Νέα διεθνής μελέτη αναδεικνύει τον καθοριστικό ρόλο των τοπικών κοινοτήτων του Αμαζονίου στη διατήρηση των οικοσυστημάτων και τη βιώσιμη διαχείριση των αλιευτικών πόρων. Παρά τις σοβαρές απειλές όπως η ανεπαρκής επιβολή κανονισμών, η εξωτερική παρέμβαση και ο ανταγωνισμός για φυσικούς πόρους οι κοινότητες αυτές επιτυγχάνουν σημαντικά αποτελέσματα στη διατήρηση της βιοποικιλότητας.

Η έρευνα προτείνει μια εναλλακτική προσέγγιση στη διαχείριση προστατευόμενων περιοχών μέσω των Άλλων Αποτελεσματικών Μέτρων Διατήρησης βάσει Περιοχών (OECMs), που αξιοποιούν υφιστάμενες κοινοτικές πρακτικές. Πρόκειται για ένα μοντέλο που μπορεί να ενισχύσει την εφαρμογή του παγκόσμιου στόχου προστασίας του 30% της γης και των θαλασσών έως το 2030 — στόχος του Πλαισίου για τη Βιοποικιλότητα.

Η έρευνα και τα κύρια ευρήματα

Η μελέτη, που δημοσιεύθηκε στο Nature Sustainability, αποτελεί συνεργασία ερευνητών από τη Βραζιλία και το Ηνωμένο Βασίλειο και εστιάζει στον ποταμό Juruá, παραπόταμο του Αμαζονίου. Η ανάλυση κάλυψε τη διαχείριση αλιευμάτων σε 96 προστατευμένες λίμνες υπό την επιτήρηση 14 αγροτικών κοινοτήτων, με πληθυσμό περίπου 109.000 ψάρια arapaima.

Τα αποτελέσματα δείχνουν πως κάθε κοινότητα προστατεύει, άμεσα ή έμμεσα, δασικές εκτάσεις 86 φορές μεγαλύτερες από τις επιφάνειες των λιμνών. Συνολικά, η κοινοτική αυτή προσέγγιση έχει διασφαλίσει περίπου 37 εκατομμύρια στρέμματα δάσους στην πολιτεία του Αμαζονίου.

Ο καθηγητής Κάρλος Πέρες του Πανεπιστημίου East Anglia τονίζει πως η επιτυχία των κοινοτήτων βασίζεται στην άμεση παρουσία τους στον χώρο και την ενεργή συμμετοχή τους. Η αειφόρος αλιεία παρέχει σταθερά έσοδα, ενώ ταυτόχρονα ενισχύονται και οι πληθυσμοί άλλων ειδών που είχαν υπερεκμεταλλευτεί, όπως οι γιγάντιες βίδρες, οι θαλάσσιες αγελάδες και οι γίγαντες χελώνες του Αμαζονίου.

Η προστασία των λιμνών «oxbow» και των συνδεδεμένων οικοσυστημάτων πραγματοποιείται με τοπική επιτήρηση και συλλογικές περιπολίες, αποτρέποντας την είσοδο εξωτερικών αλιέων και προστατεύοντας κρίσιμους βιοτόπους.

Παρά τη σημαντική συμβολή τους, οι κοινότητες επιβαρύνονται οικονομικά, καλύπτοντας από ίδιους πόρους δαπάνες όπως καύσιμα και τρόφιμα για τους εθελοντές φρουρούς. Χωρίς οικονομική ενίσχυση, η βιωσιμότητα αυτού του μοντέλου κινδυνεύει.

Οι ερευνητές προτείνουν την εφαρμογή συστημάτων αποζημίωσης, όπως οι Πληρωμές για Περιβαλλοντικές Υπηρεσίες (PES), οι οποίες είναι οικονομικά πιο αποδοτικές σε σχέση με τα συμβατικά συστήματα φύλαξης. Η Δρ. Άνα Κάρλα Ροντρίγκεζ επισημαίνει ότι τα κοινοτικά συστήματα διατήρησης είναι εξαιρετικά αποτελεσματικά, παρά το υψηλό κοινωνικό και οικονομικό κόστος που επωμίζονται οι κάτοικοι. Η αναγνώριση του ρόλου τους αποτελεί όχι μόνο περιβαλλοντική αλλά και κοινωνική προτεραιότητα.

Τέλος, ο Δρ. Τζον Βίτορ Κάμπος-Σίλβα υπογραμμίζει πως έξι εκατομμύρια άνθρωποι στη βραζιλιάνικη Αμαζονία εξαρτώνται από τη φύση. Συνεπώς, η άμεση ενσωμάτωσή τους στις πολιτικές διατήρησης είναι απαραίτητη τόσο για την επιτυχία των προγραμμάτων όσο και για την ενίσχυση της ευημερίας τους.

Διαβάστε ακόμη 

Η νέα ευρωπαϊκή πρόταση για να εξοπλιστεί το Κίεβο: Αγορά αμερικανικών όπλων με ρωσικά χρήματα

Αγορές: Τι είναι το debasement trade που «σαρώνει» τις αγορές – Γιατί οι αναλυτές φοβούνται τη διάρκειά του

Ασφάλιστρα ζωής σε δόσεις: Οι κρυφές χρεώσεις και η εφαρμογή της οδηγίας 2023/2225

Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο Θέμα