Σε μια περίοδο όπου η Ευρώπη ετοιμάζεται να σφραγίσει τις ροές φυσικού αέριου από́ τη Μόσχα νωρίτερα από το αρχικό χρονοδιάγραμμα έως τον Νοέμβριο του 2027, ο Κάθετος Διάδρομος αποκτά κομβικό ρόλο στη διαφοροποίηση των ενεργειακών πηγών και την εξάρτηση από το ρωσικό φυσικό αέριο.

Στις 10 Δεκεμβρίου συνεδριάζει για πρώτη φορά η ειδική ομάδα εργασίας των επτά χωρών του άξονα (Ελλάδα, Βουλγαρία, Ρουμανία, Ουγγαρία, Σλοβακία, Μολδαβία, Ουκρανία) με αποστολή τη μείωση του κόστους μεταφοράς, την επίλυση λειτουργικών και ρυθμιστικών δυσκολιών, τη διαχείριση θεμάτων χωρητικότητας και τον καλύτερο συντονισμό στη ροή LNG. Στόχος αυτής της πρωτοβουλίας είναι η γρήγορη, αποδοτική και οικονομικά βιώσιμη μεταφορά αμερικανικού LNG προς τη Νοτιοανατολική Ευρώπη, εγκαθιστώντας ένα πλαίσιο σταθερής λειτουργίας χωρίς καθυστερήσεις.

Διπλωματικός πυρετός στην Ουάσιγκτον

Ο ρόλος και η αξία του κάθετου διαδρόμου και η υλοποίηση του σχεδιασμού για τα μεγάλα πρότζεκτ στον τομέα της έρευνας και εκμετάλλευσης υδρογονανθράκων βρίσκονται στο επίκεντρο και των επαφών που έχει τις τελευταίες μέρες στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού, ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας.

Ο κ. Σταύρος Παπασταύρου σήμερα αναμένεται να συναντηθεί με τη διοίκηση της Chevron κατά την οποία θα επικυρωθεί η ταχύτητα με την οποία κινείται η ελληνική κυβέρνηση στην ωρίμανση του σχεδιασμού των τεσσάρων παραχωρήσεων σε Κρήτη και Πελοπόννησο. Η σύμβαση βρίσκεται στο Ελεγκτικό Συνέδριο με σκοπό την κύρωση από τη βουλή αρχές του 2026.

Στην ατζέντα των χθεσινών επαφών εντάσσεται και το ραντεβού με την Venture Global η οποία έχει υπογράψει την 20ετή συμφωνία με την Atlantic See για την προμήθεια αμερικανικού LNG. Προχθές πραγματοποιήθηκε και νέα συνάντηση με τον Αμερικανό Υπουργό Εσωτερικών Doug Burgum κατά την οποία συζητήθηκαν τα επόμενα βήματα στο πλαίσιο της εμβάθυνσης της συνεργασίας ΗΠΑ–Ελλάδας, ενώ ακολούθησαν επαφές με τον Υπουργό Ενέργειας Chris Wright και τον Πρόεδρο της EXIM Bank John Jovanovic. Ο τελευταίος παρουσίασε χρηματοδοτικό πλάνο ύψους 100 δισ. ευρώ για την Ευρώπη και την Ανατολική Μεσόγειο, εστιάζοντας σε LNG, κρίσιμες πρώτες ύλες και υποδομές.

Ο ίδιος περιέγραψε ως στρατηγική προτεραιότητα των ΗΠΑ τη θωράκιση της παγκόσμιας αλυσίδας τροφοδοσίας αμερικανικού LNG, δίνοντας ιδιαίτερο βάρος στην περιοχή μας. Όπως τόνισε, βασική προϋπόθεση για αυτό αποτελεί η επέκταση των υποδομών αποθήκευσης και επαναεριοποίησης φυσικού αερίου.

Στην κατεύθυνση αυτή, η Ελλάδα ήδη κινείται μεθοδικά στην υλοποίηση του δεύτερου FSRU του ομίλου Κοπελούζου στην Αλεξανδρούπολη ενώ θεωρείται πλέον ιδιαίτερα πιθανή και η δημιουργία επιπλέον terminals LNG στη χώρα προκειμένου να εξυπηρετηθούν οι ενεργειακές ανάγκες και η ασφάλεια εφοδιασμού των χωρών του κάθετου διαδρόμου και της Κεντρικής Ευρώπης.

Η Αθήνα επιδιώκει να κατοχυρώσει θέση-κλειδί ως η κύρια πύλη εισόδου LNG στη ΝΑ Μεσόγειο και ως δίαυλος τροφοδοσίας των ευρωπαϊκών αγορών με αμερικανικό αέριο.

Στο πλαίσιο αυτό στην Αθήνα, υπογράφηκε πρόσφατα συμφωνία με τον Πρόεδρο Ζελένσκι με την οποία η Naftogaz, η ΔΕΠΑ και η ΑΚΤΩΡ συμφώνησαν να φέρουν αμερικανικό LNG για τον Φεβρουάριο και τον Μάρτιο -περίπου 0,3 δισ. κυβικά μέτρα- για να στηρίξουν την Ουκρανία.

Ο ρόλος της Ελλάδας

Ο Παπασταύρου, σε συνέντευξή του στο Fox Business και την εκπομπή Varney & Co, υπογράμμισε χθες ότι «από το Αιγαίο μέχρι τον Ατλαντικό η ενέργεια διαμορφώνει νέα γεωπολιτική αρχιτεκτονική και η Ελλάδα αποτελεί τον κεντρικό πυλώνα αυτής της αρχιτεκτονικής».

Η απόσυρση 3 bcm ρωσικού αερίου από το εγχώριο ενεργειακό μίγμα ανοίγει τον δρόμο για νέες υποδομές LNG αποκλειστικά για την ελληνική αγορά, ενώ για την ενεργειακή τροφοδοσία της ΝΑ Ευρώπης οι ανάγκες ανεβαίνουν στα 12 bcm LNG.

Aναβάθμιση στον ενεργειακό διάδρομο Ελλάδας–Ουκρανίας

Την ίδια στιγμή σημαντική αναβάθμιση στον ενεργειακό διάδρομο Ελλάδας–Ουκρανίας δρομολογούν οι διαχειριστές φυσικού αερίου των Βαλκανίων, με την απόφασή τους να προτείνουν την προσθήκη ενός νέου διασυνοριακού σημείου και την έγκριση έκπτωσης 36,5% στα τιμολόγια μεταφοράς.

Σε επιστολή που εστάλη στις 3 Δεκεμβρίου στις εθνικές ρυθμιστικές αρχές, οι TSOs από Ελλάδα, Βουλγαρία, Ρουμανία, Ουκρανία και Μολδαβία ζητούν την ένταξη του Giurgiu–Ruse στις Διαδρομές 1, 2 και 3, ανοίγοντας την προοπτική για αυξημένες ροές φυσικού αερίου από την Ελλάδα –μέσω IGB και TAP– προς την Ουκρανία.

Οι Διαχειριστές υπέγραψαν μια νέα κοινή επιστολή προς τις Ρυθμιστικές Αρχές των χωρών τους, ώστε να εγκριθεί η πρόσκαιρη χρήση μία «παράκαμψης», για να μεγιστοποιηθούν οι ποσότητες που μπορούν να φτάσουν στο Κίεβο. Η παράκαμψη αναμένεται να αξιοποιηθεί μέχρι τον Απρίλιο, καθώς στη συνέχεια εκτιμάται ότι θα μειωθούν οι ανάγκες μεταφορές αερίου στην Ουκρανία. Από το επόμενο φθινόπωρο, θα έχουν ολοκληρωθεί τα έργα αναβάθμισης, οπότε το bypass δεν θα είναι πλέον απαραίτητο.

Το νέο σημείο

Η ανάγκη για την προσθήκη του νέου σημείου κρίνεται πλέον επιτακτική, καθώς το υφιστάμενο Negru Voda 1–Kardam στα σύνορα Ρουμανίας–Βουλγαρίας λειτουργεί ήδη στα όριά του. Η διαθέσιμη σταθερή χωρητικότητα εξαντλείται σχεδόν αμέσως στις δημοπρασίες, περιορίζοντας σημαντικά τις δυνατότητες μεταφοράς φυσικού αερίου στον άξονα Ελλάδας–Ουκρανίας. Αντίθετα, ο διασυνδετήρας Giurgiu–Ruse, με ονομαστική δυναμικότητα έως 4,1 εκατ. κ.μ./ημέρα και τρέχουσες ροές περίπου 2,2 εκατ. κ.μ., προσφέρει το μοναδικό ρεαλιστικό «back–up» για την αποσυμφόρηση του δικτύου και θεωρείται το καταλληλότερο σημείο για να αναλάβει το βάρος της αυξημένης ζήτησης.

Οι διαχειριστές εκτιμούν ότι η ένταξη του νέου σημείου θα επιτρέψει την πλήρη αξιοποίηση των τριών εμπορικών διαδρομών, σε μια περίοδο ιδιαίτερα κρίσιμη για την ενεργειακή ασφάλεια της Ουκρανίας και της ευρύτερης περιοχής. Η διεύρυνση της ικανότητας ροής αποτελεί προϋπόθεση ώστε μεγαλύτερες ποσότητες να μπορούν να διέλθουν εγκαίρως μέσω του δικτύου με κατεύθυνση προς το Κίεβο.

Σήμερα, εκτός από το ήδη διαθέσιμο Route 1 –που ξεκινά από τη Ρεβυθούσα και δημοπρατείται αυτές τις ημέρες– ετοιμάζεται να τεθεί σε εμπορική λειτουργία και το Route 2, με αφετηρία το νέο FSRU Αλεξανδρούπολης, το οποίο θα δίνει εναλλακτική διαδρομή προς τη Βουλγαρία μέσω του IGB. Παράλληλα, προχωρά και το Route 3, το οποίο αφορά αζέρικο φυσικό αέριο και προβλέπει ροές από τον TAP προς τον IGB και στη συνέχεια στον Vertical Corridor. Η εκτίμηση των διαχειριστών είναι ότι τα δύο νέα προϊόντα χωρητικότητας θα εγκριθούν εγκαίρως ώστε να δημοπρατηθούν για πρώτη φορά μαζί με το Route 1 στα τέλη Δεκεμβρίου, για παραδόσεις από τον πρώτο μήνα του νέου έτους.

Αξίζει να σημειωθεί ότι τα Routes 1, 2 και 3 δεν αποτελούν απλώς γεωγραφικές οδεύσεις, αλλά διακριτά εμπορικά προϊόντα, με καθορισμένο σημείο εισόδου και εξόδου, συγκεκριμένους διαχειριστές και αγωγούς, διαθέσιμες ποσότητες, περίοδο διάθεσης και τιμολόγια μεταφοράς. Ουσιαστικά, αποτελούν τα «τεχνικά εργαλεία» που μετατρέπουν τον διάδρομο σε λειτουργική αγορά χωρητικότητας, επιτρέποντας στους traders να αγοράζουν και να διοχετεύουν φορτία με ευελιξία και διαφάνεια.

Διαβάστε ακόμη

Στο +86% από το 2017 οι τιμές πώλησης για κατοικίες – Η τρελή κούρσα στα ακίνητα συνεχίζεται

Στέφανος Θεοδωρίδης (Υπερταμείο): Ένα δισεκατομμύριο ευρώ για επενδύσεις σε καινοτομία

Κυβέρνηση: Κλάδος ελαίας και «κόκκινες» γραμμές στους αγρότες

Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο Θέμα