Την ώρα που ο ΑΔΜΗΕ καρδιοχτυπά για το μέλλον του Great Sea Interconnector, του μεγάλου καλωδίου που θα ενώσει ενεργειακά την Κρήτη, την Κύπρο και το Ισραήλ, αλλά παραμένει αντιμέτωπο με ρυθμιστικές και γεωπολιτικές δυσκολίες, ένα δεύτερο σχέδιο κερδίζει έδαφος με σταθερά βήματα και ένα πιο σαφές χρονοδιάγραμμα προόδου.

Το GREGY, η ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδας – Αιγύπτου, εξελίσσεται σε έργο-ορόσημο για την ευρωμεσογειακή συνεργασία, ενισχύοντας ταυτόχρονα τη θέση της Ελλάδας ως ενεργειακού κόμβου και πύλης εισόδου πράσινης ενέργειας στην Ευρώπη. Με μήκος 954 χιλιομέτρων και δυνατότητα μεταφοράς 3 GW καθαρής ισχύος, το GREGY θα μεταφέρει ηλεκτρική ενέργεια από αιολικά και φωτοβολταϊκά πάρκα της αιγυπτιακής ερήμου στα ελληνικά και ευρωπαϊκά δίκτυα. Σε αντίθεση με τις περιπέτειες του Great Sea Interconnector, το GREGY κινείται σε πιο σταθερό διμερές περιβάλλον, με σαφή πολιτική βούληση τόσο από την Αθήνα όσο και από το Κάιρο.

Η έρημος που μετατρέπεται σε πηγή ενέργειας

Μετά από πολύμηνες διαβουλεύσεις, η αιγυπτιακή κυβέρνηση έχει ήδη δεσμεύσει εκτάσεις 2.500 τετραγωνικών χιλιομέτρων σε κοντινή απόσταση από την περιοχή του Σίντι Μπαράνι, όπου θα βρίσκεται το σημείο προσαιγιάλωσης του καλωδίου στα βορεια-βορειοδυτικά της χώρας. Εκεί θα αναπτυχθούν αιολικά και φωτοβολταϊκά πάρκα συνολικής ισχύος 9 GW, σχεδιασμένα αποκλειστικά για τις ανάγκες του έργου μέσα από μακροχρόνιες συμβάσεις παραχώρησης. Οι εκτάσεις επιλέχθηκαν για τον ισχυρό και σταθερό άνεμο που φτάνει σε ταχύτητες άνω των 9 μέτρων το δευτερόλεπτο, αλλά και για την εγγύτητά τους στο σημείο όπου θα τοποθετηθεί ο σταθμός μετατροπής.

O πρόεδρος της Αιγύπτου Αμπντέλ Φατάχ αλ Σίσι με τον πρόεδρο του Ομίλου Κοπελούζου, Δημήτριο Κοπελούζο

Η περιοχή βρίσκεται περίπου 150 χιλιόμετρα από τα σύνορα με τη Λιβύη, στις ακτές της Μεσογείου, προσφέροντας ιδανικές συνθήκες για υποθαλάσσια όδευση του καλωδίου και υψηλή ενεργειακή απόδοση. Η αιγυπτιακή κυβέρνηση θεωρεί το GREGY έργο στρατηγικής σημασίας, καθώς θα αποτελέσει τη μοναδική απευθείας ηλεκτρική σύνδεση της Αιγύπτου με την Ευρώπη, δημιουργώντας νέες δυνατότητες εξαγωγής πράσινης ενέργειας.

Το ενεργειακό μείγμα που θα τροφοδοτεί το καλώδιο προβλέπει 75% αιολική και 25% ηλιακή ενέργεια. Η απόφαση αυτή βασίζεται σε τεχνικά και επιχειρησιακά δεδομένα: οι άνεμοι της αιγυπτιακής ερήμου προσφέρουν σταθερή παραγωγή σε 24ωρη βάση, ενώ οι μελέτες δείχνουν ότι το αιολικό προφίλ της Αιγύπτου είναι συμπληρωματικό με αυτό της Ελλάδας. Οταν η παραγωγή μειώνεται στο Αιγαίο, αυξάνεται στην Αφρική και το αντίστροφο. Ετσι, το GREGY δεν θα αποτελεί απλώς μια ηλεκτρική διασύνδεση, αλλά έναν μηχανισμό εξισορρόπησης των δικτύων, προσφέροντας σταθερή και φθηνή πράσινη ενέργεια όλο το 24ωρο.

Ο διευθύνων σύμβουλος του τομέα ΑΠΕ και αποθήκευσης του Ομίλου Κοπελούζου, Ιωάννης Καρύδας, τονίζει τα σημαντικά οφέλη του έργου για την ελληνική βιομηχανία και τους καταναλωτές, καθώς θα προσφέρει πράσινη ενέργεια σε ανταγωνιστικό κόστος, ενισχύοντας παράλληλα την εξαγωγική δυναμική της χώρας. «Η παροχή πράσινης ενέργειας σε χαμηλό κόστος είναι κίνητρο για νέες επενδύσεις, όπως data centers και εφαρμογές Τεχνητής Νοημοσύνης.
Συμβάλλει στην ενίσχυση της ελληνικής οικονομίας και στην ανάδειξη της Ελλάδας σε ενεργειακό κόμβο της ΝΑ Ευρώπης», αναφέρει χαρακτηριστικά.

Η στήριξη της Ευρώπης και οι πρώτες μελέτες

Η σημασία του έργου δεν περιορίζεται στο τεχνικό επίπεδο. Στην πρόσφατη κοινή δήλωση Ε.Ε. – Αιγύπτου, οι δύο πλευρές επαναβεβαίωσαν τη δέσμευσή τους για την επιτάχυνση της πράσινης μετάβασης, αναγνωρίζοντας τον κρίσιμο ρόλο της στη βιώσιμη ανάπτυξη και την ενεργειακή ασφάλεια. Η Ευρωπαϊκή Ενωση δεσμεύτηκε να συνεχίσει τη στήριξη επενδύσεων σε καθαρή ενέργεια, ενεργειακή απόδοση, διαχείριση αποβλήτων και πράσινες τεχνολογίες, ενισχύοντας την ανθεκτικότητα της Αιγύπτου απέναντι στην κλιματική αλλαγή. Σε αυτό το πλαίσιο, το GREGY αναφέρεται ρητά ως ένα από τα έργα που λαμβάνουν ευρωπαϊκή υποστήριξη, μαζί με το NWFE Electricity Grid Reinforcement, ακρωνύμιο του προγράμματος Nexus of Water, Food and Energy που ξεκίνησε το 2022 με τη στήριξη της Ευρωπαϊκής Ενωσης, της EBRD (Ευρωπαϊκής Τράπεζας Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης) και άλλων διεθνών οργανισμών με στόχο να επιταχύνει την πράσινη μετάβαση της χώρας. Η αναφορά αυτή επιβεβαιώνει ότι η διασύνδεση εντάσσεται στη στρατηγική της Ε.Ε. για τις ενεργειακές γέφυρες Νότου – Βορρά, συνδέοντας τη Μεσόγειο με το ευρωπαϊκό δίκτυο ηλεκτρισμού.

Το έργο εκτιμάται ότι θα έχει συνολικό κόστος άνω των 4 δισ. ευρώ, ποσό που καλύπτει το υποθαλάσσιο καλώδιο, τους σταθμούς μετατροπής και τις συμπληρωματικές υποδομές. Σε εξέλιξη είναι αυτή την περίοδο συζητήσεις με χρηματοπιστωτικά ιδρύματα που έχουν εκδηλώσει ενδιαφέρον χρηματοδότησης, καθώς και με προμηθευτές εξοπλισμού για τους σταθμούς μετατροπής και το καλώδιο.

Η Elica, εταιρεία του Ομίλου Κοπελούζου, έχει ήδη αναθέσει τις πρώτες μελέτες: την ανάλυση κόστους – οφέλους και την τεχνική ανάλυση στη βρετανική AFRY UK, και τη Μελέτη Γραφείου (Desktop Study) στην ελληνική GEOTECH. Βρίσκεται δε σε συνεργασία με τον ΑΔΜΗΕ και την Αιγυπτιακή Εταιρεία Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας (EETC) βάσει και του πρόσφατου μνημονίου που υπέγραψαν οι τρεις πλευρές για την ανταλλαγή τεχνικών πληροφοριών και τεχνογνωσίας για θέματα σχεδιασμού της διασύνδεσης και των μελετών της.

Οι δύο αυτές μελέτες χρηματοδοτούνται με τη συνδρομή ευρωπαϊκών κονδυλίων στο πλαίσιο του InvestEU και σε συνεργασία με την EBRD κατόπιν συμφωνίας που έχει συναφθεί με την Elica Interconnector του Ομίλου Κοπελούζου, γεγονός που ενισχύει περαιτέρω τη θεσμική και χρηματοδοτική αξιοπιστία του έργου.

Οι έρευνες βυθού και το επόμενο βήμα

Το επόμενο στάδιο είναι η προκήρυξη του διαγωνισμού για το Maritime Survey, που θα περιλαμβάνει αναλυτική χαρτογράφηση του βυθού κατά μήκος της όδευσης του καλωδίου. Ο διαγωνισμός, ύψους περίπου 20 εκατ. ευρώ, αναμένεται να προκηρυχθεί μέσα στο επόμενο δίμηνο προκειμένου να επιλεγεί ο υπεργολάβος και το εξειδικευμένο ερευνητικό πλοίο που θα αναλάβουν τις υποθαλάσσιες έρευνες, οι οποίες προβλέπεται να ξεκινήσουν μέσα στο πρώτο τρίμηνο του 2026.
Οι έρευνες υπολογίζεται να διαρκέσουν περίπου δώδεκα μήνες, καθώς σε ορισμένα σημεία το βάθος της Μεσογείου ξεπερνά τα 3.000 μέτρα.
Με βάση τα αποτελέσματα των μελετών, θα οριστικοποιηθεί η όδευση του καλωδίου, τα σημεία προσαιγιάλωσης και το τελικό επενδυτικό σχέδιο, που θα εγκριθεί στα τέλη του 2027.

Για την Ελλάδα, το GREGY αποτελεί κομβικό έργο εθνικής και ευρωπαϊκής σημασίας. Ενισχύει τη θέση της χώρας ως ενεργειακού κόμβου της Ανατολικής Μεσογείου, διαφοροποιεί τις πηγές προμήθειας της Ευρώπης και δημιουργεί νέες ευκαιρίες εξαγωγών καθαρής ενέργειας με ανταγωνιστικό κόστος.
Για την Αίγυπτο, ανοίγει ο δρόμος προς τις αγορές της Ε.Ε., καθιστώντας την παραγωγό και εξαγωγέα πράσινης ηλεκτρικής ισχύος. Σε μια περιοχή όπου τα ενεργειακά έργα συχνά σκοντάφτουν στις πολιτικές ισορροπίες, το GREGY προχωρά με θεσμική υποστήριξη και σαφές ευρωπαϊκό αποτύπωμα αποτελώντας ένα έργο που μπορεί να αλλάξει τον ενεργειακό χάρτη της Μεσογείου.

Κεντρική φωτο κειμένου: Με μήκος 954 χιλιομέτρων και δυνατότητα μεταφοράς 3 GW καθαρής ισχύος, το GREGY θα μεταφέρει ηλεκτρική ενέργεια από αιολικά και φωτοβολταϊκά πάρκα της αιγυπτιακής ερήμου στα ελληνικά και ευρωπαϊκά δίκτυα

Διαβάστε ακόμη 

Εξωδικαστικός μηχανισμός: Νέο ιστορικό υψηλό με 2,440 ρυθμίσεις οφειλών τον Οκτώβριο

Ζόραν Μαμντάνι: Ποιος είναι ο νέος δήμαρχος της Νέας Υόρκης που κυκλοφορεί με Walkman, ραπάρει στους δρόμους και συλλέγει βινύλια (pics)

Νέο μουσείο τέχνης του Ντουμπάι – Ενα αριστούργημα του μεγάλου Tadao Ando

Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο Θέμα