Παράνομη διακίνηση μεταναστών: «Ο ρόλος των «αόρατων» ακτιβιστών και των ΜΚΟ

Στον ρόλο τον οποίο διαδραματίζουν οι μη κυβερνητικές οργανώσεις (ΜΚΟ) στις διαδρομές των παράνομων μεταναστών προς την Ευρώπη, αλλά και στις πιθανές σχέσεις τους με δίκτυα λαθροδιακινητών εστιάζουν οι ελληνικές και ευρωπαϊκές αρχές τους τελευταίους μήνες, ειδικά και μετά το τραγικό ναυάγιο σε διεθνή ύδατα ανοιχτά της Πύλου.

Τα κυκλώματα που εμπορεύονται τον ανθρώπινο πόνο υποσχόμενα, υποτίθεται, ένα καλύτερο μέλλον στη Γηραιά Ηπειρο δεν λειτουργούν μόνο στις ασιατικές και βορειοαφρικανικές ακτές. Σε ορισμένες περιπτώσεις, όπως φάνηκε και από τις μαρτυρίες των διασωθέντων της Πύλου, κάποιοι πρόσφυγες λειτουργούν ως σύνδεσμοι ή και ευθέως ως συνεργάτες των διακινητών.

Υπάρχει, όμως, και ο παράγοντας των ΜΚΟ, ο οποίος τα τελευταία χρόνια έχει αυξήσει την επιρροή του αλλά και τα μέσα που διαθέτει. Οπως είδαμε και από το τραγικό ναυάγιο, οι μετανάστες που βρίσκονται στα σαπιοκάραβα που κάνουν αυτά τα δρομολόγια έχουν πολλές φορές επικοινωνία με ανθρώπους εκτός των κυκλωμάτων των διακινητών, οι οποίοι δραστηριοποιούνται στη… διάσωση (ακόμη και αν αυτή είναι ευθύνη των κυρίαρχων κρατών).

Η Ιταλομαροκινή ακτιβίστρια

Μία από αυτές τις περιπτώσεις είναι και της ακτιβίστριας Ναουάλ Σούφι, η οποία ειδοποίησε τις ιταλικές αρχές για τη διαδρομή του πλοίου, ενώ καθ’ όλη τη διάρκεια των γεγονότων, όπως η ίδια δήλωσε, μιλούσε με επιβάτες δίνοντας μάλιστα και οδηγίες στους κυβερνήτες πώς να αντιδράσουν ενόσω πλησίαζαν τα εμπορικά σκάφη για βοήθεια. Η κοινωνική λειτουργός και ακτιβίστρια γεννήθηκε στο Μαρόκο από Μαροκινούς γονείς το 1988, αλλά μόλις λίγες εβδομάδες αργότερα εγκαταστάθηκαν οικογενειακώς στην Κατάνια, στους πρόποδες της Αίτνας. Από πολύ μικρή, μάλιστα, ξεκίνησε να βοηθά μετανάστες και απόρους. Η 35χρονη ταξίδεψε στη Συρία τον Δεκέμβριο του 2012, όταν είχε ξεσπάσει ο εμφύλιος πόλεμος. Ηταν επικεφαλής ανθρωπιστικής αυτοκινητοπομπής που βοήθησε περίπου 800 οικογένειες, ενώ πρόσφερε και τη βοήθειά της σε Σύρους που προσπαθούσαν να βρουν καταφύγιο στην Ιταλία.

Για να μιλήσει με τα καράβια χρησιμοποιεί δορυφορικά τηλέφωνα Thuraya, όπως και άλλοι «διασώστες» οι οποίοι με αυτόν τον τρόπο βρίσκουν αφορμή για να παρέμβουν ακόμη και επί του πεδίου. Είναι δε γνωστές οι περιπτώσεις ιδιωτικών πλοιαρίων τα οποία έρχονται σε επαφή με μετανάστες εν πλω, τους παραλαμβάνουν και εν συνεχεία απαιτούν να τους φέρουν στην Ευρώπη επικαλούμενοι διάσωση. Αυτές οι πρακτικές είχαν οδηγήσει Ελλάδα, Ιταλία, Μάλτα και Κύπρο σε κοινή δήλωση, στις 12 Νοεμβρίου 2022, στην οποία επεσήμαναν, μεταξύ άλλων, πως είναι ανάγκη η Ε.Ε. να αναλάβει δράση για αυτά τα ιδιωτικά σκάφη τα οποία δρουν ενάντια στο πνεύμα του Διεθνούς Δικαίου.

Η Σούφι, από την πλευρά της, αναφερόμενη στο περιστατικό δήλωσε με αναρτήσεις της στο Facebook ότι μίλησε πολλές φορές με τους επιβάτες του μοιραίου πλοίου. «Αυτό το σκάφος που με καλούσε, οι άνθρωποι που με καλούσαν […] έλεγαν ότι ίσως αυτή είναι η τελευταία τους νύχτα». Από τα λεγόμενά της προκύπτουν ερωτήματα, καθώς ουδέποτε εξήγησε πώς και με ποιους βρέθηκε σε επαφή, έτσι ώστε να έχει ρόλο διαμεσολαβητή στο ταξίδι αλλά και να παρεμβαίνει στις αποφάσεις εν πλω, όπως η ίδια έγραψε εμμέσως πλην σαφώς. Είναι δε αναπάντητο ακόμη πώς οι μετανάστες βρίσκουν την επαφή της και την καλούν.

Η περίπτωση Δημητρά

Την ίδια ώρα, μία από τις περιπτώσεις που βρίσκονται υπό το μικροσκόπιο των ελληνικών αρχών είναι αυτή του Παναγιώτη Δημητρά, του οποίου οι ελληνικές αρχές δέσμευσαν τους λογαριασμούς, όπως κι εκείνους των ΜΚΟ τις οποίες διαχειρίζεται. Ο άλλοτε διευθυντής του Ελληνικού Παρατηρητηρίου Συμφωνιών και πλέον εκπρόσωπός του, σύμφωνα με το πόρισμα από την Αρχή κατά της Νομιμοποίησης Εσόδων από Εγκληματικές Δραστηριότητες, έπαιρνε χρηματοδοτήσεις και δεν τις αξιοποιούσε για τον προβλεπόμενο σκοπό.

Η υπόθεση του «εθνικού μηνυτή» έχει, όμως, κι άλλες προεκτάσεις, αφού κατά την Εισαγγελία της Κω, που του είχε ασκήσει ποινική δίωξη, ερευνάται και για εγκληματική οργάνωση και διευκόλυνση μεταναστών προκειμένου αυτοί να έρθουν στην Ελλάδα. Ωστόσο, οι γνώστες των μεταναστευτικών διαδρομών στις ελληνικές θάλασσες έχουν εντοπίσει εδώ και καιρό ότι υπάρχει διαφορετική ροή αφίξεων σε κάθε νησί του Αιγαίου και αυτό δεν οφείλεται στον καιρό ή στη γεωγραφία, αλλά στην… πληροφόρηση. Οπως αναφέρουν αρμόδιες πηγές στο «ΘΕΜΑ», αυτή η διαφοροποίηση σχετίζεται με τη δράση ορισμένων ΜΚΟ.

Μόνο τυχαίο δεν είναι, όπως λένε, ότι ενώ το Λιμενικό ελέγχει με αντίστοιχο τρόπο το εύρος των ελληνοτουρκικών θαλασσίων συνόρων, σε ορισμένα νησιά του Νοτιοανατολικού Αιγαίου οι βάρκες από την Τουρκία βρίσκουν τρόπο να παρακάμψουν τις περιπολίες. «Συγκεκριμένες ΜΚΟ που δραστηριοποιούνται εκεί δεν τις βρίσκεις σε άλλα νησιά», λένε, ενώ αντίστοιχα οι συγκεκριμένες ροές δεν συνάδουν με τις συνήθεις πρακτικές των διακινητών στα μικρασιατικά παράλια.

Διαβάστε περισσότερα στο protothema.gr