«Περπάτα να προλάβουμε το… τρόλεϊ το τελευταίο», θα μπορούσε να λέει η παραλλαγή του νοσταλγικού τραγουδιού, τώρα που τα ηλεκτροκίνητα λεωφορεία με τα χαρακτηριστικά καλώδια οδεύουν προς απόσυρση.

Και θα εμπεριείχε κάμποση ειρωνεία, αφού τα τρόλεϊ ήρθαν στις αρχές της δεκαετίας του ’50 για να αντικαταστήσουν το τραμ, οι γραμμές των οποίων ξηλώνονταν για να περάσουν αυτές των τρόλεϊ, οι οποίες ξηλώνονται τώρα με τη σειρά τους, για να περάσουν τα ηλεκτρικά -ως επί το πλείστον- λεωφορεία.

Ο αναπληρωτής υπουργός Μεταφορών Κωνσταντίνος Κυρανάκης κατέληξε στην απόφαση να αποσυρθούν σταδιακά τα τρόλεϊ καθώς είναι παρωχημένα στην εποχή που η ηλεκτροκίνηση χωρίς καλώδια επελαύνει και θα χρειάζονταν γενναίες επενδύσεις για να συνεχίσουν να κάνουν αυτό που τα ηλεκτροκίνητα λεωφορεία κάνουν.

Θα απελευθερωθεί η θέα προς τον αττικό ουρανό, αλλά και η κίνηση, που επιβαρύνεται λόγω των συχνών βλαβών τους, λένε οι υποστηρικτές της πρότασης αυτής.

Ορισμένοι ειδικοί, ωστόσο, απαντούν ότι τα συγκεκριμένα μέσα είναι πιο βιώσιμα καθώς έχουν υψηλότερη ενεργειακή απόδοση, χαμηλότερη κατανάλωση και σειρά άλλων πλεονεκτημάτων, όπως ότι δεν υπάρχει ανάγκη για φόρτιση.

Ταυτόχρονα, πληθαίνουν οι φωνές που ζητούν να διατηρηθούν όχι μόνο ένα-δύο τρόλεϊ για μουσειακούς σκοπούς, αλλά μία-δύο γραμμές για λόγους νοσταλγίας – ιδέα πάντως που δεν φαίνεται να προκρίνεται.

Σχεδόν… αρχαία

Το 2027 αναμένεται, λοιπόν, τα τρόλεϊ να έχουν βγει εντελώς από τη ζωή μας μετά την εφαρμογή των δύο φάσεων απόσυρσης: της πρώτης, που θέλει το ξήλωμα των καλωδίων από το κέντρο της Αθήνας και είναι ήδη σε εξέλιξη και της δεύτερης, που αφορά την ολική απόσυρση και κατάργηση του μέσου.

Κάπως έτσι, ο γνώριμος ήχος του ηλεκτροκινητήρα και των πεντάλ που πατά ο οδηγός, το χαρακτηριστικό σφύριγμα από τον παντογράφο που ακουμπά στα εναέρια καλώδια και η θέα του κίτρινου (ή, μπλε, τα τελευταία χρόνια) οχήματος που γλιστρά σχεδόν αθόρυβα στις λεωφόρους της πόλης, σύντομα θα είναι παρελθόν.

Μετά από 72 χρόνια συνεχούς λειτουργίας, το ηλεκτρικό σύστημα συγκοινωνίας που γενιές Αθηναίων αγάπησαν, ή και μίσησαν, φτάνει στον τερματικό σταθμό του.

Ο ΟΑΣΑ έχει ήδη εκπονήσει σχέδιο απόσυρσης 130 παλαιών οχημάτων και την αντικατάστασή τους με 100 νέα, πλήρως ηλεκτρικά λεωφορεία, με ορίζοντα 250 οχημάτων έως το τέλος της δεκαετίας.

Η μετάβαση αυτή προκρίνεται ως αναγκαία για λόγους βιωσιμότητας, κόστους και ευελιξίας. Τα σημερινά τρόλεϊ, πολλά εκ των οποίων έχουν ξεπεράσει τα 20 χρόνια ζωής, απαιτούν δυσανάλογο κόστος συντήρησης, το εναέριο δίκτυο θεωρείται παρωχημένο και επιβαρυντικό για την αισθητική και την ασφάλεια του αστικού τοπίου, ενώ τα νέα ηλεκτρικά λεωφορεία προσφέρουν ευελιξία, χαμηλότερο κόστος λειτουργίας και καθαρότερο περιβαλλοντικό αποτύπωμα σε μια σύγχρονη μητρόπολη.

FIAT, Alfa Romeo και Lancia

Η Αθήνα διαθέτει σήμερα περίπου 210 τρόλεϊ που καλύπτουν 19 γραμμές και εξυπηρετούν περίπου 247 στάσεις, διατρέχοντας συνολικά 390 χιλιόμετρα γραμμών.

Τα περισσότερα οχήματα είναι παρτίδες που αγοράστηκαν μεταξύ 1999-2004 και περιλαμβάνουν μοντέλα κυρίως από τη Neoplan και τη Van Hool, ενώ η Solaris είναι περισσότερο γνωστή για τα συμβατικά ηλεκτρικά λεωφορεία της και όχι τα τρόλεϊ.

Οι παλαιότεροι ίσως θυμούνται και τα θρυλικά ιταλικά μοντέλα των Fiat, Alfa Romeo και Lancia, που κυριάρχησαν από τη δεκαετία του ’50 έως και τα τέλη του ’80, όπως και τα σοβιετικής κατασκευής Energoma Chexport της περιόδου 1972-1992.

Η τεχνολογία των τρόλεϊ βασίζεται σε απλή αλλά αποτελεσματική ηλεκτροκίνηση: ρεύμα 600V DC διοχετεύεται στον κινητήρα μέσω των εναέριων καλωδίων και του διπλού παντογράφου (μηχανικό σύστημα που χρησιμοποιείται για τη σύνδεση του τρόλεϊ με το ηλεκτρικό δίκτυο).

Το τρόλεϊ έχει ηλεκτροκινητήρα, ο οποίος, σε αντίθεση με τα BEV και BEB οχήματα που έχουμε μάθει τα τελευταία χρόνια (δηλαδή τα μπαταριοκίνητα), τροφοδοτείται με ρεύμα από το δίκτυο.

Διαβάστε περισσότερα στο protothema.gr