Ο Αμαζόνιος δε λέγεται άδικα «πνεύμονας της Γης», αφού χάρη στην πλούσια βιοποικιλότητά του λειτουργεί ως πολύτιμη πηγή οξυγόνου για όλο τον πλανήτη και ρυθμιστής του κλίματος. Το τροπικό δάσος φιλοξενεί περισσότερα από 40.000 είδη φυτών και απορροφά σημαντικές ποσότητες διοξειδίου του άνθρακα, συμβάλλοντας στην διατήρηση της θερμοκρασίας και την ισορροπία του οικοσυστήματος. Βέβαια, η ανθρώπινη δραστηριότητα, όπως η αποψίλωση για τη γεωργία, την υλοτομία, τη δημιουργία οδικών δικτύων, ή οι πυρκαγιές και η ακραία ζέστη απειλούν τον ευαίσθητο βιότοπο του Αμαζονίου.

Τώρα, νέα μελέτη που δημοσιεύθηκε στο Communications Earth & Environment, αποκαλύπτει τον κρίσιμο ρόλο του τροπικού δάσους και στη μείωση εξάπλωσης ασθενειών.

Πρόκειται για την πρώτη έρευνα του είδους, με επικεφαλής τη Διεθνή Ένωση για τη Διατήρηση της Φύσης (IUCN), για τη διεξαγωγή της οποίας συγκεντρώθηκαν δεδομένα από 1.733 δήμους που καλύπτουν τουλάχιστον το 74% του Αμαζονίου.

Χάρη σε αυτά διαπιστώθηκε ότι τα δάση που βρίσκονται κοντά σε περιοχές όπου ζουν αυτόχθονες δρουν προστατευτικά απέναντι στην εξάπλωση ασθενειών που πλήττουν τόσο το καρδιαγγειακό σύστημα, όσο το αναπνευστικό.

Όπως εξηγούν στην έκθεση, οι περιοχές που κατοικούνται από αυτόχθονους πληθυσμούς είναι ζωτικής σημασίας για τη διατήρηση της βιοποικιλότητας, ιδιαίτερα στις τροπικές περιοχές, ωστόσο η συμβολή τους στην ανθρώπινη υγεία δεν ήταν επαρκώς γνωστή.

Τα κενά καλύφθηκαν χάρη στα δεδομένα 20 ετών για ασθένειες που συνδέονται με τις πυρκαγιές και τις ζωονόσους/μεταδιδόμενες από φορείς ασθένειες και διαπιστώθηκε ότι η συχνότητά τους περιορίζεται σημαντικά στο βιότοπο του Αμαζονίου.

Αναλυτικότερα, οι ερευνητές μελέτησαν στοιχεία γύρω από 27 ασθένειες – 21 που σχετίζονται με πυρκαγιές και έξι που μεταδίδονται από ζώα ή από έντομα σε ανθρώπους – σε οκτώ χώρες του Αμαζονίου: Βολιβία, Βραζιλία, Κολομβία, Ισημερινός, Περού, Σουρινάμ, Βενεζουέλα και Γαλλική Γουιάνα.

Στη μελέτη τους, οι επιστήμονες τονίζουν ότι στις περιοχές με υψηλή δασική κάλυψη μετριάστηκαν οι επιπτώσεις από τα σωματίδια με μέγεθος μικρότερο από 2,5 μικρόμετρα στην ανθρώπινη υγεία και μειώθηκε η συχνότητα εμφάνισης ασθενειών που σχετίζονται με τις πυρκαγιές, όπως και εκείνες που μεταδίδονται από ζώα και έντομα.

Τα στοιχεία αυτά υπενθυμίζουν, ταυτόχρονα, την αξία των κοινοτήτων αυτοχθόνων και την ανάγκη διασφάλισης των δικαιωμάτων τους.

Σύμφωνα με την ερευνητική ομάδα, την περίοδο 2001-2019 καταγράφηκαν σχεδόν 30.000.000 κρούσματα ασθενειών στο δάσος του Αμαζονίου, ανάμεσα σε αυτές η «σιωπηλή» νόσος Τσάγκας που προκαλείται από το πρωτόζωο παράσιτο Trypanosoma cruzi και συχνά δεν εμφανίζει συμπτώματα, αλλά μπορεί να αποβεί μοιραία. Επιπλέον, αναφέρθηκαν κρούσματα ελονοσίας, χανταϊού που μεταδίδεται από τρωκτικά, λεϊσμανίασης και κηλιδωτού πυρετού του Βραχώδους Όρους που μεταδίδεται κυρίως μέσω κροτώνων.

«Τα ιθαγενή δάση στον Αμαζόνιο παρέχουν οφέλη για την υγεία εκατ. ανθρώπων», σχολίασε η Πόλα Πριστ, συντονίστρια του Προγράμματος Δασών και Λιβαδιών της IUCN και πρόσθεσε ότι είναι γνωστό πως το τροπικό δάσος φυτά με φαρμακευτική δράση, χάρη στα οποία έχουν θεραπευθεί πολλές ασθένειες.

Ωστόσο, αυτή η μελέτη, επισήμανε η ειδικός, ότι παρέχει νέα στοιχεία σχετικά με τον ρόλο των δασών στην προστασία από ασθένειες που πλήττουν τον άνθρωπο.

«Η διασφάλιση ότι οι ιθαγενείς κοινότητες έχουν ισχυρά δικαιώματα στις εκτάσεις τους είναι ο καλύτερος τρόπος για να διατηρηθούν τα δάση και τα οφέλη για την υγεία τους άθικτα», τόνισε.

Τη στιγμή δε, που μελέτες αποδεικνύουν τη σύνδεση της αποψίλωσης των δασών με την αύξηση των τροπικών ασθενειών, οι οποίες δεν αντιμετωπίζονται με συμβατικές θεραπείες, κρίνεται απαραίτητη η διατήρηση των περιοχών και η νομική αναγνώριση των εδαφών των αυτοχθόνων.

Διαβάστε ακόμη

Γουόρεν Μπάφετ: Τα 10 βιβλία που επηρέασαν τον τρόπο σκέψης του επενδυτή

Η Ελλάδα στο χείλος της απώλειας ευρωπαϊκών πόρων για τα απορρίμματα

Κέρδος έως 350 ευρώ τον χρόνο για κατοίκους 19 νησιών από τη μείωση του ΦΠΑ

Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο Θέμα