του Κωστή Πλάντζου

Αναλυτικό και κοστολογημένο σχέδιο που θα παρουσιάσει στο έκτακτο Γιούρογκρουπ της Τετάρτης 11 Φεβρουαρίου, για το πώς εννοεί την «συμφωνία-γέφυρα» η Αθήνα, αντί της «αίτησης παράτασης» που ζητούν οι ευρωπαίοι εταίροι, ετοιμάζει από σήμερα ο υπουργός Οικονομικών Γιάνης Βαρουφάκης. Την επόμενη ημέρα το ελληνικό ζήτημα θα συζητηθεί και στη Σύνοδο Κορυφής της Ε.Ε., όπου θα εκπροσωπήσει για πρώτη φορά τη χώρα μας ο Αλέξης Τσίπρας. Το «τελεσίγραφο» όμως των ευρωπαίων για μία τελική συμφωνία λήγει μεν στις 16 Φεβρουαρίου και τα χρονικά περιθώρια πλέον στενεύουν –όπως μαρτυρεί και η χθεσινή υποβάθμιση από την S&P- αλλά πολλά δείχνουν ότι μπορεί να χρειαστεί και νέο έκτακτο Eurogroup (το τρίτο μέσα ένα μήνα) λίγο πριν την λήξη του ελληνικού προγράμματος στο τέλος Φεβρουαρίου (πιθανώς στις 25 ή 26 του μηνός). Από την ημέρα εκείνη και μετά, η χώρα μας θα βρίσκεται πλέον έρμαιο, σχεδόν σαν “χώρα-ζόμπι”, χωρίς καμία ομπρέλα προστασίας από τους δανειστές.

Η Αθήνα δείχνει έτοιμη να κάνει, αν χρειαστεί, το άλμα στο κενό. Αυτό δείχνουν οι χθεσινές διαρροές από το υπουργείο Οικονομικών ο Γιάνης Βαρουφάκης δεν θα βάλει την υπογραφή που ζητούν οι εταίροι σε ένα αίτημα παράτασης του προγράμμτος (να συνυπογράψει δηλαδή και ο ΣΥΡΙΖΑ το πρόγραμμα) αλλά η αντίσταση θα φτάσει «μέχρι τέλους» («δεν έχουμε άλλη επιλογή» δήλωσε χθες ο ίδιος ο υπουργός).

Το ίδιο δείχνουν όμως και οι κινήσεις της S&P και της ΕΚΤ. Πριν 10 μέρες η S&P προειδοποίησε με αρνητική αξιολόγηση και χθες προχώρησε σε υποβάθμιση. Έβαλε όμως πάλι «αρνητικό outlook» και έτσι ενδεχεται να «κτυπήσει» ξανά στις 16 Φεβρουαρίου με περαιτέρω υποβάθμιση, αν δεν υπάρξει το αργότερο ως τότε συμφωνία. Και η ΕΚΤ ανακοίνωσε πως κόβει τη γραμμή χρηματοδότησης των τραπεζών στις 11/2, στέλνοντάς τες στον ELA, αλλά στις 26/2 ενδέχεται να διακόψει και αυτόν (κάθε 15 μέρες πρέπει να δίνει την έγκρισή της). Όλες οι ημερομηνίες αυτές «πέφτουν» επάνω σε έκτακτα, προγραμματισμένα ή πιθανά Eurogroup, προκειμένου να μπορούν να ληφθούν άμεσα και εγκαίρως οι ανάλογες αποφάσεις.

Η έκτακτη συνεδρίαση στις 11/2 των υπουργών Οικονομικών της ευρωζώνης με αποκλειστικό θέμα την Ελλάδα, επισημοποιήθηκε μόλις χθες μέσω Twitter από τον πρόεδρο του Eurogroup Γερούν Ντάισελμπλουμ. Με δηλώσεις του στη Χάγη ο κ. Ντάισελμπλουμ απέκλεισε συμφωνία για δάνειο-γέφυρα και επισήμανε ότι «πρέπει να γεφυρωθούν πολλές διαφορές» με την Ελλάδα. «Στις 16 Φεβρουαρίου η Αθήνα πρέπει να πάρει παράταση» δήλωσε αργότερα στο Reuters ο ίδιος.

Στην Αθήνα προκλήθηκε πρωτοφανές αλαλούμ, με πηγές του υπουργείου Οικονομικών να διαρρέουν ότι οι Ευρωπαίοι εταίροι έχουν βάλει το μαχαίρι στον λαιμό της ελληνικής πλευράς, αλλά «δεν υπογράφουμε παράταση του προγράμματος, γιατί θα πέσει η κυβέρνηση», και το Μέγαρο Μαξίμου να αποδομεί λίγο αργότερα τη σκληρή αυτή στάση, αναφέροντας ότι «πληροφορίες που διακινούνται από δήθεν κύκλους του υπουργείου Οικονομικών ουδεμία σχέση με την πραγματικότητα έχουν»!

Για να πέσουν οι τόνοι της οξύτητας, κυβερνητικές πηγές ανασκεύαζαν λέγοντας ότι το έκτακτο Eurogroup ήταν «εξέλιξη απολύτως αναμενόμενη και απολύτως ευπρόσδεκτη» από την κυβέρνηση και εκεί ο κ. Βαρουφάκης θα παρουσιάσει τις ελληνικές θέσεις, «όπως αυτές ανταποκρίνονται στη νωπή εντολή που έλαβε από τον ελληνικό λαό, με σκοπό την αμοιβαία επωφελή συμφωνία σε σύντομο χρονικό διάστημα».

Εκπρόσωπος του γερμανικού υπουργείου Οικονομικών όμως τόνισε χθες ότι η Ελλάδα πρέπει να παρουσιάσει σχέδια για το πώς θα προχωρήσει, ενώ η εκπρόσωπος του Επιτρόπου Οικονομικών Πιέρ Μοσκοβισί, Ανίκα Μπράιτχαρτ δήλωσε ότι «η Κομισιόν είναι αποφασισμένη να συνεργαστεί με εποικοδομητικό τρόπο με τις ελληνικές αρχές, για την επίτευξη αμοιβαία επωφελούς συμφωνίας».

Τα περιθώρια υποχώρησης των ευρωπαίων όμως φαντάζουν δύσκολα αφού, αυτό που προκύπτει από το προχθεσινό Euro Working Group, είναι όπου η ελληνική πλευρά δέχθηκε ασφυκτικές πιέσεις και καμία ξένη κυβέρνηση –επί του παρόντος- δεν συντάχθηκε με τις απαιτήσεις της ελληνικής πλευράς.

Αυτό φαίνεται ότι προβλημάτισε την Αθήνα, αλλά η κυβέρνηση δείχνει αποφασισμένη να μην κάνει πίσω, πιστεύοντας ίσως ότι μπορεί τελικώς να κάνουν πίσω οι άλλοι (είτε οι φίλα προσκείμενοι που σιώπησαν προχθες στις Βρυξέλες, είτε ενδεχομένως και οι «σκληροί» του γερμανικού μπλοκ).

Πέραν του πολιτικού διακυβεύματος πάντως, το σίγουρο είναι ότι όσο πλησιάζουν οι ημερομηνίες-ορόσημα, το «έργο που θα παίζεται στην αγορά» θα επιφυλάσσει πολλές ακόμη εκπλήξεις.