυρί 

Η αντίστροφη μέτρηση για την πώληση των σημαντικών εταιρειών της ΜIG ξεκίνησε μετά τα stress tests των τραπεζών. Και οι τέσσερις τράπεζες πέρασαν με επιτυχία τη δοκιμασία, με την Πειραιώς να έρχεται τελευταία, καθώς ο δείκτης των βασικών κεφαλαίων υποχώρησε στο δυσμενές σενάριο του 5,9%. Το γεγονός αυτό φαίνεται ότι έβαλε σε σκέψεις τις εποπτικές αρχές.

Σύμφωνα με έγκυρες πληροφορίες, οι τραπεζικές εποπτικές αρχές επικοινώνησαν με τον Τζον Πόλσον, ισχυρό άνδρα του hedge fund Paulson and Co., ο οποίος ελέγχει το 10% της Τράπεζας Πειραιώς, και βολιδοσκόπησαν τις διαθέσεις του απέναντι σε ένα ενδεχόμενο αύξησης κεφαλαίου. Ο κ. Πόλσον, σύμφωνα με τις ίδιες έγκυρες πηγές, δεν έδειξε διατεθειμένος να διευρύνει τις επενδύσεις του στην Ελλάδα.

Σημειώνεται ότι ο Νεοϋορκέζος επιχειρηματίας, που έγινε διάσημος στην κρίση του 2007-2008 καθώς κέρδισε τα περισσότερα χρήματα στην ιστορία που αποκόμισε μέσα σε ένα έτος hedge fund, δεν βρίσκεται στην καλύτερη στιγμή της καριέρας του. Τα κεφάλαια που διαχειριζόταν το 2011 ήταν 38 δισ., ενώ τον περασμένο Μάρτιο είχαν υποχωρήσει στα 9 δισ. και από αυτά το 70%-90% ανήκουν στον ίδιο και τους υπαλλήλους του.

Σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες, SSM και Τράπεζα της Ελλάδος μετά την επαφή με τον κ. Πόλσον μετέφεραν στη διοίκηση της Τράπεζας Πειραιώς τη στάση του μεγαλύτερου μετόχου της και επεσήμαναν στον κ. Χρήστο Μεγάλου ότι πρέπει να επιταχύνει τις προσπάθειες και μέχρι τις 31/12/2018 να ολοκληρώσει την απομόχλευση των χαρτοφυλακίων, κάνοντας ιδιαίτερη αναφορά προς την κατεύθυνση της ΜΙG.

mig2.jpg

Ο Χρήστος Μεγάλου, διευθύνων σύμβουλος της Τράπεζας Πειραιώς. Η Πειραιώς ως ο μεγαλύτερος μέτοχος (31,2%) και πιστωτής της MIG, κρατά τα κλειδιά για το μέλλον των θυγατρικών εταιρειών του ομίλου, τις οποίες πολιορκούν σήμερα με επιθετικές διαθέσεις funds και ανταγωνιστικές εταιρείες 

Τα δάνεια της ΜIG ανέρχονται σε 1,62 δισ., είναι ενήμερα και ρυθμισμένα, ενώ τα ενοποιημένα αποτελέσματα μετά από φόρους και μη ελέγχουσες συμμετοχές του ομίλου το 2017 ήταν ζημίες 74,8 εκατ., έναντι ζημιών 84,9 εκατ. το 2016. Ταυτόχρονα η Πειραιώς έχει το μεγαλύτερο μέρος των δανείων της μητρικής, τα οποία ανέρχονται σε 700 εκατ., ενώ έχει και τμήμα στα υπόλοιπα 900 εκατ. των θυγατρικών εταιρειών.

Οι παρεμβάσεις των εποπτικών αρχών με τόσο σαφείς εντολές πάγια δεν δημοσιοποιούνται, ούτε ποτέ πρόκειται να παραδεχθεί η εποπτεία ή η τράπεζα ό,τι συνέβη. Ωστόσο, η Αθήνα είναι μικρή και στον κλειστό επιχειρηματικό κύκλο των funds που αναζητούν επενδυτικές ευκαιρίες τα νέα μαθαίνονται γρήγορα, με αποτέλεσμα να ανοίξουν τον χορό της διεκδίκησης. Πόσο μάλλον όταν πρόκειται για ιστορικές ελληνικές εταιρείες όπως το Υγεία, η Δέλτα κ.ά.

Πολιτικές παρενέργειες

Εκτός όμως από τους επιχειρηματίες και τους επενδυτές, η πώληση των εταιρειών της ΜΙG προκαλεί και πολιτικές παρενέργειες. Η κυβέρνηση βλέπει με συμπάθεια τον όμιλο. Χωρίς κανείς φυσικά να μπορεί να το επιβεβαιώσει, στην αγορά λέγεται ότι το Μέγαρο Μαξίμου είχε παρέμβει παρασκηνιακά για να υποστηρίξει συγκεκριμένο πρόσωπο στην ανάδειξη κορυφαίας διοικητικής θέσης.

Κανείς επίσης δεν γνωρίζει αν πράγματι οι σχέσεις του διευθύνοντος συμβούλου Θανάση Παπανικολάου με τον ΣΥΡΙΖΑ είναι τόσο καλές όσο φημολογείται στην αγορά. Πολλά όμως λέγονται στο παρασκήνιο. Πάντως είναι βέβαιο ότι η κυβέρνηση δεν βλέπει με καλό μάτι ενδεχόμενη πώληση της SingularLogic, της εταιρείας που το λογότυπό της βλέπουμε στις τηλεοπτικές οθόνες κάθε βράδυ εκλογών.

Οι διαδικασίες πώλησης των εταιρειών -και μάλιστα υπό τη χρονική πίεση των προθεσμιών που δόθηκαν στην Τράπεζα Πειραιώς- μπορεί να καθορίσουν και τον αγοραστή. Σε τέτοιες περιπτώσεις το πλέγμα των νομικών και τεχνικών λεπτομερειών που συνοδεύουν τη διαδικασία πώλησης μπορεί να δίνει προβάδισμα σε κάποιον επενδυτή ή και να αποκλείει έντεχνα κάποιον άλλο. Η δυνατότητα μέσω του τρόπου πώλησης που θα επιλεγεί να δοθεί πρόκριμα σε κάποιο fund ή επιχειρηματία συζητείται, καθώς οι διαδικασίες είναι θολές και στο τραπέζι έχει πέσει και το σενάριο να γίνουν πωλήσεις με αποφάσεις γενικών συνελεύσεων, όπου η Πειραιώς έχει τον βαρύνοντα λόγο.

Ούτως ή άλλως, η πώληση ενός από τους μεγαλύτερους επιχειρηματικούς ομίλους της χώρας έχει προκαλέσει -εκτός από το κυβερνητικό ενδιαφέρον- και την προσοχή της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Διακριτικά αλλά στενά η Ν.Δ. παρακολουθεί τις διεργασίες που είναι σε εξέλιξη, περιμένοντας τις αποφάσεις τόσο της ΜΙG όσο και της Τράπεζας Πειραιώς. Πόσο μάλλον όταν στη Ν.Δ. υποπτεύονται ότι υπάρχουν υπόγεια ρεύματα μέσω συγκεκριμένων προσώπων που συνδέουν τη ΜIG με την Τράπεζα Πειραιώς και το Μέγαρο Μαξίμου.

Ποιοι ενδιαφέρονται

Εντός συνόρων, άλλοτε στα γραφεία της Πειραιώς και άλλοτε σε εκείνα της ΜIG, αλλά και εκτός συνόρων, οι ενδιαφερόμενοι κάνουν παρέλαση. Η τύχη του «Υγεία» όπως και του Attica Group φαίνεται πως ήδη έχουν δρομολογηθεί, ενώ στο παρασκήνιο παίζεται τώρα η τύχη της Vivartia.

Σε ό,τι αφορά το «Υγεία», οι διεργασίες για να αλλάξει χέρια είναι ήδη ώριμες με το CVC Capital Partners, εκτός απροόπτου, να γίνεται ο νέος ιδιοκτήτης της επιχείρησης που εκτός από το «Υγεία», έχει και το «Μητέρα».

Σήμερα εξάλλου, η ΜΙG ανακοίνωσε τους όρους της δεσμευτικής προσφοράς που έλαβε από το CVC

Τον νοσοκομειακό όμιλο κυνηγά και το Ιατρικό Κέντρο, που είχε κάνει δημόσια προσφορά για το 30% των μετοχών του, μέσω προσωπικής εταιρείας της οικογένειας Αποστολόπουλου, στα 0,45 ευρώ. Η ΜΙG, που ελέγχει το 70%, είχε τότε αναθέσει στη χρηματιστηριακή Εuroxx ΑΧΕΠΕΥ να κάνει την αποτίμηση του «Υγεία», η οποία κατέληξε ότι η δίκαιη τιμή είναι μεταξύ 0,64 και 0,78 ευρώ ανά μετοχή.

Να σημειωθεί ότι ο εκ των βασικών μετόχων της Εuroxx κ. Τζουζέπε Τζιάνο έχει στενούς φιλικούς δεσμούς με κορυφαίο διοικητικό στέλεχος της Τράπεζας Πειραιώς και η χρηματιστηριακή το τελευταίο διάστημα ακούγεται όλο και συχνότερα στα γραφεία της ΜΙG για διάφορες δουλειές του ομίλου.

Εκ μέρους του κολοσσού της CVC το deal του «Υγεία» διαχειρίζεται ο partner του Aλεξ Φωτακίδης. Το CVC έχει αποκτήσει ήδη το Μetropolitan και το ΙΑΣΩ General. Το ίδιο επιχειρηματικό μοντέλο συγκέντρωσης ιδιωτικών νοσηλευτικών μονάδων κάτω από την ίδια πλατφόρμα εφάρμοσε το CVC με μεγάλη επιτυχία στην Ισπανία και στην Ινδονησία. Εξάλλου, την Παρασκευή το CVC έκλεισε ένα ακόμη deal στον χώρο της υγείας, αυτή τη φορά στη Φινλανδία, επενδύοντας 1,8 δισ. ευρώ. Το private equity έχει ήδη διενεργήσει οικονομικό και νομικό έλεγχο στο «Υγεία». Η διαδικασία μπλόκαρε προσωρινά επειδή βρέθηκαν διάφορες απαιτήσεις (ασθενών κ.λπ.) ύψους 180 εκατ. ευρώ. Ωστόσο, μεγάλο μέρος από αυτές είναι ασφαλισμένο, ένα άλλο εκκρεμεί δικαστικά κ.ο.κ. Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι βρέθηκε ικανοποιητική λύση για τις συγκεκριμένες απαιτήσεις και ήδη σήμερα το πρωί ανακοινώθηκε πως κατατέθηκε δεσμευτική προσφορά την οποία και το ΔΣ της MIG αποδέχθηκε. 

mig3

Η Attica Group

Στο μέτωπο της Αttica Group η κατάσταση είναι ξεκαθαρισμένη, με ένα άλλο μεγάλο fund, το Fortress, να έχει πάρει έγκαιρα θέση. Από τα 700 εκατ. δανεισμό της μητρικής ΜΙG, τα 150 είναι ομολογιακά δάνεια με εγγύηση μετοχές του ομίλου Αttica, του «Υγεία» και της Vivartia, τα οποία το αμερικανικό fund αγόρασε σε ανύποπτο χρόνο από τη Εurobank. Εκτός από τις Blue Star Ferries, Superfast Ferries, Africa Morocco Link, o όμιλος Αttica πρόσφατα απέκτησε από την Πειραιώς και την Ηellenic Sea ways (HSW). H Eπιτροπή Ανταγωνισμού ενέκρινε πρόσφατα τη συμφωνία και τώρα διεξάγεται από την Αttica νομικός και οικονομικός έλεγχος στην HSW.

Αυτός εκτιμάται ότι θα τελειώσει μέσα στις επόμενες 15 ημέρες και θα παραδοθεί στο Fortress. Θεωρείται ζήτημα χρόνου το Fortress να υποβάλει δημόσια πρόταση για την απόκτηση του Αttica Group, εξέλιξη που εκτός απροόπτου πρέπει να αναμένεται μέχρι τις 15 Ιουνίου. Τα χρήματα που θα εισπραχθούν από το Fortress θα μειώσουν τα δανειακά βάρη της μητρικής ΜΙG.

Οι εξελίξεις για το «Υγεία» και το Αttica Group είναι ήδη σε μεγάλο βαθμό δρομολογημένες και όλα δείχνουν πως θα αλλάξουν χέρια μέσα στο επόμενο δίμηνο με δημόσιες προτάσεις επειδή είναι εισηγμένες στο Χρηματιστήριο. Για τις υπόλοιπες εταιρείες του ομίλου που δεν είναι εισηγμένες έχει ξεκινήσει το μεγάλο παζάρι με τις προτάσεις να πέφτουν βροχή.

mig4

Ο Θανάσης Παπανικολάου, διευθύνων σύμβουλος της MIG. Από τα γραφεία του ομίλου, όπως και από τα γραφεία της Πειραιώς, οι ενδιαφερόμενοι κάνουν παρέλαση. Η τύχη του «Υγεία» αλλά και του Attica Group φαίνεται πως ήδη έχει δρομοογηθεί, ενώ στο παρασκήνιο παίζεται τώρα η τύχη της Vivartia 

Εκτός του διευθύνοντος συμβούλου της MIG Θανάση Παπανικολάου, ο έτερος ισχυρός άνδρας του ομίλου, είναι ο πρόεδρος και εκτελεστικό μέλος της Εκτελεστικής Επιτροπής Παναγιώτης Θρουβάλας. Ο κ. Θρουβάλας είναι πρόσωπο που συγκεντρώνει την εκτίμηση της αγοράς, διακρίνεται για τη σοβαρότητά του και σε ιδιωτικές συνομιλίες του με παράγοντές της φέρεται να υποστηρίζει με πάθος ότι δεν πρόκειται να διακινδυνεύσει τη φήμη του με τις πωλήσεις εταιρειών.

Το μοντέλο που λέγεται ότι έχει επιλεγεί για τις πωλήσεις των μη εισηγμένων εταιρειών είναι η αποτίμησή τους, η ανάθεση σε investment banker της συγκέντρωσης των προσφορών και η έγκριση της πώλησης από τη γενική συνέλευση των μετόχων. Δεδομένου ότι η Πειραιώς έχει το 31,2% των μετοχών, αλλά και πολυπρόσωπη εκπροσώπηση στο διοικητικό συμβούλιο της MIG, εκ των πραγμάτων έχει τον αποφασιστικό λόγο για τις πωλήσεις.

H Vivartia 

Η δρομολογημένη πώληση των «Υγεία» και Attica μειώνει τα δανειακά βάρη του ομίλου και η διοίκηση της εταιρείας δεν φέρεται διατεθειμένη να πουλήσει σε αυτή τη φάση τη Vivartia, τον όμιλο που κάτω από την ομπρέλα του συγκεντρώνει τη Δέλτα, τον Μπάρμπα Στάθη, τα Goody’s, τα Εverest, τα Pasteria και τα Flocafe. Το management έχει επιδοθεί σε μια επιτυχή προσπάθεια να αναδιαρθρώσει τα δάνεια ώστε να δώσει σταθερότητα στις εταιρείες του ομίλου, ενώ η Vivartia το 2017 επέστρεψε στην κερδοφορία για πρώτη φορά από το 2009, παρουσιάζοντας κέρδη προ φόρων 300.000 ευρώ.

Η Τράπεζα Πειραιώς δείχνει ευθυγραμμισμένη με τη διοίκηση της MIG, καθώς οι δύο διευθύνοντες σύμβουλοι φαίνεται ότι έχουν στενές σχέσεις μεταξύ τους και ακόμη στενότερες με το Μέγαρο Μαξίμου. Πηγές της Πειραιώς δηλώνουν ότι στόχος είναι να γίνουν οι κατάλληλες ενέργειες ώστε να ενισχυθεί ο όμιλος και να πάρει πίσω η τράπεζα τα κεφάλαια που έδωσε. Οι ίδιες πηγές υποστηρίζουν κατηγορηματικά ότι η Πειραιώς δεν συναινεί στον τεμαχισμό και την πώληση της MIG. Προφανώς όμως αυτό ισχύει κυρίως για τη Vivartia και τις άλλες εταιρείες, καθώς την ίδια στιγμή οι διαδικασίες είναι ώριμες για την πώληση των «Υγεία» και Attica.

Αντίθετα όμως από τις προθέσεις για τη Vivartia και το μέλλον της, στην αγορά φημολογείται ότι υπάρχει έντονο παρασκήνιο. Συναντήσεις και προτάσεις λέγεται ότι πάνε κι έρχονται. Αλλοι λέγεται ότι ενδιαφέρονται για τη Vivartia συνολικά ως όμιλο. Αλλοι μόνο για τη Δέλτα, άλλοι για τον Μπάρμπα Στάθη και άλλοι για την εστίαση. Την ίδια στιγμή και όλοι για τον ίδιο λόγο, άλλοι επιλέγουν να προσεγγίσουν τη ΜΙG, κι άλλοι την Πειραιώς. Στην αγορά ισχυρίζονται ότι ο Σπύρος Θεοδωρόπουλος της Chipita περιμένει στη γωνία και υπό προϋποθέσεις θα ανοίξει τα χαρτιά του.

Η Δέλτα λέγεται επίσης ότι έχει τραβήξει την προσοχή του ανταγωνισμού και συγκεκριμένα της Ολυμπος. Πιθανόν επειδή οι αδελφοί Σαράντη, ιδιοκτήτες της γαλακτοκομικής εταιρείας, είχαν προσεγγίσει τη ΜΙG με πρόταση να την αγοράσουν, έχοντας μάλιστα εξασφαλίσει τραπεζική χρηματοδότηση. Ο ένας από τους Τσέχους που συμμετέχει στην επένδυση του ΟΠΑΠ φημολογείται πως έχει εκδηλώσει ενδιαφέρον να αγοράσει τη Vivartia. Ενα αγγλικό fund χτύπησε την πόρτα της ΜΙG ζητώντας τον Μπάρμπα Στάθη, ενώ μια εισηγμένη πολωνική εταιρεία πλησίασε την Πειραιώς ζητώντας να αγοράσει όλο τον κλάδο εστίασης (Goody’s, Εverest κ.λπ.) προκειμένου να αναπτύξει στο δίκτυο τα δικά της καταστήματα. Tην ίδια στιγμή ένα άλλο αμερικανικό fund χτύπησε την πόρτα της Πειραιώς και εκδήλωσε ενδιαφέρον για όλη τη ΜIG.

Σε κάθε περίπτωση, πρόκειται για ένα κουβάρι που δεν είναι εύκολο να ξετυλιχτεί. Για παράδειγμα, τα δάνεια του κλάδου εστίασης (240 εκατ.) έχουν ως εγγύηση μετοχές της Δέλτα. Για να ξεπεραστεί ο νομικός κυκεώνας φαίνεται ευκολότερο να πουληθεί όλη η Vivartia μαζί, η οποία έχει δάνεια περίπου 400 εκατ. ενώ διαθέτει ταμείο περίπου 40 εκατ. ευρώ. Στον λαβύρινθο των εταιρικών σχημάτων και των νομικών υποχρεώσεων έχουν ιδιαίτερη σημασία οι επιχειρηματικές επιλογές που θα κάνουν Πειραιώς και ΜΙG το επόμενο διάστημα, ώστε να αντιμετωπιστούν με ίσους όρους όλοι οι ενδιαφερόμενοι επενδυτές και να μη δημιουργηθούν δυσάρεστες εντυπώσεις για διαδικασίες προσαρμοσμένες σε συγκεκριμένα επιχειρηματικά μέτρα.

Singular Logic και Χίλτον Κύπρου

Κινητικότητα για τα περιουσιακά στοιχεία της MIG καταγράφεται και για τις άλλες θυγατρικές. Αυτή τη στιγμή είναι σε εξέλιξη νομικός και οικονομικός έλεγχος για την πώληση του 75% που κατέχει ο όμιλος στο «Χίλτον» της Κύπρου. Για τη SingularLogic φέρεται στην Πειραιώς να εξετάζουν ενδεχόμενο σπάσιμο της εταιρείας και ξεχωριστή αξιοποίηση κάθε δραστηριότητας. Για την εταιρεία έδειξε ενδιαφέρον και ο όμιλος Κόκκαλη, αλλά γρήγορα αποσύρθηκε. Το σενάριο του σπασίματος της εταιρείας λέγεται ότι έλκει την προσοχή της οικογένειας Μανωλόπουλου που έχει την Space Hellas, αλλά και του Θεόδωρου Φέσσα της Quest. H κυβέρνηση πάντως δεν επιθυμεί να αλλάξει χέρια το κομμάτι της εταιρείας που κάνει τις εκλογές. Σε κάθε περίπτωση, η ενιαία πώληση της SingularLogic φαίνεται αρκετά δύσκολη καθώς έχει καθαρό δανεισμό 53 εκατ. και αρνητικά ΕΒΙΤDA.