Του Γιάννη Μακρυγιάννη

Η ανάγκη για ταχεία νομοθέτηση της νέας συμφωνίας, ώστε να αποκατασταθεί η λειτουργία των τραπεζών και της οικονομίας, αναγκάζει τον πρωθυπουργό να ρίξει όλο το βάρος των αμέσως επόμενων 24ωρων στην επίλυση προβλημάτων που σχετίζονται με τη Βουλή και την υπερψήφιση των προβλεπομένων. Υπό αυτή την έννοια ο Αλέξης Τσίπρας αποφάσισε να μην θέσει ως προτεραιότητα των επόμενων ωρών τον ανασχηματισμό της κυβέρνησής του, αλλά την οργάνωση της κοινοβουλευτικής μάχης και να μεταθέσει για λίγες μέρες τις κυβερνητικές αλλαγές -εκτός κι αν νωρίτερα υπάρξουν εξελίξεις, που τις επιβάλλουν.

Ο πρωθυπουργός φέρεται να απορρίπτει σε αυτή τη φάση την ιδέα μίας κυβέρνησης ειδικού σκοπού, καθώς δεν προχωρούν οι συζητήσεις, είτε εξαιτίας της απροθυμίας του Μεγάρου Μαξίμου, είτε της στάσης των κομμάτων της αντιπολίτευσης, που ψηφίζουν μεν τη συμφωνία, αλλά δεν θέλουν να αναλάβουν κυβερνητικό κόστος.

Ο κ. Τσίπρας πρέπει να συνυπολογίσει δύο στοιχεία για τις αποφάσεις του:

– Κρίσιμο στοιχείο για τον ανασχηματισμό, που ίσως ξετυλίξει το κουβάρι, θα είναι η στάση των Ανεξάρτητων Ελλήνων, καθώς ο Πάνος Καμμένος εξέφρασε μεν την αντίθεσή του στη νέα συμφωνία, αλλά άφησε να εννοηθεί ότι η συμμετοχή στην κυβέρνηση θα εξεταστεί από τις αποφάσεις της κοινοβουλευτικής του ομάδας. Εάν παραμείνει στο κυβερνητικό σχήμα, οι αποφάσεις για τον ανασχηματισμό θα λάβουν υπόψη τη συνεργασία αυτή, διαφορετικά οι αλλαγές θα είναι ακόμη πιο σαρωτικές και πιθανόν να αναδιαμορφωθεί η σύνθεση των κυβερνητικών συνεργασιών.

-Ταυτόχρονα οι υπουργοί που ανήκουν στην αριστερή πτέρυγα του ΣΥΡΙΖΑ (Παναγιώτης Λαφαζάνης, Δημήτρης Στρατούλης, Κώστας Ήσυχος) και πιθανόν κι άλλοι που διαφωνούν με σημαντικές πτυχές της νέας συμφωνίας (Νάντια Βαλαβάνη, Θόδωρος Δρίτσας και ίσως όχι μόνο) είναι υπό απομάκρυνση, παρότι δεν υπάρχει προθυμία παραίτησης από αρκετούς εξ αυτών. Το λογικό όμως είναι ότι από τη στιγμή που αρνούνται να φέρουν και να υλοποιήσουν μέτρα της νέας συμφωνίας, που ανήκουν στους τομείς τους να αντικατασταθούν.

Το ερώτημα όμως είναι το εξής: θα υπάρξουν απλά αλλαγές προσώπων στο σχήμα ή θα αναδιαμορφωθεί η βάση των κυβερνητικών συνεργασιών με διάφορες εκφράσεις; Θα εξεταστεί για παράδειγμα η συμμετοχή προσώπων που θα υποδεχθούν από άλλα κόμματα, που θα ψηφίσουν τη συμφωνία, όπως το Ποτάμι, ή όχι;

Προς το παρόν δεν φαίνεται να προχωρά καμία τέτοια συνεννόηση. Ποτάμι και ΠΑΣΟΚ δεν φαίνεται να έχουν διάθεση συνεργασίας εάν και εφόσον τους γίνει κρούση – δεν έχει γίνει καμία σχετική κίνηση ακόμα από το Μαξίμου. Φαίνεται να επιλέγουν (όπως και η ΝΔ) τη στάση κριτικής στήριξης και παροχής ψήφων επιλεκτικά για τα νομοσχέδια και τις πολιτικές εκείνες, που περιέχονται στη συμφωνία, ώστε να μην υπάρξει πρόβλημα με τους δανειστές. Αλλά δεν θέλουν να αναλάβουν οποιαδήποτε άλλη ευθύνη.

Σε αυτές τις συνθήκες τρία είναι τα σενάρια:

-Κλασσικός ανασχηματισμός: αλλαγή προσώπων και ίσως λελογισμένα ανοίγματα με ένταξη ανθρώπων ευρύτερης αποδοχής και μέχρις εκεί. Το παράδοξο σε αυτή την περίπτωση θα είναι ότι η κυβέρνηση δεν θα στηρίζεται στα κόμματα που την απαρτίζουν για να περνάει τα νομοσχέδια, αλλά στις ψήφους βουλευτών της αντιπολίτευσης!

-Κυβέρνηση ειδικού σκοπού, έστω κι αν απορρίπτεται τώρα: Με ειδική σύνθεση, ειδικό ρόλο και συγκεκριμένο χρονικό ορίζοντα λίγων μηνών. Πιθανόν για να προετοιμάσει τις εκλογές, αφού ψηφίσει όλα τα προαπαιτούμενα της συμφωνίας.

– Κυβέρνηση ευρείας συνεργασίας των δυνάμεων που στηρίζουν τη νέα συμφωνία: Να συγκροτηθεί δηλαδή ένα νέο μπλοκ με τη συμμετοχή των ΣΥΡΙΖΑ, Ποταμιού, ΠΑΣΟΚ και ίσως της ΝΔ για μία κυβέρνηση ενός ή δύο ετών, που πιστεύει και θα υλοποιήσει τη νέα συμφωνία. Είναι το πιο δύσκολο σενάριο αυτή την ώρα.

Στο δεύτερο και το τρίτο σενάριο τίθεται στο τραπέζι και το ενδεχόμενο να οριστεί άλλος πρωθυπουργός, εξαιτίας της πιθανής απροθυμίας του κ. Τσίπρα να ηγηθεί τέτοιων σχημάτων.