Τα επόμενα βήματά της ως αρμόδια Αρχή (και) για τα έργα αποθήκευσης διοξειδίου του άνθρακα (CCS) και άλλων αερίων και υγρών στοιχείων οργανώνει η διοίκηση της ΕΔΕΥ.
Στο πλαίσιο αυτό, προχώρησε ήδη, με απόφαση του Διευθύνοντος Συμβούλου Αριστοφάνη Στεφάτου, στην ανάθεση προς την KPMG Σύμβουλοι Α.Ε., της σύμβασης με αντικείμενο «παροχή εξειδικευμένων συμβουλευτικών υπηρεσιών ρυθμιστικού, επιχειρησιακού και χρηματοοικονομικού περιεχομένου αναφορικά με το ρυθμιστικό πλαίσιο και τη συνολική δομή και διάρθρωση έργων Συλλογής και Αποθηκεύσεως Διοξειδίου του Άνθρακα».
Η έναρξη των εργασιών της εν λόγω σύμβασης θα οριστεί στο οικείο συμφωνητικό, ενώ η συνολική αξία της για όλη την διάρκεια της είναι 60.000 ευρώ (πλέον του ΦΠΑ 24%).
Η Ελληνική Διαχειριστική Εταιρεία Υδρογονανθράκων, από τις 15 Απριλίου 2022 είναι η αρμόδια εθνική αρχή για την αδειοδότηση και την παρακολούθηση έργων αποθήκευσης διοξειδίου του άνθρακα (CCS) καθώς και έργων αποθήκευσης άλλων αερίων και υγρών στοιχείων, σύμφωνα με σχετική τροπολογία του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας που ψηφίστηκε στη Βουλή.
Ειδικότερα, με το νομοσχέδιο του Υπουργείου Οικονομικών (Νόμος υπ’ αριθμ. 4920/2022, ΦΕΚ Α’ 74/ 15.04.2002), ψηφίστηκε στη Βουλή τροπολογία του ΥΠΕΝ με την οποία διευρύνθηκε ο σκοπός της ΕΔΕΥ Α.Ε. και άλλαξε ο ιδρυτικός της νόμος.
Όπως αναφέρεται στην εν λόγω διάταξη, η ΕΔΕΥ Α.Ε. ορίζεται ως η αρμόδια αρχή «για την χορήγηση αδειών εξερεύνησης και αποθήκευσης διοξειδίου του άνθρακα σε γεωλογικούς σχηματισμούς και την εν γένει διαχείριση των δικαιωμάτων του Ελληνικού Δημοσίου σχετικά με την εκμετάλλευση γεωλογικών σχηματισμών για την αποθήκευση διοξειδίου του άνθρακα και άλλων αερίων ή υγρών στοιχείων και ενώσεων, συμπεριλαμβανομένης της σύναψης και της παρακολούθησης της εκτέλεσης των σχετικών συμβάσεων».
Στους σκοπούς της ΕΔΕΥ προστέθηκε η παρακολούθηση της ασφαλούς λειτουργίας των σχετικών έργων, καθώς και η εισήγηση προς τους αρμόδιους Υπουργούς για την έκδοση των προβλεπόμενων κανονιστικών διατάξεων.
Όπως είχε ανακοινωθεί τον περασμένο Μάιο «η τροποποίηση αυτή στο συστατικό νόμο της ΕΔΕΥ Α.Ε. αποτελεί ορόσημο για τη λειτουργία της Εταιρείας και ενισχύει τον ρόλο της στην επίτευξη των στόχων της Ελλάδας για την ενεργειακή μετάβαση.
Η λύση της αποθήκευσης CO2
Η αποθήκευση CO2 είναι μια τεχνολογία μετριασμού της κλιματικής αλλαγής, καθώς επιτρέπει τη μείωση των εκπομπών CO2 και πρόκειται να διαδραματίσει βασικό ρόλο στην αντιμετώπιση της υπερθέρμανσης του πλανήτη. Το CCS περιλαμβάνει μια διαδικασία τριών σταδίων:
- Δέσμευση CO2 από βιομηχανικές δραστηριότητες όπως η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, η παραγωγή τσιμέντου, χάλυβα και αλουμινίου, πετροχημικών, κ.α.,
- Μεταφορά του δεσμευμένου CO2 μέσω πλοίου ή αγωγού σε καθορισμένη περιοχή αποθήκευσης και
- Μόνιμη αποθήκευση του CO2 σε συγκεκριμένους γεωλογικούς σχηματισμούς.
Σημειώνεται ότι οι τεχνολογίες CCS μπορούν επίσης να περιλαμβάνουν την απομάκρυνση του υπάρχοντος CO2 από την ατμόσφαιρα.
Σύμφωνα με παλαιότερη δήλωση του Διευθύνοντος Συμβούλου της ΕΔΕΥ Αρ. Στεφάτου «η αποθήκευση CO2 είναι ένα αναγνωρισμένο βασικό στοιχείο για την επιτυχή μετάβαση σε μια οικονομία μηδενικού άνθρακα και η βιομηχανία των υδρογονανθράκων είναι πρωτοπόρος αναπτύσσοντας τη σχετική τεχνολογία CCS από τη δεκαετία του 1970, ενώ παράλληλα διαθέτει και σημαντική εμπειρία από τη λειτουργία σχετικών υποδομών».
Όπως επισήμαινε ακόμη «το CCS εισάγει πρακτικές βραχυπρόθεσμες και μεσοπρόθεσμες λύσεις για τις εγχώριες βιομηχανίες που χρειάζεται να μειώσουν το ανθρακικό τους αποτύπωμα, πράγμα το οποίο τις καθιστά παράλληλα ανταγωνιστικές τόσο στην εγχώρια όσα και στη διεθνή αγορά».
Υπενθυμίζεται ότι σε παλαιότερη μελέτη της ΕΔΕΥ είχε επιχειρηθεί μια επισκόπηση αντιπροσωπευτικών λεκανών και λοιπών σχηματισμών για την αποθήκευση CO2 και φυσικού αερίου (UGS), εστιάζοντας στη Μεσοελληνική Αύλακα, τη Λεκάνη Φλώρινας, τη Λεκάνη του Πρίνου, τη Δυτική Θεσσαλονίκη και τις Βασάλτες Βόλου.
Οι πρωτοβουλίες του ΚΑΠΕ
Υπενθυμίζεται ότι και το ΚΑΠΕ έχει αναλάβει σχετικές δράσεις εδώ και αρκετό διάστημα, αφενός με τη συμμετοχή του στη διεθνή διεπιστημονική κοινοπραξία του έργου DigiMon, αφετέρου με την πραγματοποίηση ειδικής έρευνας της κοινής γνώμης σχετικά με την ενημέρωση και τη θέση των Ελλήνων απέναντι στη συγκεκριμένη τεχνολογία.
Το όλο εγχείρημα του ΚΑΠΕ είχε αποκαλύψει το newmoney με δημοσιεύματά του στις 17 Αυγούστου και 29 Οκτωβρίου 2021.
Όπως ανέφερε το ΚΑΠΕ σε σχετικό ενημερωτικό σημείωμα, το διοξείδιο του άνθρακα (CO2) είναι ένα από τα αέρια της ατμόσφαιρας στο οποίο αποδίδεται μερίδιο της ευθύνης για την κλιματική αλλαγή. Η δέσμευση και γεωλογική αποθήκευσή του αποτελεί μία από τις διαθέσιμες επιλογές για τη μείωση των αερίων του θερμοκηπίου στην ατμόσφαιρα και τη σταθεροποίηση του κλίματος.
Επιδεικτικά και μικρής κλίμακας έργα έχουν δείξει ότι η δέσμευση και γεωλογική αποθήκευση του CO2 είναι τεχνικά εφικτή. Ωστόσο, η τεχνολογία απαιτεί αναβάθμιση, ιδίως όσον αφορά στη γεωλογική αποθήκευση μεγάλων ποσοτήτων CO2.
Όσον αφορά τη γεωλογική αποθήκευση τονίζεται ότι λειτουργούν μονάδες σε πιλοτικό επίπεδο χωρίς προβλήματα εδώ και δεκαετίες.
Δύο από αυτές βρίσκονται στην Ευρώπη και συγκεκριμένα στη Βόρεια θάλασσα και τη θάλασσα του Μπάρεντς, όπου αποθηκεύεται σε γεωλογικούς σχηματισμούς CO2 που παράγεται από τις αντίστοιχες πλατφόρμες εξόρυξης πετρελαίου και φυσικού αερίου.
Ακόμη, μία μεγάλης κλίμακας εφαρμογή γεωλογικής αποθήκευσης CO2, σε παγκόσμιο επίπεδο, είναι υπό κατασκευή. Περιλαμβάνει σε πρώτο στάδιο δέσμευση CO2 από τσιμεντοβιομηχανία που βρίσκεται κοντά στην πρωτεύουσα Όσλο της Νορβηγίας, μεταφορά του διά θαλάσσης στη Δυτική ακτή της Νορβηγίας, και από εκεί με υποθαλάσσιο αγωγό στο πεδίο γεωλογικής του αποθήκευσης στη Βόρεια θάλασσα.
Σε επόμενο στάδιο, το προαναφερόμενο πεδίο θα τροφοδοτείται επίσης με CO2 από μονάδα ηλεκτροπαραγωγής και τηλεθέρμανσης, από αποτέφρωση αστικών απορριμμάτων του Όσλο, και σε βάθος χρόνου, με αέριες εκπομπές CO2από βιομηχανίες ή σταθμούς ηλεκτροπαραγωγής της ηπειρωτικής Ευρώπης.
Το DigiMon και η δημοσκόπηση
Το έργο DigiMon (Ψηφιακή παρακολούθηση έργων αποθήκευσης CO2, https://digimon.norceprosjekt.no/home) , στο οποίο συμμετέχει το ΚΑΠΕ, στοχεύει να επιταχύνει σημαντικά την εφαρμογή της δέσμευσης και γεωλογικής αποθήκευσης του CO2, αναπτύσσοντας και επιδεικνύοντας ένα προσιτό, έξυπνο, ευέλικτο και κοινωνικά αποδεκτό, ενσωματωμένο σύστημα μετρήσεων έγκαιρης προειδοποίησης, για την παρακολούθηση οποιουδήποτε έργου γεωλογικής αποθήκευσης CO2.
Το DigiMon υλοποιείται από μια διεθνή διεπιστημονική κοινοπραξία κορυφαίων ερευνητικών ιδρυμάτων και εκπροσώπων της βιομηχανίας, από τη Νορβηγία, την Ολλανδία, τη Γερμανία, το Ηνωμένο Βασίλειο, τις ΗΠΑ, τη Ρουμανία και την Ελλάδα.
Επίσης, το ΚΑΠΕ, σε συνεργασία με την εταιρεία δημοσκοπήσεων Metron Analysis, εκπόνησε έρευνα κοινής γνώμης για θέματα δέσμευσης και γεωλογικής αποθήκευσης CO2. Η έρευνα διενεργήθηκε πανελλαδικά, μέσω διαδικτύου, από 15 έως 26 Οκτωβρίου 2021, σε δείγμα 1000 ατόμων, αντιπροσωπευτικό του πληθυσμού.
Η έρευνα έδειξε ότι οι πολίτες αναγνωρίζουν την ανθρώπινη ευθύνη απέναντι στο περιβάλλον, έχουν επίγνωση της κλιματικής αλλαγής, την οποία αντιλαμβάνονται κυρίως ως αποτέλεσμα της ανθρώπινης δραστηριότητας, αλλά είναι αισιόδοξοι ότι η τεχνολογική πρόοδος θα δώσει λύσεις στο πρόβλημα της κλιματικής αλλαγής.
Από την άλλη, έχουν περιορισμένη ενημέρωση και γνώση για τη δέσμευση και γεωλογική αποθήκευση του CO2, ενώ έχουν -κυρίως- θετική ή ουδέτερη αντίληψη για τη χρήση της ως εργαλείου μετριασμού της κλιματικής αλλαγής.
Μικρό ποσοστό του ελληνικού πληθυσμού έχει αρνητική άποψη για τη γεωλογική αποθήκευση CO2. Ωστόσο, οι χώροι γεωλογικής αποθήκευσης CO2 γίνονται αντιληπτοί ως δυνητικός κίνδυνος για το περιβάλλον και οι πολίτες θα ανησυχούσαν για την παρουσία ενός πεδίου γεωλογικής αποθήκευσης CO2 στη γειτονιά τους ή ακόμα και υπεράκτια, κάτω από τον πυθμένα της θάλασσας.
Διαβάστε επίσης:
Wall Street: Δίνει συνέχεια στην ανοδική αντίδραση – Ώθηση από τα εταιρικά μεγέθη
Ενεργειακή κρίση: Στο €1,7 τρισ. το χρέος των ευρωπαϊκών εταιρειών ενέργειας